అంతశ్శోధకుడు – రానారె

రానారె కళ్ళు
శోధకుడు

పొద్దున్నే లేసినాడు కాదరయ్య అంటూ పొడుచుకొచ్చిందో బ్లాగు 2006 జూలైలో. ‘తెల్లారేసరికి భట్టుపల్లెలో ఆయనో ఘంటసాల, ఆయన పేరు కాదరయ్య‘ ఐనట్టుగా, ఆ బ్లాగు పొడిచీ పొడవగానే ఆయన ప్రసిద్ధుడూ, ప్రసిద్ధులకు ఆత్మీయుడూ అయిపోయాడు. “చాలా బాగా రాశారు”, “మనసున ఉన్నదున్నట్టు అక్షరాలుగా పరచ గలగటం మీకు చేతయ్యింది..”, “గమ్ముగా ఉండాది!” అంటూ తమ ఆనందాన్ని వెలిబుచ్చారు తోటి బ్లాగర్లు. “ఏం కాదరయ్యా బాగుండా..?” అంటూ ఆత్మీయంగా పలకరించారు, ఎప్పటి నుండో ఎరిగున్నవారిలాగా. “నాకు తప్ప అందరికీ తెలిసినట్టుందే ఈయనెవరో” అని సీనియర్లు ఆశ్చర్యపడిపోయారు కూడా.

యర్రపురెడ్డి రామనాధరెడ్డి అనే రానారె అనే బ్లాగరి పుట్టాడు.

యర్రపురెడ్డి రామనాధరెడ్డి అనే బ్లాగు చిన్ననాటి జ్ఞాపకాల మాల. ఒక్కో పువ్వునూ ఏరి కూర్చుతూ సొంపైన దండను తయారు చేస్తున్నాడు, రానారె. జ్ఞాపకాలు అందరికీ ఉంటాయి.. చక్కగా ఓ గాథలా చెప్పగలిగే సత్తా అందరికీ ఉండదు. ఈ విద్యలో రానారె ప్రవీణుడు. మనసుకు హత్తుకుపోయేలా చెప్పగలడు. రాయలసీమ మాండలికంలో రానారె శైలి, చెయ్యితిరిగిన కథకులకేమీ తీసిపోదు.

పరకాయ ప్రవేశం చేసి రాస్తాడు గామోసు.. పదేళ్ళ పిల్లవాడి భావాలు చాలా సహజంగా ఉండి మనసును హత్తుకుంటాయి. తనను తాను శోధించుకుంటూ రాస్తున్నట్టనిపిస్తుందీ బ్లాగు. నాలుగు నల్ల లారీలు, ఆరు యర్ర లారీలు అనే జాబులో ఓ పిల్లవాడి (తానే!) మనసును మనముందు పరుస్తాడు. బళ్ళో ఉన్న పిల్లవాడికి తోటలోకొచ్చిన లారీని చూడాలని ఉత్సాహం, ఎప్పుడు బడి ఒదుల్తారా లారీని చూద్దామా అని వాడి తహతహ. ‘యట్టనోగట్ట మజ్జాన్నమాయ’ -రెండు మాటల్లో చెప్పేస్తాడు వాడి ఆరాటాన్ని. ‘ఎదురొమ్ము నిండా గాలిబీల్చి ముంచేతులు నడుంపైన బెట్టుకొంటి.’, ‘నేనెవుర్నో తెలిసినిట్టు లేద”నుకోని, “మేం ఈ తోటగల్లోళ్లం.” అంటి.’ – ఇలాంటి వాక్యాలు చదువుతూ ఉంటే పిల్లవాడు మనముందే నిలబడినట్టు ఉంటుంది. ఈ బ్లాగులోని మేటి జాబు ఇది

దీపావళి వెలుగుల పండగ అయినప్పటికీ, పండగ పేరిట ప్రజలు చేసే మోతలు కొందరికి ఎంత ఇబ్బంది కలిగిస్తుందో ఈ జాబులో రాసాడు. “వుండుండి వచ్చే టపాకాయల శబ్దానికి నిదురలోనే వులిక్కిపడే చిన్న పిల్లాణ్ణి చూస్తే అవి పేల్చినవాణ్ణి కోసి ఆ మాంసంతో ఊరగాయ పెట్టాలనిపిస్తుంది నాకు.” అంటాడు.

వేదికనలంకరించిన పెద్దలు ఈ బ్లాగులోని మంచి జాబుల్లో ఒకటి. బడిలో ప్రతిభా ప్రదర్శనలో బహుమతులందుకుని వచ్చిన తనకు, సూక్తి రూపంలో తన తండ్రి ఇచ్చిన బహుమానం గురించి నెమరు వేసుకుంటాడీ జాబులో. సహజంగానే బ్లాగరులు రానారె తండ్రిని అభినందించారు. రానారెపై తండ్రి ప్రభావాన్ని సూచించే జాబుల్లో ఇది ఒకటి.

బూతుమాటలకు బ్లాగుపీఠం ఎక్కించాలన్నా రానారెకు సాధ్యమే! బ్లాగరులు బహుథా మెచ్చిన జాబుల్లో ఇది ఒకటి.

రానారె

రానారెకు మనిషి అంటూ మరో బ్లాగు కూడా ఉంది. వివిధ విషయాల గురించి రాస్తూ ఉంటాడిందులో. సమాజం, రాజకీయాలు, తాత్వికత, సినిమాలు, ఇతర కళలు, చెనిక్కాయల్లాంటి పద్యాలూ, జీడిపప్పుల్లాంటి 30 మాత్రల గూగులమ్మ పదాలు మొదలైన వాటన్నిటికీ ఈ బ్లాగులో చోటుంది.

రానారె బ్లాగులకు కొన్ని ప్రత్యేకతలున్నాయి. తన జాబుల్లో కొన్ని పదాలకు అర్థం తెలియడం కోసం నిఘంటువుల లింకులు పెడుతూ ఉంటాడు. తన మాండలికంలో రాసే మాటల అర్థాలు తెలియని పాఠకుల కోసం పత్రికా భాషలో సమానార్థకాలను కూడా ఇస్తూంటాడు.

రానారె బ్లాగుల్లో హాస్యానికీ చోటుంది. కడుపుబ్బ నవ్వించేటంతలా రాయడు గానీ, మృదువుగా, గిలిగింతలు పెట్టేలా, చమత్కారాలతో రాస్తూ ఉంటాడు. చిన్నతనంలో సావాసగాళ్ళతో కలిసి చేసిన చిలిపి పనుల గురించి రాసిన ఈ జాబు చూడండి. బిగ్ బెండ్‌లో వాతావరణం మునుపెన్నడు లేనంత ఇబ్బందికరంగా ఎందుకుందంటే తాను అడుగుపెట్టడమే దానికి కారణమని జొకేసుకుంటాడు తనమీదే!

చక్కటి భాషతో, భావాలతో ఉండే రానారె బ్లాగులు చదువుతూంటే హాయిగా ఉంటుంది. మనసు తడిపేస్తూ ఉంటాయని పాఠకులన్నారు. ఈ బ్లాగుల్లో ఉండే కొన్ని మాటలు, పదబంధాలు కొత్తగా ఉన్నా, మొదటిసారే విన్నా.., అలా గుర్తుండి పోతాయి –మోజులు మోజులుగా కురిసే వాన లాంటివి.

ఛాయా’గ్రహణమొర్రి’, కంపశయ్య, లాంటి పదప్రయోగాలు రానారె బ్లాగుల్లో ఎన్నో!

అయితే అక్కడక్కడా చురకలూ వేస్తూంటాడు. కడపజిల్లా కరవుసీమ అయినా ఆశ్రితులనెప్పుడూ పోనాడలేదట! ఈ చురక తన మనిషి బ్లాగులోని ట్రావెలాగుడు-1 లోది.

రానారె పాటగాడు కూడా. చిన్నప్పుడు కోటి కోటి పాటలను పాడి, బహు మతులు పోగొట్టి బహుమతులు రాబట్టాడు. రానారెకూ ఆకాశవాణికీ అవినాభావసంబంధమేదో ఉన్నట్టే అనిపిస్తుంది. ఆకాశవాణి ప్రసక్తి రానారె రచనల్లో తరచూ వస్తూంటుంది. తానేకాదు, తన బ్లాగులోని కాకులు కూడా ఆకాశవాణికి శ్రోతలే!

(ప్రస్తుతం సంగీతం నేర్చుకుంటున్నట్లు వినికిడి!) గతంలో తానే స్వయంగా ఓ పద్యాన్ని పాడి, తన బ్లాగులో వినిపించాడు. చిన్నప్పుడు తాను పాడిన కాదరయ్య పాటను వినిపించాలన్న బ్లాగరుల కోరికను మాత్రం తీర్చలేదింతవరకూ!

-కథకుడు, కవీ కూడా. చిన్ననాటనే మొట్టమొదటి కథ రాసి, ఆకాశవాణిలో మొదటి బహుమతి కూడా పొందాడు. ఆయన రాసిన రెండో కథ నత్వం శోచితుమర్హసి ఈమాటలో ప్రచురితమయింది. ఒక ఎద్దు స్వగతాన్ని, ఆపై దాని “ఆత్మ”గతాన్ని కథగా మార్చి చక్కటి కథనంతో నడిపించాడీ కథను. పక్షులు కూడా రానారె బ్లాగులో పాత్రలే. ఈ జాబులో కాకులతో మనుషులకు బుద్ధి చెప్పిస్తాడు. ఈ మాటలను చూడండి.. “ఒక్క నిముషం కాకులన్నీ అవ్వ చెప్పిన మాటను నెమరు వేసుకొన్నాయి. సులభంగా ఆ మాటలను వాటి రక్తంలోకి జీర్ణించుకొన్నాయి. మనుషులకు అంత జీర్ణశక్తి లేదు పాపం.”

తెలుగు నుడికారంపై ఆయన పొద్దులో రాసిన రెండు వ్యాసాలు (మొదటిది, రెండోది) పెద్దల ప్రశంసలు పొందాయి. భాష విషయంలో రానారె బహు పట్టుదల మనిషి. “రాసాడు”, “రాశాడు” అనే మాటలవిషయంలో తెలుగుబ్లాగు గుంపులో మంచి ఆసక్తికరమైన చర్చ నడిపించాడు. అచ్చు తప్పుల్ని క్షమిస్తాడు గానీ, అచ్చోసిన తప్పుల్ని చూసి తట్టుకోలేడు రానారె! ఈతబర్రల పూజకి ఎనకాడ్డు ఈ జాబు చూడండి మీకే తెలుస్తుంది. అలాగే ఇదీ చూడండి. దీపావళిని దివాలి అని అనరాదని చెబుతూ.. “దీపావళి అనలేని దక్షిణాది వాడంటే నాకు కంపరం.” అని రాస్తాడు.

బ్లాగులు రాసినా, పద్యాలల్లినా, కథల్జెప్పినా.. బేసిగ్గా రానారె భాషా ప్రియుడు. రుచులూరే భాష కోసమే ఆయన రచనలను చదవొచ్చు. ‘ఓహో, అంతర్జాలంలోనూ సరుకున్నవా రున్నట్టున్నారే’ అని పెద్దలు ఇటుకేసి దృష్టి సారించేలా చెయ్యగలిగే బ్లాగరుల్లో రానారె ఒకడు. ఆయన రచనలు అచ్చులోనూ వచ్చి, తగు గుర్తింపు లభించాలని కోరుకుంటున్నాం.

-పొద్దు

Posted in జాలవీక్షణం | Tagged , | 15 Comments

అనువాద కథలు – నా అనుభవాలు

కొల్లూరి సోమశంకర్ (http://kollurisomasankar.wordpress.com)

దేశ విదేశీ భాషల సాహిత్యం మధ్య వారధి అనువాదం. మూల భాష పరిచయం లేని వారికొక కానుక అనువాదం. అనువాదాలు లేకపోతే వివిధ భాషలలో పేరొందిన సాహిత్యకారులు, వారి సుప్రసిద్ధ రచనలు ఇతర భాషీయులకు తెలిసేవి కావు. అనువాదం విశ్వ సాహిత్యాలను సన్నిహితం చేసింది. మన తెలుగు సాహిత్యం కూడ సంస్కృతం లోని మహాభారతాన్ని ఆంధ్రీకరించడంతోనే ప్రారంభమైంది. ఎందరో సాహిత్యకారుల కవితలు, కథలు, నవలలు తెలుగులోకి అనువాదమై ఇక్కడి చదువరులను అలరించాయి.

మాతృక సూర్యరశ్మి అయితే, అనువాదం చంద్రకాంతి. ఇవి ఒకదానికొకటి పోటీ కాదు, కానీ పాఠకులకి రెండూ అవసరం. కాబట్టి అనువాదాల పట్ల చిన్నచూపు అవసరం లేదు.

“No matter how great your words may be, you will be judged by your translation” అన్నట్లు తర్జుమా, స్వేచ్ఛానువాదం, అనుసృజన, రూపాంతరం – పదం ఏదైనా అనువాదం సాంస్కృతిక, వైజ్ఞానిక వినిమయ సాధనం. ఇక నా అనువాదాల విషయానికి వస్తే, నేను కొన్ని వ్యాసాలను అనువదించినా, ఎక్కువగా చిన్న కథలను (Short Stories) అనువదించాను. నేను రచయిత, అనువాదకుడికన్నా ముందు పాఠకుడిని.

నాకు ఆఫీసులో ఇంటర్ నెట్ అందుబాటులో ఉండడం వల్ల, లంచ్ టైంలో ఏదో ఒక కథ చదువుతూ భోజనం చేయడం అలవాటయ్యింది. గూగుల్ లాంటి సెర్చి ఇంజన్లలో వెదికితే చిన్న కథలను పోస్ట్ చేసే వెబ్ సైట్లు బోలెడన్ని దొరుకుతాయి. నాకు నచ్చిన కథలున్న వెబ్ సైట్లను ‘ఫేవరెట్ల’లో ఉంచుకుని కనీసం రోజుకి రెండు కథలైనా చదువుతుంటాను. ఇలా చదవడం 2001 నుంచి జరుగుతోంది. మా ఆఫీసులో ఇంటర్ నెట్ ను వ్యక్తిగతంగా నేను ఉపయోగించుకున్నంతగా మరెవరూ వాడలేదంటే అతిశయోక్తి కాదు. కథలు చదువుకోడానికే అందరి కంటే ముందుగా ఆఫీసు చేరి, అందరికంటే ఆఖరున ఇంటికి వెళ్ళేవాడిని. అప్పటినుంచి ఇప్పటిదాక కొన్ని వందల కథలు చదివాను. నేను చదివిన కథలన్నీ చాలా వరకు వర్ధమాన రచయిత/రచయిత్రులవే. నేను చదివిన కథలలో కొన్ని మృదువుగాను, కొన్ని ఆర్ధ్రంగాను హృదయాన్ని తాకితే, మరికొన్ని గాఢంగా ఆలోచింపచేసాయి. అలాంటి కథలని మిగతా తెలుగు పాఠకులతో పంచుకోవాలనే తపనతో నేను అనువాదాలు మొదలుపెట్టాను.

ఇప్పటి దాక నేను తెలుగులోకి అనువదించిన అన్ని కథలు ఇంటర్ నెట్ నుంచి సేకరించినవే. తద్వారా నాకు లభించిన మరో సౌలభ్యం ఏంటంటే మూల రచయితలతో ఈ-మెయిల్ ద్వారా పరిచయం! నేను ఎక్కువగా ఆంగ్లం, హిందీలనుంచే కథలు అనువదించాను. కొన్ని తమిళ, బంగ్లా, మణిపురి కథలను ఆంగ్ల మాధ్యమం ద్వారా, ఒక కాశ్మీరీ కథను హిందీ మాధ్యమం ద్వారా తెలుగులోకి అనువదించాను. ఇక్కడ నాకు లభించిన గొప్ప అదృష్టం ఏమిటంటే ఆయా కథలను మూల రచయితలే ఆంగ్లంలోకి అనువదించడం! తద్వారా “Losses in Translation” బాగా తగ్గాయి. రెండు మళయాల కథలు, ఒక ఒరియా కథ, ఒక స్పానిష్ కథ, ఒక అరబిక్ కథలను మాత్రం మూల భాషలలో ఒకరు రాస్తే, ఆంగ్లానువాదం వేరొకరు చేసారు.

ఈ అనువాద క్రమంలో నాకేవైనా అవరోధాలు ఎదురైతే, మూల రచయితలని సంప్రదించేవాడిని. వారి సూచనలు, వివరణలతో నా సమస్య తీరిపోయేది. కొన్ని కథలలో కథావస్తువు నేపధ్యం గురించి కొంత సమాచారం అవసరమైతే వికీపీడియా నాకు ఉపయోగపడింది.

అనువాదాల కోసం నేను మూస కథలను కాకుండా, విభిన్నమైన వాటిని, ఏ ప్రాంతపు కథైనా తెలుగు వారి మనసులకు తాకే కథలని ఎంచుకున్నాను. కథలు సార్వజనీనత కలిగి ఉండి, కథావస్తువు తెలుగు నేపధ్యానికి నప్పేలా జాగ్రత్త వహించాను. నాకు నచ్చిన కథలను మూల రచయితల అనుమతితో అనువదించుకుంటూ పోయాను. పైగా ఈ కథలన్ని నా ఆలోచనా ధోరణికి దగ్గరగా ఉన్నవే. నేను నా సొంతంగా రాస్తే ఎలాంటి కథ రాస్తానో, అలాంటి కథలనే అనువాదాలకు కూడ ఎంచుకున్నాను. మూల కథలను ఎంచుకోడంలో నేను పాటించిన మరో ప్రాక్టికల్ పద్దతి – కథ యొక్క నిడివి. ప్రింట్‌లో మూడు పేజీలకి మించని కథలను ఎక్కువగా ఎంచుకున్నాను. ‘వేగం’ మంత్రమైన ఈ కాలంలో నిడివి ఎక్కువగా ఉండే కథలను పాఠకులు ఎక్కువగా ఇష్టపడడం లేదు. కథనం షార్ప్‌గా ఉండి, నిడివి తక్కువైనా అపరిమితమైన విస్తృతిని ప్రదర్శించే కథలను పత్రికలు కూడ ఆదరిస్తున్నాయి.

ఇక అనువాదాలపై ఉన్న కొన్ని అపప్రధలను ప్రస్తావిస్తాను.

  • అనువాదమంటే చాలా క్లిష్టమైనదని, అదే సమయంలో అనువాదాలు చాలా తేలికని రెండు పరస్పర విరుద్ధ అభిప్రాయాలు వ్యాప్తిలో ఉన్నాయి.
  • సొంతంగా రాయలేని వాళ్ళు మాత్రమే అనువాదాలు చేస్తారు.
  • అనువాదాల ద్వారా తేలికగా పేరు ప్రఖ్యాతులు సంపాదించవచ్చు.
  • అనువాదాల ద్వారా సాహిత్యలోకంలో చిరస్ధాయిగా నిలిచిపోవచ్చని ఆశించడం అత్యాశ.

అనువాదకులంటే విశ్వాసద్రోహులనే ఇటాలియన్ సామెత ఉండనే ఉంది. పైగా అనువాదాలంటే ‘thankless job’ అనే అభిప్రాయం కూడ ఉంది. మరి ఇలాంటి పరిస్థితులలో అనువాదకులు తమ కార్యరంగంలో ముందుకు పోడానికి ప్రేరణ ఏముంటుంది?

ఆ కథని అనువదించగానే, చిత్తు ప్రతిని మా కొలీగ్ కిచ్చి చదివి అభిప్రాయం చెప్పమన్నాను. తెలుగు వెర్షన్ చదవగానే అతడు కూడ చాలా సేపు మౌనంగా ఉండిపోయాడు. భావాల కతీతమైన బాధ ఏదో కదిలించి వేసిందని తర్వాత చెప్పాడు.

ఆత్మ సంతృప్తి! తోటి చదువరులకి మంచి సాహిత్యాన్ని అందించగలిగామనే ఆనందం మాత్రమే అనువాదకులకు రివార్డు! ఇతర భాషలలో పొందు పరచిన సాహిత్య సౌందర్యాన్ని , అన్య భాషీయులకి అనువాదం ద్వారా అందించడం అనువాదకులకు లభించిన గొప్ప వరం! మాతృక సూర్యరశ్మి అయితే, అనువాదం చంద్రకాంతి. ఇవి ఒకదానికొకటి పోటీ కాదు, కానీ పాఠకులకి రెండూ అవసరం. కాబట్టి అనువాదాల పట్ల చిన్నచూపు అవసరం లేదు.

నేను అనువదించిన కథలలో ఒకటైన ‘ ఓ మనిషీ , ఎందుకిలా?’ అనే కథని ఆంగ్లంలో చదివినప్పుడు నేను చలించిపోయాను. చాలా సేపటి వరకు మామూలుగా అవలేకపోయాను. ఆ కథని ఎలాగైనా తెలుగులోకి అనువదించాలనే కోరికతో మూల రచయిత్రిని సంప్రదించడానికి రెండు నెలల పాటు ఇంటర్ నెట్ లో అనేక గ్రూపులలో సభ్యుడిగా చేరి, నిర్విరామంగా ప్రయత్నించాక, ఆవిడ ఈ-మెయిల్ ఐడి సంపాదించి, ఆమె అనుమతి పొందగలిగాను. ఆ కథని అనువదించగానే, చిత్తు ప్రతిని మా కొలీగ్ కిచ్చి చదివి అభిప్రాయం చెప్పమన్నాను. తెలుగు వెర్షన్ చదవగానే అతడు కూడ చాలా సేపు మౌనంగా ఉండిపోయాడు. భావాల కతీతమైన బాధ ఏదో కదిలించి వేసిందని తర్వాత చెప్పాడు. ఈ కథ విపులలో ముద్రితమయ్యాక, ఇదే స్పందన అనేక మంది నుంచి లభించడంతో మంచి కథ ఒక భాషకో, సమాజానికో పరిమితం కాదు, రసజ్ఞులైన పరభాషా పాఠకులను సైతం స్పందింపజేయగలుగుతుందని నిరూపించింది. నాకు చాలా ఆనందం కలిగింది, అంత మంచి కథని అనువదించగలిగినందుకు.

అనువాదకులకి మూల భాష, లక్ష్య భాష రెండిటి లోను ప్రవేశం ఉండాలి. అయితే తమకు పరిచయం లేని సంస్కృతులనుంచి అనువాదం కోసం కథలు ఎంచుకునేడప్పుడు అనువాదకులు అధిక పరిశ్రమ చేయాలి. 2002లో నేను The Learning Stamp అనే అమెరికన్ కథని ‘బాకీ’ అనే పేరుతో అనువదించినప్పుడు ఆ కథలో ప్రస్తావించిన Mustang కారుని నేను పొరపాటుగా ముస్తాంగ్ అని రాసాను. కాని దాన్ని మస్టాంగ్ అనాలని నాకు చాలా ఆలస్యంగా 2007లో తెలిసింది. అలాగే Tet అనే వియాత్నామీస్ కథని “అమ్మ వస్తే బాగుండు” అనే పేరుతో తెలుగులోకి అనువదించాను. ఆ కథలో టెట్ పండగ నేపథ్యాన్ని వివరించాలో వద్దో తేల్చుకోలేకపోయాను. వియత్నాం పాఠకులకి ఆ పండగ గురించి బాగా తెలుసు కాబట్టి ఇబ్బంది లేదు. కాని తెలుగు పాఠకులకి దాని గురించి తెలిసే అవకాశం బహుశా తక్కువే. కాబట్టి తెలియజేస్తే బాగుండేది. కాని దినపత్రికలో కథ ప్రచురితమైనప్పుడు, ఇదే కథని మనీ ప్లాంట్ సంకలనంలో ముద్రించినప్పుడు నేను ఆ సమాచారాన్ని పొందుపరచలేకపోయాను. ఇక్కడ రెండు ఇబ్బందులు ఉన్నాయి.

1. మాతృకలేని అంశాలని అనువాదంలో జొప్పించడం
2. వివరణలు ఇవ్వడం పాఠకుల అవగాహనని శంకించడం అవుతుందేమోననే భయం

కాబట్టి మధ్యేమార్గంగా ఈ కథని నా బ్లాగులో ఉంచినప్పుడు ఆ వివరణని ప్రత్యేకంగా ఇచ్చాను.

ఇలాంటి విషయాలలో అనువాదకులు ఎంతమేర స్వేచ్ఛ తీసుకోవాలనేది వారి వారి విచక్షణపై ఆధారపడి ఉంటుంది. అనువాదకులు తమ అనువాదాన్ని, మూల రచనని పక్క పక్కన పెట్టుకుని పోల్చుకుంటుండం వల్ల తమ అనువాద సామర్ధ్యాన్ని మెరుగుపరుచుకోవచ్చు. తమ అనువాదం పట్ల, తద్వారా ఎదురయ్యే పరిణామాల (ఏవైనా సరే) పట్ల అనువాదకులకి పూర్తి బాధ్యత ఉండాలి. వినమ్రత అనువాదకులకి ఉండాల్సిన ముఖ్యమైన లక్షణం. ఎందుకంటే దాంతో ఎన్నో కొత్త విషయాలు నేర్చుకుని తమ అనువాదాలకు మరింత శోభ చేకూర్చవచ్చు.

నా అనుభవంలోని కొన్ని సంఘటనలను వివరిస్తాను. నేను దాక్టర్ అన్వితా అబ్బి రాసిన “రబ్బర్ బాండ్” అనే కథని తెలుగులోకి అనువదించి దానికి కథానుసారంగా మనీప్లాంట్ అనే పేరు పెట్టాను. తీరా కథ ప్రచురితమై, అవిడకి ఇన్‌ఫార్మ్ చేసాక, తెలుగు Title విషయంలో అభ్యంతరం వ్యక్తం చేసారు. తెలుగులో కూడా రబ్బర్ బాండ్ అనే పేరే బావుండేదని అన్నారు. మనీ ప్లాంట్ అనేది ఎందుకు సరైన పేరో ఆవిడకి నచ్చజెప్ప గలిగాను. మరొక సంఘటన నేను అనువదిందిన రెండు కథలకు పత్రికల వాళ్ళు పొరపాటున మూల రచయితల పేర్లు ప్రచురించలేదు. నేను వెంటనే ఆ విషయం మూల రచయితలకి తెలియజేసి, తర్వాతి సంచికలో సవరణ వేయించి వాటి కాపీలు కూడా మూల రచయితలకి పంపాను. నా ఈ చర్య ఎటువంటి అభిప్రాయ భేదాలకు చోటివ్వలేదు.

అనువాదాలు చేయడంలో నాకు ఉపయోగపడిన పెద్దల సూచనలు, మెలకువలను మీతో పంచుకుంటాను. మొదటగా అనువాదకులు మూల కథలోని నేటివిటీని పోగొట్టకూడదు. “మాతృకలోని రచనా వైదుష్యం అనువాదంలోను ప్రతిబించినప్పుడే పాఠకులు రసాస్వాదన చేయగలుగుతారు. అనువాదంలోని ప్రతి పుటలోను మూల కర్త భావ సౌందర్యం కనిపించాలి. మూల కర్త ఎక్కడా మరుగున పడకూడదు. అదే మంచి అనువాదానికి గీటురాయ“ని గోవిందరాజు రామకృష్ణారావు గారు అంటారు.

శ్రీమతి కెబిలక్ష్మి గారి అభిప్రాయంలో వాగ్రూప సంకేతాలు ఒక భాషలో ఉన్నట్లు మరొక భాషలో ఉండవు. కానీ ఆ సంకేతాల వెనకున్న ఆలోచనల్లో సారూప్యత ఉంటుంది. ఆ ఆలోచనలని, భావాలని అందుకుని సాంస్కృతిక సమస్యలని, భాషాపరమైన ఇబ్బందులని తమ సామర్ధ్యంతో అనువాదకులు అధిగమించాలి. అనువాదకుడికి అభిరుచి, అవలోకనం, ఆలోచన, ఆసక్తితో పాటు మానవ ప్రకృతి పరిశీలన, పరిశోధన తప్పని సరి. అనువాదకుల ప్రతిభకి మూల కధ ఎంపికే గీటురాయి.

భావానువాదం కావాలేకాని, భాషని యథాతథంగా మరోభాషలోని తేవడం అనువాదం కాదని గుడిపాటి గారు అంటారు. అనువాదం సృజనాత్మకంగా ఉంటేనే చదివించగలుగుతుంది.

మూల కథల పేర్లు ఎలా ఉన్నా, తెలుగులో వాటికి పేర్లు పెట్టేడప్పుడు కథావస్తువుని పరిగణనలోకి తీసుకోడం సముచితంగా ఉంటుందని నా అభిప్రాయం.

చివరగా, సమాచార విజ్ఞానం రోజుకో కొత్త మలుపు తిరుగుతున్న ఈ కాలంలో, ప్రపంచీకరణ నేపధ్యంలో అనువాదకులు తమ భాషా నైపుణ్యాన్ని ఎప్పటికప్పుడు మెరుగుపరచుకోవాలి. ఇది నిరంతరం కొనసాగాలి. అప్పుడే సాహిత్య రంగం సుసంపన్నం అవుతుంది.


ఈ వ్యాసం రాయడంలో నాకు ఉపకరించిన మరికొన్ని రచనలు:

1. ‘ఉభయతారకంగా ఉంటేనే ఉత్తమ అనువాదం’ – గోవిందరాజు రామకృష్ణారావు, ఆంధ్రజ్యోతి దినపత్రిక, వివిధ
2. ‘అనువాద కదంబం’ – శ్రీమతి కె.బి.లక్ష్మి, మనీప్లాంట్ సంకలనం ముందు మాట
3. ‘వికసించిన అనువాద సృజన’ – శ్రీ గుడిపాటి, మనీప్లాంట్ సంకలనం ముందు మాట
4. మనీప్లాంట్ పుస్తకంపై సమీక్ష – ఎస్. నారాయణ స్వామి, ఈమాట, జనవరి 2008
5. ” నేచర్ ఆఫ్ ట్రాన్స్‌లేషన్” – వి.వి.బి. రామారావు, మ్యూస్ ఇండియా, సెప్టెంబరు – అక్టోబరు 2007 సంచిక
6. “లిటరరీ ట్రాన్స్‌లేషన్-సమ్ యాస్పెక్ట్స్ అండ్ ఎక్స్‌పీరియన్సెస్” – అంబికా అనంత్, మ్యూస్ ఇండియా, సెప్టెంబరు – అక్టోబరు 2007 సంచిక
7. “మై లిమిటెడ్ ఎక్స్‌పీరియన్స్ యాస్ ఎ ట్రాన్స్‌లేటర్” – లతా రామకృష్ణన్, మ్యూస్ ఇండియా, సెప్టెంబరు – అక్టోబరు 2007 సంచిక
8. “సాహితీ సేతువు – అనువాదం”, గుడిపాటి, వార్త ఆదివారం అనుబంధం,2 సెప్టెంబర్ 2007.

————————–

కొల్లూరి సోమశంకర్

అనువాద రచయితగా కొల్లూరి సోమశంకర్ సుపరిచితులే! 44 అనువాద రచనలు, 20 దాకా స్వంత రచనలూ చేసిన అనుభవం ఆయనది. 2004 లో మిత్రులతో కలసి 4 x 5 అనే కథా సంకలనం వెలువరించారు. 2006 లో, మనీ ప్లాంట్ అనే అనువాద కథా సంకలనం వెలువరించారు.

ఇతర భాషల కథలను తెలుగులోకి తేవడంతో పాటు, ఈ మధ్య కాలంలో వచ్చిన కొన్ని మంచి తెలుగు కథలని హిందీలోకి అనువదిస్తున్నారు.

సోమశంకర్ రచనల పూర్తి జాబితా కోసం ఆయన బ్లాగు చూడవచ్చు

Posted in వ్యాసం | Tagged | 8 Comments

ఫిబ్రవరి గడిపై మీమాట

డిసెంబరు గడి పై మీ అభిప్రాయాలు ఇక్కడ రాయండి.

పాత గడులు
1. డిసెంబరు గడి, సమాధానాలు
2. నవంబరు గడి, సమాధానాలు
3. అక్టోబరు గడి, సమాధానాలు
4. ఆగష్టు గడి, సమాధానాలు
5. జూలై గడి, సమాధానాలు
6. జూన్ గడి, సమాధానాలు
7. మే గడి, సమాధానాలు
8. ఏప్రిల్ గడి, సమాధానాలు
9. మార్చి గడి, సమాధానాలు

Posted in గడి | Tagged | 14 Comments

2007 డిసెంబరు గడి సమాధానాలు

 1

 X


 X

7

 X

 8

 

 

 X

 

 X

9

 

 X

 10

 

 11

 

 

X

 X

 12

 

 

 X

 X

 

 13

 

 X

 14

15 

16 

 

 

 X

 17

18 

 

 19

 

 20

 X

 21

 

 

X

 22

 

 

 23

 

 

 

 

 X

 X

 

 X

 

 X

 

 24

 

 

 X

 X

 25

 26

 

 X

 27

 

 X

 X

 28

29 

 30

 

 

 X

 X

 31

 

 

 32

33

 

 

34

35

 X

 36

 

 37

 

 X

 

 X

 

 X

38

 

 X

 X

 

 

X 

 39

 X

 40

 

 X

 41

 

 

42 

 

 X

43

 X

 

 X

పరిష్కారాలు పంపినవారు:
బి.కామేశ్వరరావు – దాదాపు తప్పుల్లేకుండా

వివరణలు:
అడ్డం:

1 అడ్డం 9 తో చేరితే నిరంకుశమే (1) ని: నియంత లక్షణం నిరంకుశమేగా?
2 వేరే బొందిలో దూరి వేప ప్రకారము యశస్సు పొందండి (4+4) పరకాయప్రవేశము anagram
8 ఇవి లేకపోతే 40 నిలువు నిలవదు (3) కుచ్చిళ్లు. చీర జారకుండా నిలిపేవివేగా?
9 ఏనుగును తోలేవాడు నీ యంతవాడు కాడు (2) యంత = మావటి
10 చెట్టు-పుట్ట లో ఉండే దీన్ని పట్టటమంటే జంట బతుకును పట్టాలెక్కించడమే (2) చెట్ట పట్టు: అచ్చతెలుగులో పాణిగ్రహణం (చెట్ట = చెయ్యి/పాణి, పట్టు = గ్రహణం/గ్రహించు) anagram
11 నానాటికీ పెరిగే కసి తీరేట్టు విరుచుకుపడితే అటూ ఇటూ దిగదుడుపు తప్పదు (4) తీసికట్టు: నానాటికీ తీసికట్టు… సామెత. anagram
12 చేవ్రాలు (3) సంతకం
13 భారీ అనుకుని తిరగబడ్డాక తెలిసింది దీర్ఘాలు తీసేంత సీనులేదని (2) రిభ
14 కటువైన అక్షరాలు (5) కచటతప (పరుషాలు)
17 ఈ నవ్యకళాంజనేయులిదంతా హోరెత్తించే ఫ్రీవర్సు (3) కుందుర్తి. కుందుర్తి ఆంజనేయులు అనే ఆధునిక కవి నవ్యకళా పరిషత్తు స్థాపకుడు, నయాగరా కవుల్లో ఒకడు, ఫ్రీవర్సు ఫ్రంటు స్థాపకుడు. నయాగరా ను సూచించడానికే ఆధారంలో ‘హోరెత్తించే’ పదం
19 చెల్లాచెదరైన మనసును తొరగేస్తే సమానమే (3) నమాస: మానస/సమాన anagram
21 ఎగతాళి ఎక్కువై తికమకపడింది. (4) రింక్కితవె
22 నాకు హరిణి మీద మొదటున్నది బూటకపు ప్రేమ (3) కుహనా anagram
23 ఉత్కృష్టంగా త్యాగం చెయ్యడమా? (5) పరిత్యజించు
24 ఈ గోలలో ఎవరేమన్నదీ గభాలున అర్థం కాలేదు. (3) గలభా = గోల
25 యవ ఆకా? అని తీసిపారేయకండి. రుచిలో దీనికి సాటిలేదు (4) ఆవకాయ: anagram
27 ఒక విడత చెంప వాయగొట్టి చూడండి (2) వాయ = విడత
28 ఇవి తిరుగుతూ లోపలికి వెళుతూ ఉంటేనే రమకు మేలు. (5) మరమేకులు anagram
31 కానీ, కానీ కలిపి సగం యుద్ధమైనా కానీ(3) అర్ధణా: రెండు కానీలు ఒక అర్ధణా.
32 కృష్ణక్క రాసిన అ ఆ లు (4+5) అక్కినేని ఆలోచనలు. కృష్ణక్క గా పేరుపొందిన ప్రముఖ రచయిత్రి డా|| కె.వి. కృష్ణకుమారి రచన
36 తిరగబడినా, ఒడుపుగా ఆ చివరా ఈ చివరా చూడండి. (2) క్యంచా: ఒడుపు = చాకచక్యం. దాంట్లో ఈ చివరా, ఆ చివరా ఉన్న అక్షరాలు.
37 వాడుకభాషకిదే మసాలా’కారం’ (2) నుడి (నుడికారం సూచన)
38 పిట్టలదొరగారేంటి జాంపడుని రివర్సులో కొరుకుతున్నారు? (2) రదో (చిలుక కొరికేది దోర జాంపండు)
40 చింతలేకపోతే ఇదీ ఉండదు (2) చీకు
41 వెనకా ముందాడడం కాదు, ముందూ వెనకా ఆడడం ఇది (5) మేషమీనాలు (వెనకా ముందాడడాన్ని మీనమేషాలు లెక్కించడం అంటారు. రాశి చక్రంలో ముందొచ్చేది మేషం, చివరొచ్చేది మీనం.)
43 నలదమయంతుల శృంష మురనై గాధ వినిపించనా? (7) శృంగారనైషధము శ్రీనాథుడు రాసిన నలదమయంతుల కథ. anagram

నిలువు:

2 పండని గడ్డి (3) పచ్చిక: పండనిది ‘పచ్చి’గా ఉంటుంది. ధ్వనిసారూప్యం.
3 రసిక దృష్టి కలిగినవి కాబోలు, చెల్లాచెదురయ్యాయి (4) రళ్లుసిక
4 అక్షరాన్ని అక్షరంతో కలపడమే కాదు, సాధువుతోనూ కలుస్తుంది (2) యతి: ఛందస్సులో ఒకే పద్యపాదంలోని రెండక్షరాల మధ్య యతిమైత్రి పాటించాలి.
5 అంతటి వెర్రి.., చెదిరిపోదూ మరి!! (7) వేయంతపవెర్రికా (చెదిరిపోయిన వేపకాయంత వెర్రి)
6 వంద కంఠాల వాడు మహారాజు కాకున్నా మకుటముంది (3) శతకం (వంద పద్యాలు వంద గొంతులు.)
7 శివతాండవమాడిన పట్టణాచారాలు యనార్యు లేక పూర్తి కావు (4+7) పుట్టపర్తి నారాయణాచార్యులు (శివతాండవ కర్త) anagram
8 ఈ మీమాంసకారుడి పేరును సరిచేయడమెలా అనేదో మీమాంస (6) కుట్టుభమారిల: (కుమారిలభట్టు ప్రసిద్ధ మీమాంసకారుడు)
11 పరిన తీగ పెనదిరిగితే ఉపశాంతి కలుగుతుందా? (3+2) తీరిన పగ anagram
12 సున్నా లేకున్నా నిరంతరాయమే (3) సంతత (సంతతం లో చివరి సున్నా ఉన్నా తీసేసినా అర్థం ఒకటే)
15 ఆ అక్షరంతో కలిసి తిరిగి, పాటించు (3) చరించు = తిరుగు; ఆ+చరించు = పాటించు
16 టక్ చేసినవాడు టక్కరి అయితే టక్ చేసి?(2) టక్కి
17 ఏవమ్మా, నీ దగ్గర బొట్టు పెట్టుకొనే సరుకుందా(3) కుంకుమ
18 వత్తు చెరిపేసాం, వరస చెడిపేసాం, ఇహ దీన్ని మీరలేమా!? (2) దుహ (మీరరానిది హద్దు. దాంట్లో వత్తు చెరిపేసి, అక్షరాల వరస మార్చేశాం.)
20 నువ్వెంత తిప్పుకు తిరిగినా కమలాసనువని మాకు తెలుసులే! (5) సత్యభామనే (“భామనే…సత్యభామనే” కమల్ హాసన్ సినిమా)
25 దాక్కోడానికి గొల్లభామనుంచీ కృష్ణశాస్త్రి నేర్చిన చక్కటి చిట్కా(3+3) ఆకులో ఆకునై
26 తిరగేసి ఇస్త్రీ చేస్తే విప్ప బుద్ధౌతుంది (3) వలుచ (చలువ అంటే ఇస్త్రీ. తిరగేసి చేస్తే వలుచ)
27 ఇది రాకుండా ఉంటే జర బాగుంటదని మానవులనుకుంటారు (3) వార్ధక్యం. (జర అన్నా అదే.)
29 చెదిరిన చీకటి (3) రనిజ (రజని అంటే చీకటి లేక రాత్రి)
30 ఎవరు, ఆ కిందనుంచి వచ్చే ఆవిడా? (2) మేఆ (కింద నుంచి వస్తున్న ‘ఆమే’!)
32 మీరేమనుకుంటున్నారో అదే ఇది. తెలియకపోతే తాలబాసు గారిని అడగండి. (4) అనుకోలు (assumption కు తెలుగు)
33 అడ్డొచ్చినోళ్ళని తొంగోబెట్టేందుకు ఆ కాంట్రాక్టరుకు ఇది ఫేవరిట్ చోటు. (2) డిక్కీ (ముత్యాల ముగ్గు సినిమాలోని కాంట్రాక్టర్ గుర్తొచ్చాడా? కూసింత కలాపోసనుండాలండీ)
34 మనిషి దెలివి (4) నర-మేధ
35 లుతప్పు (4) లుదోషము
39 కొమ్ములు తిరిగినవాడు కిందనుండి పొడుస్తున్నాడు (2) గిశృం
40 కూనలమ్మ కొన్నది అంతరిక్షపు నౌకకన్నూ ఖరీదైనదే..(2) చీర
42 అతి కూడదని అంటోందీమె (2) అతివ

Posted in గడి | Tagged | Comments Off on 2007 డిసెంబరు గడి సమాధానాలు

జనవరి నెల తెలుగు బ్లాగుల కథా కమామిషూ!

-పొద్దు

2008 జనవరిలో కింది విశేషాలు తెలుగు బ్లాగరులను ప్రధానంగా ఆకట్టుకున్నాయి.

  1. రెండో ఎస్సార్సీకి అనుకూలంగా వీరప్ప మొయిలీ చేసిన ప్రకటన
  2. భారత ఆస్ట్రేలియా క్రికెట్ యుద్ధం
  3. సంక్రాంతి పండగ
  4. నటుడు రాజశేఖర్ పై చిరంజీవి అభిమానుల దాడి

జనవరి 29 నాటి జాబులు ప్రధానంగా రాజశేఖర్ పై చిరంజీవి అభిమానుల దాడిపైనే కేంద్రీకృతమయ్యాయి. దాడిని ఖండిస్తూ కొన్ని, రాజశేఖర్ ప్రకటనలపై చురకేస్తూ కొన్ని వచ్చాయి. శోధన, గుండె చప్పుడు, డల్లాస్ తెలుగు వెన్నెల, నెటిజెన్, ఫన్‌కౌంటర్, తేటగీతి, చదువరి మొదలైన బ్లాగుల్లో స్పందనలు వచ్చాయి. కొందరు రాజశేఖర్ వ్యాఖ్యలను విమర్శించగా, కొందరు అభిమానుల చర్యను ఖండించారు. కొందరు చిరంజీవిని వ్యాఖ్యలను విమర్శించారు. శోధన, గుండె చప్పుడు అభిమానుల చర్యను ఖండిస్తూ, హితబోధ చేసారు. చిరంజీవి వ్యాఖ్యను చదువరి, డల్లాస్ తెలుగు వెన్నెల, ఒరెమూనా, నెటిజెన్ లు ఖండించారు. డల్లాస్ తెలుగు వెన్నెల చురుకైన వ్యాఖ్యలతో అందరినీ ఖండించింది.

సామాజిక అంశాలు
లక్ష రూపాయల కారు టాటా నానో ఈ నెల తెలుగు బ్లాగర్లు పట్టించుకున్న సామాజిక అంశాల్లో ఒకటి. కడలి తరగ, ఈ కారును, అది సాధించదలచిన ప్రయోజనాన్ని విమర్శనాత్మకంగా చూసారు. ఆ జాబుకు మంచి వ్యాఖ్యలు కూడా వచ్చాయి. ఈ విషయంపై మరో మంచి జాబు, తెలుగు వెబ్ ఛానల్ లో వచ్చింది.

సంక్రాంతి:

పెద్ద పండగ సంక్రాంతి పండగ సందర్భంగా బ్లాగరులు ఉత్సాహంగా జాబులు రాసారు. మచ్చుకు కొన్ని:

హాస్యం:
పెళ్ళి సంబంధాల వెబ్‌సైట్లలో వచ్చే ప్రకటనల మీద వికటకవి రాసిన జాబులు ఈనెల మంచి సందడి చేసాయి. రెండు భాగాలుగా రాసిన ఈ జాబుల్లో పెళ్ళికొడుకులు ఇచ్చిన హాస్యయుతమైన ప్రకటనలను ఏరి కూర్చి, అంతే హాస్య స్ఫోరకమైన తన వ్యాఖ్యానాలతో అందించారు. ఆ జాబులకు వచ్చిన వ్యాఖ్యలను బట్టి చూస్తే అవి రెండూ మంచి ప్రజాదరణ పొందినట్టే. అ జాబుల్లో ఇది మొదటిది, ఇది రెండోది.

తేటగీతి బ్లాగులో చక్కటి హాస్యంతో కూడిన బ్లాగు సీరియల్ ను అందించారు. జనవరి నెలలో “అమెరికాలో ఆపసోపాలు” పేరిట 16 భాగాల సీరియల్ ను ప్రచురించారు. జనవరి 12 న మొదలుపెట్టి తరువాతి భాగాలకు వెనుక తేదీలు వేసుకుంటూ (కాలంలో వెనక్కి) రాసుకుంటూ పోయారు. పాఠకులకు వెనక తేదీలకు వెళ్ళి చదువుకుంటూ వచ్చే పని లేకుండా చేసే ప్రయత్నమై ఉండవచ్చు. కొన్ని సంవత్సరాల కిందట రాసి పెట్టుకున్న ఆ జాబులు చక్కని నవ్వుల్ని పంచాయి.

క్షుర ఖర్మ పేరుతో రెండురెళ్ళ ఆరు రాసిన జాబు ఆ బ్లాగు లోని గత జాబుల స్థాయిలో లేకపోయినప్పటికీ నవ్వులు బాగానే కురిపించింది.

క్రికెట్:
భారత ఆస్ట్రేలియాల మధ్య జరుగుతున్న క్రికెట్టు పోటీల గురించి బ్లాగరులు బాగానే స్పందించారు. వాటిలో కొన్ని:

సాహిత్యం:
కలం కలలు: చక్కని భాషతో, ముఖ్యంగా పుస్తకాల సమీక్షలు రాసే ఈ బ్లాగు 2007 చివరిలో బ్లాగు లోకంలోకి దూసుకొచ్చింది. తన గత జాబుకు సాలభంజికలు నాగరాజు రాసిన ఒక వ్యాఖ్యకు స్పందనగా, బ్లాగరి ఫణీంద్ర రాసిన ఈ జాబు ఈ నెల ఆకట్టుకున్న జాబుల్లో ఒకటి.

2007 లో తాము చదివిన పుస్తకాల గురించి జాబులు వచ్చాయి. వాటిలో ఒకటి –
సౌమ్య రైట్స్: పుస్తక సమీక్షలకు ఈ బ్లాగు ప్రసిద్ధి. 2007 లో బ్లాగరి చదివిన 18 పుస్తకాల గురించి ప్రస్తావిస్తూ ఈ జాబు సాగింది. సౌమ్య తనకు నచ్చినవే కాక, నచ్చని పుస్తకాల గురించి -అవి ఎంత ప్రఖ్యాతి గాంచినవైనా – రాస్తూ ఉంటారు. వాటిలో ఈసారి వేయిపడగలు, అనుక్షణికం ఉన్నాయి.

దుప్పల రవి తాను చదివిన పుస్తకాల గురించి తన బ్లాగులో రాస్తారు. ఈనెల కొయ్యగుర్రం, రాధికా సాంత్వనముల గురించి రాసారు.

రానారెసవ్వడిలో తన గూగులమ్మపదాల తరువాతి గుచ్ఛాన్ని చూడవచ్చు. బ్లాగరి తన స్నేహితులతో చేసిన నాలుగు రోజుల విహారయాత్రానుభవాల ఆరు టపాలు కూడా (ఒకటి తప్ప) ఈ నెల్లోనే వచ్చాయి. ట్రావెలాగుల కోవలోకి వచ్చే ఈ జాబులకు ట్రావెలాగుడు అనే పేరు పెట్టాడు. ఈ ట్రావెలాగుడు జాబుల్లో పేరాగ్రాఫులను విడగొట్టిన విధానం కాస్త చిత్రంగా అనిపించింది. బహుశా సాంకేతిక ఇబ్బందులేమో!

రాజకీయాలు:
చిరంజీవి, రాజశేఖర్ వివాదం కాకుండా బ్లాగుల్లో చోటుచేసుకున్న మరో ప్రముఖ రాజకీయ అంశం.. రెండో ఎస్సార్సీ. కాంగ్రెసు పార్టీ రేండో ఎస్సార్సీపై చేసిన ప్రకటనకు తెలుగు బ్లాగుల్లో మిశ్రమ స్పందన కనబడింది. ఎస్సార్సీ గురించీ, సంబంధిత అంశాల గురించీ గుండె చప్పుడులో వరసగా కొన్ని జాబులు వచ్చాయి. ఇవన్నీ కూడా, బ్లాగరి దిల్ (దిలీప్) శైలిలో, చక్కటి విశ్లేషణతో ఉన్నాయి. బాలసుబ్రహ్మణ్యం, తెలుగువీర, నాగరాజు మొదలైనవారు తమ సందర్భోచిత వ్యాఖ్యలతో చర్చను నడిపించారు.

టెక్కు:
దాట్ల శ్రీనివాసరాజు శ్రీ శోధన ప్లగిన్ అనే అందమైన ఓ చిన్ని పరికరాన్ని తయారు చేసారు. ఓ పేజీలో ఉన్న పాఠ్యంలోంచి ఏ పదాన్నైనా ఎంచుకుని డబల్‌నొక్కు నొక్కితే ఆ పదానికి వివిధ నిఘంటువుల్లో అర్థాలు వెతికేందుకు గాను లింకులు వస్తాయి. ఆ లింకులను నొక్కినపుడు, సదరు నిఘంటువు పేజీ వేరే విండోలో తెరుచుకుంటుంది. ఈ పరికరం ప్రజల ఉపయోగార్థం ఇంకా అందుబాటులోకి రాలేదు.

సినిమా:
ఈ నెల బ్లాగుల్లో వేళాకోళానికి పనికొచ్చింది, ఒక్క మగాడు సినిమా. ఈ సినిమాను బ్లాగర్లు నిర్దాక్షిణ్యంగా చీల్చి చెండాడారు. ఈ సినిమాపై వచ్చిన సమీక్షల్లో కొన్ని:
ది ఇన్‌సైడర్
ఒక్కమగాడు – చిత్ర సమీక్ష
అనసూయ సినిమాపై జి.ఎస్.నవీన్ సమీక్ష కూడా జనవరి సినిమా సమీక్షల్లో ఒకటి

విలక్షణం:
తెలుగు బ్లాగులూ వాటి ట్యాగులైనుల గురించి తెలుగు’వాడి’ని ఓ చక్కని జాబు రాసారు. బ్లాగుల గురించిన జాబిది. చాలా పొడవైన వాక్యాలు – సంయుక్త, సంశ్లిష్ట వాక్యాలు – రాయడం ఈ బ్లాగరి ప్రత్యేకత. చిన్నచిన్న వాక్యాలు రాస్తే మరింత చదవవీలుగా ఉంటుందని గమనించాం.

అందమైన బ్లాగులు (బ్లాగురాణులు):
ఈనెల బ్లాగుల్లో కంటికి బాగా నదురుగా అనిపించిన బ్లాగులను ఈ శీర్షికలో పేర్కొంటాము.

  • ఒరెమూనా – చావా కిరణ్ తన బ్లాగు ఒరెమూనాను కొత్త మూసతో అలంకరించారు. చూడముచ్చటగా ఉంది బ్లాగు.
  • కొత్త బంగారు లోకం – ఈ బ్లాగు శీర్షిక చాలా అందంగా రాసారు. చెయ్యితిరిగిన చిత్రకారుడు గీసినట్టుగా ఉంది. (బ్లాగు పేరు కింద ఉపశీర్షిక మాత్రం ఇంగ్లీషులో రాసారు -గులాబీ కింద ముల్లులా)

ఈనెల బ్లాగులు

  1. తలనొప్పా?.. అయితే ఇది వాడండి. మీ నొప్పి తగ్గాక (తగ్గి తీరుతుంది లెండి!), మీ నానమ్మకు కూడా వాడి చూడండి. మా ఈనెల జాబు ఇది.
  2. సాలభంజికలు నాగరాజు నేలకొరిగిన ఇంద్రధనస్సు మా ఈ నెల జాబుల్లో రెండోది. సినిమా అభిమానులందరికీ ఈ జాబు పఠనీయం.
  3. ఆంధ్ర ప్రదేశ్ ప్రభుత్వ మంత్రి ఒకరు చేసిన వ్యాఖ్యపై డల్లాస్ తెలుగు వెన్నెల వ్యంగ్య ధోరణిలో విసిరిన చెణుకు పాడిగేదెలు-దున్నపోతులు. ఈ నెల జాబుల్లో ఇది మూడోది

అనామకుల గోల
ఈ నెల జాన్ హైడ్ కనుమూరి అనామక వ్యాఖ్యాత బారిన పడ్డారు. కానీ, అయన మాత్రం ఎంతో సంయమనంతో, ఓర్పుతో, హుందాగా ఎదుర్కొన్నారు. కాగా, వింజమూరి విజయకుమార్ తన బ్లాగులో అనామకునికి వాత పెట్టారు. ఆ విశేషం చూడండి.

————–

పాఠకులకు కొన్ని ప్రశ్నలు:

తెలుగు బ్లాగులకు సంబంధించిన కొన్ని అనల్ప ప్రశ్నలిక్కడ ఇస్తున్నాం. సమాధానాలు రాయండి.

  1. అత్యధికంగా బ్లాగులు (జాబులు కాదు) కలిగిన బ్లాగరి ఎవరు?
  2. అక్షరాల పరిమాణంలో అతిపెద్ద బ్లాగు శీర్షిక కలిగిన బ్లాగు ఏది?
Posted in జాలవీక్షణం | Tagged , | 14 Comments

ఆ దారి

-అసూర్యంపశ్య

.

నువ్వూ నేనూ అప్పుడెప్పుడో కలిసెళ్ళిన దారి

ఒంటరిగా వెళితే కొత్తగా తోచింది

పాత గుర్తులు మాయమైతే

నువ్వు తీసుకెళ్ళావనుకున్నాను నేస్తం!

అక్కడి గాలుల్లో చిక్కుకున్న అప్పటి మాటలు

ఒక్కొక్కటే వచ్చి పలకరించినప్పుడు

తెలిసింది నాకు

ఇది ఆ దారేనని….

మట్టిలో కలిసిన అప్పటి అడుగులు

నేలని పెగుల్చుకుని వచ్చి

రోడ్డుపై వేసిన అచ్చులు చూసాకే

తెలిసింది నేను దారి తప్పలేదని…

—-

“ఆధునిక తెలుగు సాహిత్యపు లోతులను తరచి చూడటానికి ప్రయత్నిస్తున్న ఒక మామూలు నెటిజెన్ ని” అనే అసూర్యంపశ్య తాను కవయిత్రిని కాకపోయినా రకరకాల కారణాల వల్ల కవితలు రాయడానికి ప్రయత్నిస్తానని అంటారు.

Posted in కవిత్వం | 8 Comments

మరో ప్రపంచం కోసం

-గార్ల సురేంద్ర నవీన్

.

పరిగెడుతున్నాను…..

కష్టాల కొండలు ఎక్కుతూ
నిరాశా నదులు దాటుతూ
చిమ్మ చీకటికి దూరంగా
వెలుతురు కోసం ఆశగా
పరిగెడుతున్నాను……

ఆవేదనతో కొట్టుకుంటున్న గుండెతోనూ
అలసిపోయి రొప్పుతున్న రొమ్ములతోనూ
చెంపల దాహాన్ని తీరుస్తున్న కన్నీళ్ళతోనూ
ఎగిసిపడుతున్న బాధను అదిమి పెట్టి
దహిస్తున్న ఆలోచనల్ని తొక్కిపట్టి
ఇంకా కనిపించని గమ్యం కోసం
పరిగెడుతున్నాను……

ఎక్కడా ఆగక
ముళ్ళను లెక్క చెయ్యక
పువ్వుల కోసం ఆశపడక
ఎవరు పిలచినా పలకక
వెనకకు తిరిగి చూడక
పరిగెడుతున్నాను……

తిరిగితే కోరికలు దయ్యాల్లాగా పిలుస్తాయ్
వికార ఆకారాలన్ని ప్రియంగా కనిపిస్తాయ్
విచక్షణ నన్ను వదిలి దూరంగా పారిపోతుంది
మాయ మైకంలా నేనున్నానంటూ ఆవహిస్తుంది

తప్పు తియ్యగా …నిజం చేదుగా
రుచిస్తుంది
నిజాలకు దూరంగా …కలలకు దగ్గరగా
జరగాలనిపిస్తుంది
శరీరం నిజం …ఆత్మ చాదస్తం
అనిపిస్తుంది
దు:ఖం సుఖంగా… ఆనందం భ్రమగా
ఉంటుంది

అందుకే …
ఆనందంతో పొంగే గుండెల కోసం
సు:ఖం పండిన మనస్సుల కోసం
పవిత్రత నిండిన ప్రపంచం కోసం
ప్రేమ విరిసిన ఆత్మల కోసం
మరో ప్రపంచం అందుకొనేందుకు
పరిగెడుతూనే ఉన్నాను….

—-

జి.ఎస్.నవీన్ గార్ల సురేంద్ర నవీన్ తన పూతరేక్స్ బ్లాగు ద్వారా నెజ్జనులకు సుపరిచితుడు. బ్లాగరిగానే కాక, వికీపీడియన్‌గా కూడా ప్రసిద్ధుడు. తెలుగు వికీపీడియాలో తెలుగు సినిమా ప్రాజెక్టులో విశేషమైన కృషి చేస్తున్నారు. మదనపల్లె వాస్తవ్యుడైన నవీన్ బెంగళూరులో సాఫ్టువేరు ఇంజనీరుగా పని చేస్తున్నారు.

Posted in కవిత్వం | 31 Comments

అంజి, నేను at అమ్‌స్టర్‌డామ్

-ప్రసాదం (http://prasadm.wordpress.com/)

గతంలో నేను ఉద్యోగం వెలగబెట్టిన ఒకానొక సంస్థలో నిప్పు అప్పలసామి లాంటి మా ప్రాజెక్టు మేనేజర్ నుండి తప్పించుకునే ప్రయత్నంలో నేను కూడా ప్రాజెక్ట్ మేనేజర్ అవడంతో నా పరిస్థితి తంతే గారెల బుట్టలో పడ్డట్టుగా కనిపించినా, నేను పడింది పాముల పుట్టలో అని నాకు తొందరగానే అర్థమైంది. క్లయంట్ దగ్గర నుండి షెల్లింగ్ తప్ప బిల్లింగ్ రాని ప్రాజెక్టు నాకు తగిలించారు. ఎటుతిరిగీ పడింది పాముల పుట్టలోనే కదా అని కత్తి కాంతారావ్ లా కదుల్తూ, నా పద్దతిలో నాదస్వరం ఊదే సరికి పుట్టలో నాగ జాతి మాయమై నా జాతి తయారైంది. నా లెక్క బాగుందో, మా కంపనీ లక్కు బాగుందో తెలీదు గానీ మొత్తానికి ప్రాజెక్ట్ మేనేజరుగా నేను ప్రవేశపెట్టిన విధానాలు సత్ఫలితాలు ఇవ్వడంతో, నా పాముల పుట్ట ప్రాజెక్టు కాస్త కాసుల గుట్టయై కూర్చుంది.

టీవీలో సీరియళ్ళు రాని సాయంత్రంలా జీవితం ప్రశాంతంగా గడచిపోతూండగా, ఓరోజు నాకు మా “చెడ్డాయన” అంటే మా బాసు దగ్గరనుండి పిలుపు వచ్చింది. “చెడ్డాయన” అంటే చెడ్డవాడేం కాదు లెండి. ఆయన తరచుగా ఒక చెడ్డీ వేసుకొని ఆఫీసుకొచ్చేవాడు. అందుకని అలా నామకరణం జరిగిందాయనకు. (ఆయన వేసుకునే చెడ్డీని ఆంగ్లములో షార్ట్ అని అంటారు) ఏవిటో సంగతీ, నా ప్రాజెక్టు గురించి పిర్యాదులు గానీ ఏవీ లేవు కద అని మరోసారి మెయిల్స్ అన్నీ చూసుకుని ఎందుకైనా మంచిదని నా రాజీనామా లేఖను కూడా తయారు చేసి జేబులో పెట్టుకొని చెడ్డాయన గదికి బయలుదేరాను. హఠాత్తుగా ఇలాంటి పిలుపులు వచ్చినప్పుడు మనల్ని తీసేయడంతో సహా ఏదైనా జరగొచ్చు కనక, అలాంటి పరిస్థితి వస్తే “నన్ను మీరు తీసేసేదేవిటి, నేనే రిజైన్ చేస్తున్నాను” అని సినిమాల్లో మాదిరి రాజీనామా వాళ్ళ ముఖాన పడేసి రావచ్చు అన్న ముందు జాగర్తతో రెజిగ్నేషన్ లెటర్ జేబులో వేసుకొని చెడ్డాయన గది తలుపు తట్టాను. చెడ్డాయన విశాలంగా నవ్వుతూ ఆహ్వానించాడు. “మన యూరోపియన్ క్లయంట్స్ దగ్గరనుండి మరిన్ని కొత్త ప్రాజెక్ట్స్ తాలూకూ వ్యాపార వ్యవహారాలు గురించి చర్చించడానికి నువ్వు యూరోప్ కు వెళ్ళాలి. నువ్వు కొత్తరకం కథలన్నీ చెప్పి మనకు కావలసిన విధంగా సాధించుకొస్తావ్” అన్నాడు.

నన్ను తిడుతున్నాడో, పొగడ్తున్నాడో తెలీక నేను అయోమయంగా చూస్తుంటే “ఐ నో వాట్ యు అర్. అన్నట్టు మనం బిల్లింగ్ రేట్స్ కూడ పెంచుతున్నాము. ఇప్పుడు మన కంపెనీ సిక్స్ సిగ్మా సర్టిఫైడ్ కదా. మన క్వాలిటీ స్టాండర్డ్స్ గురించి, బిల్లింగ్ హైక్ జస్టిఫికేషన్ గురించీ వాళ్ళకు సరిగ్గా కమ్యునికేట్ చెయ్యాలి” అన్నాడు.

యూరోపియన్ దేశాలు ISO ను గుర్తించినట్టుగా CMMi ను గానీ, సిక్స్ సిగ్మాను కానీ పట్టించుకోవు. పైగా బిల్లింగ్ రేట్లు పెంచినప్పుడు క్లయింట్లు తమ తమ బడ్జెట్ కు అనుగుణంగా కొందరిని ప్రాజెక్టులనుండి తొలగించడం కూడా జరుగుతుంది. అలా జరిగితే, దానికి నన్ను బాధ్యుణ్ణి చేసి నాకు ఉద్వాసన పలకొచ్చు. ప్రాజెక్టు మేనేజరుగా వుంటూ అలాంటి బాధ్యత తలకెత్తుకోవడం ఆత్మహత్యా సదృశ్యమే కనుక ఇదంతా నన్ను తీసేయడానికి మొదలెట్టిన ఆటలా అనిపించి (కార్పోరేట్ ప్రపంచంలో ఇలాంటి ఎత్తులన్నీ మామూలే మరి) నా చొక్కా జేబులోంచి రాజీనామా లేఖను తీయబోతుండగా, మా చెడ్డాయన అన్నాడు. “నీకొక గుడ్ న్యూస్, ఈ కొత్త బాధ్యతలను సరిగా చేయగలవని నమ్మకంతో నిన్ను ప్రమోట్ చేస్తున్నాను. ఇది నీ రివైజ్డ్ పే స్ట్రక్చర్” అని తన లాప్‌టాప్‌ను నా వంక తిప్పి “కంగ్రాట్చ్యులేషన్స్” అంటూ చేయి చాచాడు. నా రాజీనామ లేఖను జేబులోకి తోసేసి అప్యాయంగా చెడ్డాయన చేయందుకున్నాను. నాకు 40% ఇంక్రిమెంటు ఇంకా ఇతర సదుపాయాలను కల్పిస్తున్నట్టు లాప్‌టాప్‌పై అక్షరాలు మెరుస్తున్నాయి.

“బిల్లింగ్ నెగోషియేషన్స్ గురించి సీనియర్ సేల్సు మేనేజర్ కొన్ని వివరాలు ఇస్తాడు. నీకు అవసరం అనుకుంటే నువ్వు ఇంకా ఎవరినైనా నీతో పాటు యూరోప్ తీసుకెళ్ళు. యు విల్ ఆపరేట్ ఫ్రం నెదర్లాండ్స్ ఆఫీస్ ఫర్ నెక్స్ట్ టూ మంత్స్.” అంటూ ముగించాడు.

వారం రోజుల్లో వీసాతో సహా అన్నీ సిద్ధం. నాతో పాటు అంజి గాడు కూడా. ఇండియాలో బయలుదేరడానికి ముందే, కంపెనీ తరపున నెదర్లాండ్స్ లో హోటల్ గది బుకింగ్స్ అవీ జరిగిపోయాయి. మాకు బుక్ చేసిన హోటల్ తాలూకు వెబ్ సైట్ లో ఏర్‌పోర్టు దగ్గర పికప్ చేసుకోవడానికి టాక్సీగా రకరకాల కార్ల నుండి ఎంపిక చేసుకునే సదుపాయం వుంది. నాకు పెద్దగా కారుపై మోజు లేకపోవడంతో “Any thing will do” అని ఎంచుకున్నాను. అంజిగాడు మాత్రం “Benz car only” అని క్లిక్ చేసి మురిసిపోయాడు. ఆ తర్వాత నాకు కూడా కొంచం ఈర్ష్యగా అనిపించింది. నా కారును మార్చుకోవడానికి ప్రయత్నించాను గానీ కుదరలేదు.

అంజికి అదే మొదటి విమాన ప్రయాణం అవడంతో వాడు చాలా ఎక్సైటింగ్ గా వున్నాడు. విమానంలోకి ప్రవేశించగానే చుట్టూ చూస్తూ, “మస్తుంది మామా. లోపల మరీ ఇంత పెద్దగా వుంటుందనుకోలేదు. ఏమైనా కనిపెట్టినవాడు గ్రేటు..” అంటూ కామెంట్లు మొదలెట్టాడు. నేను పెద్దగా పట్టించుకోకుండా నా పుస్తక పఠనంలో మునిగిపోయాను. ఎంత దూర ప్రయాణం అయినా సరే, నేను ఒకటి రెండు గంటలకన్నా ఎక్కువ నిద్ర పోకుండా ఏదో ఒక పుస్తకం కొనేసి జర్నీ అయిపోయేలోగా దాన్ని చదివేస్తాను. నేను వాడి కామెంట్లు పట్టించుకోకపోవడం చూసి, నా దగ్గర వున్న పుస్తకం లాక్కొని “Six Thinking Hats” అని పుస్తకం పేరును పైకే చదివి కాసేపు అటూ ఇటూ తిరగేసాడు. “ఎక్కడ దొరుకుతాయి మామా నీకు, అన్నీ ఇలాంటి పుస్తకాలు?” అని అడిగాడు. నేను నవ్వేసి ఊరుకున్నాను. విమానం టేకాఫ్ అయిన తర్వాత విమానంలో ఆ చివరనుండీ, ఈ చివర వరకూ టాయ్‌లెట్ కోసం ఒకసారి తిరిగి, పని పూర్తి చేసుకుని వచ్చి నా పక్కన కూర్చొని నా పుస్తకాన్ని చూపిస్తూ, సిక్స్ థింకింగ్ హాట్స్ టైపులో ఆలోచిస్తే, “ఈ విమానాల్ని మన అర్.టీ.సీ వాడు నడపకపోవడం మన అదృష్టంరా” అన్నాడు.

“ఏం? ఎందుకని అదృష్ఠం?” అన్నాను నేను పుస్తకాన్ని మూసేస్తూ.

ఒకటి కాదు, రెండు కారణాలు వున్నాయి. నంబర్ వన్, ఆర్టీసీ బస్సులపై “బస్సు చక్రం ప్రజా ప్రగతికి చిహ్నం ” అని రాసినట్టుగా విమానాలకు కూడా “విమానం రెక్క, ప్రగతికి మొక్క” అనో “విమానం తోక, ప్రగతికి బాకా” అనో రాయించేవారు. నంబర్ టూ అండ్ మోస్ట్ ఇంపార్టెంటు, మన ఆర్టీసీలో 33% మహిళలకు రిజర్వు చేస్తారు కదా, ఫ్లైట్లలో కూడా అలాగే చేసేవారు. ఇప్పుడీ విమానంలో పది టాయ్‌లెట్లు వున్నాయి కదా, మూడింటికి పసుపు పచ్చ రంగు పూసి, “స్త్రీలను గౌరవించడం మన సంప్రదాయం, వారికి కేటాయించిన దొడ్లలోవారినే కూర్చోనిద్దాం” అని కూడా రాయించేవాళ్ళు. “కడుపు నొప్పితో చచ్చిపోయి వుండేవాణ్ణి…” అని వాడు రిలాక్సింగ్ గా పొట్ట నిమురుకుంటూ అంటూ వుంటే నాకు ఏమనాలో తోచలేదు.

నెదర్లాండ్స్ రాజధాని అమ్‌స్టర్‌డామ్‌లో దిగి బాగేజ్ తీసుకుని బయటకు రాగానే హోటల్ వాళ్ళు ఏర్పాటు చేసిన టాక్సీ డ్రైవర్లు ప్లకార్డులతో ఎదురయ్యారు. కాస్త బయటకు నడిచిన తర్వాత పార్కింగ్లో మా కోసం నిలబడిన టాక్సీలు చూసాకా అంజిగాడు మొహం వేలాడేసుకుని, కిమ్మనకుండా నాతో పాటు నా టాక్సీ (వోక్స్ వాగన్) లో కూర్చొన్నాడు. ఎందుకంటారా? వాడి కోసం హోటల్ వాళ్ళు పంపింది బెంజ్ కారే కానీ చాలా పాతది. అయితే ఏంటి అంటారా? అది అచ్చు మన అంబాసిడర్ కారులా వుంది మరి. కావాలంటే ఆ కారును ఇక్కడ చూడండి.

————-

ప్రసాదంలోగోతెలుగు బ్లాగుల్లో హాస్యానికి పేరెన్నిక గన్నది ప్రసాదం. బ్లాగరి ప్రసాదం (ఇది కలం పేరు, అసలు పేరు వేరు) సాప్ట్‌వేరు రంగంలో పని చేస్తున్నారు. గతంలో మైక్రోసాప్ట్ లోనూ, ఇతర భారతీయ బహుళ జాతి సంస్థలలోనూ వివిధ స్థాయిలలో దాదాపు 12 సంవత్సరాలు పనిచేసి ప్రస్తుతం ప్రపంచంలో మొదటి స్థానంలో (ఒక ప్రత్యేక రంగంలో) ఉన్న సుప్రసిద్ద సంస్థలో ఉన్నతోద్యోగంలో ఉన్నారు. పుస్తకాలు చదవడం, సంగీతం వినడం, హాస్యపూరిత మైన సినిమాలు చూడడం ఆయన ఎక్కువగా ఇష్టపడే వ్యాపకాలు.

ఏమి తోచనప్పుడు నన్ను నేను ఇలా ప్రశ్నించుకుంటాను. ” When was the last time you did some thing for the first time?”

Posted in వ్యాసం | 24 Comments

మృతజీవులు – 14

-కొడవటిగంటి కుటుంబరావు

ఆ పెట్టె లోపలి వివరాలు ఇవి: దాని నడిమధ్యనే సబ్బుపెట్టె ఉన్నది. సబ్బుపెట్టెకు ఎగువగా మంగలి కత్తులుంచటానికి ఆరేడు సన్నని అరలున్నాయి. ఇసకా, సిరాబుడ్డి ఉంచటానికి చదరపు అరలున్నాయి. కలాలూ లక్కముక్కలూ పెట్టుకొనేటందుకు గుంటచేసిన చెక్క ఉన్నది. చిన్నచిన్న వస్తువులు పెట్టుకొనేటందుకు మూతలున్నవీ, లేనివీ అనేక అరలున్నాయి; వాటినిండా విజిటింగు కార్డులూ, అంత్యక్రియల కార్డులూ, థియేటరు టిక్కెట్లూ, జ్ఞాపక చిహ్నాలుగా దాచుకున్న అనేక ఇతర వస్తువులూ ఉన్నాయి. పై భాగంలోని అరలను కావాలంటే పైకి తీయవచ్చు.

స్టాంపు కాగితం క్రయవిక్రయ దస్తావేజులు రాసుకోవటానికే తప్ప కోర్టు పిటీషనులు రాయటానికి పనికిరాదని అతను ఆమెకు వివరించి చెప్పి, ఆవిడ తృప్తి కోసం రూబులు విలువ చేసే కాగితం ఒకటి తీసి ఇచ్చాడు. తాను రాసే ఉత్తరం పూర్తి కాగానే ఆమెను సంతకం చెయ్యమన్నాడు.

వాటి కిందగల భాగం నిండా కాగితాల బొత్తులున్నాయి. దాని తరవాత ఒక రహస్యపు సొరుగులో డబ్బున్నది. ఇది పెట్టె పక్కభాగంలోకి అమర్చి ఉన్నది. దీన్ని చిచీకవ్ ఎప్పుడు బయటికి లాగినా మళ్ళీ ఎంత త్వరగా లోపలికి తోసేవాడంటే అందులో ఎంత డబ్బున్నదీ స్పష్టంగా తెలిసేది కాదు. అతను ఒక కలం తీసి చెక్కుకుని రాతపని చేస్తూ ఉండగా ముసలావిడ లోపలికి వచ్చింది.

ఆమె అతని పక్కనే కూచుంటూ, “పెట్టె ఎంత బాగుందీ! దీన్ని కొన్నది మాస్కోలోనేనా?” అని అడిగింది.

“అవును, మాస్కోలోనే”, అన్నాడు చిచీకవ్ రాసుకుంటూనే.

“నాకు తెలుసు. అక్కడి పనితనం బాగుంటుంది. ఆ కిందటేడు మా చెల్లెలు పిల్లలకని అక్కణ్ణుంచి చలికి వేసుకునే బూట్లు తెచ్చింది; ఎంతమంచి సరుకు! ఇప్పటికింకా చెడలేదు. అబ్బో, మీ దగ్గర ఎన్ని స్టాంపు కాగితాలో!” అంటూ ఆమె పెట్టెలోకి చూసి, “నాకు ఒకటి రెండివ్వరాదూ, మహా ఇబ్బంది పడిపోతున్నాను. ఏదైనా కోర్టు పిటీషను రాసుకోవాలంటే కాగితం లేదు” అన్నది.

స్టాంపు కాగితం క్రయవిక్రయ దస్తావేజులు రాసుకోవటానికే తప్ప కోర్టు పిటీషనులు రాయటానికి పనికిరాదని అతను ఆమెకు వివరించి చెప్పి, ఆవిడ తృప్తి కోసం రూబులు విలువ చేసే కాగితం ఒకటి తీసి ఇచ్చాడు. తాను రాసే ఉత్తరం పూర్తి కాగానే ఆమెను సంతకం చెయ్యమన్నాడు. అతను కమతగాళ్ళ జాబితా కూడా అడిగాడు. ఆవిడ వద్ద జాబితాలేమీ లేవు గానీ, అన్నిపేర్లూ ఆవిడకు తెలుసు. వాటిని ఆవిడ చేత చెప్పించుకుని రాసుకున్నాడు. కొందరు కమతగాళ్ళ ఇంటిపేర్లూ, మారుపేర్లూ చూస్తే అతనికి ఆశ్చర్యం వేసింది. అవి వినపడేసరికి అతను రాయటం మానివేసి ఆగాడు. ప్యోతార్ సవిల్యేవ్ నె-ఉవఝియె-కరీత (తొట్టెను లక్ష్యపెట్టని) అనే పేరు అతనికి విడ్డూరంగా కనిపించి “ఎంత పొడుగు పేరు!” అన్నాడు. ఇంకొకడి పేరు చివర కీరోవీ-కీర్పిచ్ (కాకి యొక్క ఇటుక) అని ఉన్నది. ఇంకోడిపేరు ఇవాన్ కలిసో (చక్రం). అతను రాయటం ముగించి దీర్ఘంగా ఊపిరి పీల్చేసరికి వెన్నతో వేయించిన వంటకాల వాసన కమ్మగా తగిలింది.

“భోజనానికి రండి”, అన్నది ముసలావిడ. చిచీకవ్ చుట్టూ చూసేసరికి బల్లనిండా వండిన కుక్కగొడుగులూ, ‘పై’లూ బజ్జీలూ, జున్ను అచ్చులూ, అట్లూ, రకరకాల భక్ష్యాలూ అంతు లేకుండా ఉన్నాయి.

“కొంచెం కోడిగుడ్డు, పై తీసుకోండి!” అన్నది ముసలావిడ.

చిచీకవ్ పైని సమీపించి సగానికి పైగా తినేసి, చాలా బాగుందన్నాడు; ఆవిడతో అంత సతమతమైన మీదట అది నిజంగానే రుచిగా ఉన్నది.

“కొంచెం అట్లు” అన్నదావిడ.

చిచీకవ్ మూడు అట్లు తీసుకుని కలిపి మడిచి, కరిగించిన వెన్నలో ముంచి, నోట్లో పెట్టుకుని, బల్లమీద పరచిన గుడ్డతో పెదవులూ, చేతులూ తుడుచుకున్నాడు. ఇలా మూడుసార్లు చేసినాక అతను తన బండీని సిద్ధం చేయవలసిందిగా ముసలావిడకు కబురు చెయ్యమన్నాడు. నస్తాస్య పెత్రోవ్న ఈ పనిమీద ఫితీన్యను పంపుతూ అలాగే మరికొన్ని అట్లు పట్టుకు రమ్మన్నది.

వేడి వేడి అట్లు రాగానే వాటిని ఆరగిస్తూ చిచీకవ్ “మీ అట్లు చాలా బాగున్నాయి సుమండీ!” అన్నాడు.

“అవును మావాళ్ళు బాగా వేస్తారు. కాని వచ్చిన చిక్కల్లా ఏమిటంటే పంటలు పాడయాయి. పిండికి ధర బొత్తిగా లేదు… సరేగాని మీరెందుకలా తొందరపడుతున్నారు? ఇంకా గుర్రాలు సిద్ధం కాందే!” అన్నదామె, చిచీకవ్ తనటోపీ తీసుకుంటూండటం చూసి.

“సిద్ధమవుతాయండి. మావాళ్ళు చప్పున చేసేస్తారు.”

“సరే అయితే, సర్కారు కంట్రాక్టుల మాట మరవకండి”

“మరవను మరవను”, అంటూ చిచీకవ్ బయటి నడవా లోకి వచ్చాడు.

“మరి ఊరబెట్టిన పందిమాంసం కొనరూ?” అన్నదావిడ వెంటవస్తూ.

“కొనకేం? తప్పక కొంటాను, తరవాత”

“ఈస్టరు కల్లా పంది మాంసం తయారవుతుంది.”

“కొందాం, అన్నీ కొందాం, పంది మాంసం కూడాను”

“ఒకవేళ మీకు ఈకలు కావలసి ఉంటాయేమో? సెంట్ ఫిలిప్స్ ఉపవాసం నాటికి ఈకలు కూడా ఉంటాయి.”

“అలాగే, అలాగే” అన్నాడు చిచీకవ్.

“నేను చెప్పలేదూ? మీ బండి ఇంకా రాలేదు” అన్నది ఇంటావిడ మెట్లు దిగి వచ్చాక.

“వస్తుంది, ఇప్పుడే వస్తుంది. రహదారికి ఎలా వెళ్ళాలో మటుకు కాస్త చెప్పండి”.

“ఎలా చెప్పడం? చాలా కష్టం. ఎన్నో మెలికెలు తిరగాలి. మీకు దారి చూపించటానికి ఒక పిల్లదాన్ని వెంట పంపిస్తే బాగుంటుందేమో. తోలేవాడి ప్రక్కన దానికి చోటుంటుందనుకుంటాను.” అన్నది ముసలావిడ.

“ఎందుకుండదూ?”

“సరే, మీవెంట ఒక చిన్నపిల్లను పంపిస్తాను. దానికి దారి తెలుసు; ఏం లేదు గాని దాన్ని మాత్రం ఎత్తుకుపోకండి. కొందరు వర్తకులు లోగడ నా పిల్లదాన్ని ఎత్తుకుపోయారు.”

చిచీకవ్ ఎన్నడూ అలా చేయననేసరికి మనసు కుదుటపడి కరబోచ్క తన ఆవరణలో నడిచే తంతు గమనించసాగింది. ఇల్లుచూసే మనిషి సామాన్ల కొట్టునుంచి తొట్టెలో తేనె తీసుకువస్తూండటమూ, గేటు వద్దకు ఒక కమతగాడు వచ్చి ఉండటమూ ఆవిడ కళ్ళబడ్డాయి. ఆమె మనస్సు క్రమంగా తన నిత్యజీవితంలో నిమగ్నం కాసాగింది. కాని ఈ కరబోచ్కను గురించి మనం ఇంత వివరంగా చెప్పుకోవలసిన అవసరం ఏమున్నది? కరబోచ్క సతిని, మానిలవ్ సతిని వారి జీవితాల మంచిచెడ్డలను గురించి ఇక కట్టిపెడదాం. లేకపోతే, ఒకేదాన్ని గురించి అదేపనిగా ఆలోచించటం వల్ల సరదాగా కనిపించినది కాస్తా విచార కారణమవుతుంది. ఆ తరువాత మన బుర్రలోకి ఏమి ఆలోచనలు వస్తాయో భగవంతుడికే ఎరుక – ఈ లోకపు రివాజే ఇంత. మనకు ఇలా కూడా అనిపించవచ్చు; మానవ పరిపూర్ణత దృష్టిలో కరబోచ్క సతి నిజంగా హీనస్థితిలో ఉన్నదా? ఎక్కడో దివ్య భవనాంతఃపురాలలో, సువాసనలు వెదజల్లే ఇనపమెట్లూ, వాటికి తళతళలాడే రాగిగుబ్బలూ, ఖరీదైన చెక్కసామానులూ, తివాసీలూ గలచోట కూచుని, పుస్తకం పట్టుకుని ఆవులిస్తూ, గొప్పవాళ్ళ సందర్శనం కోసమూ, చమత్కార సంభాషణలకోసమూ ఎదురుచూసే గొప్ప ఇల్లాలికీ, ఈమెకూ మధ్య నిజంగా ఎక్కువ వ్యత్యాసం ఉన్నదా?

అక్కడ ఆవిడ తన తెలివితేటలు ప్రదర్శించి, మననం చేసుకుని ఉంచిన భావాలను వెళ్లగక్కుతుంది: ఆ భావాలు ఆమె సొంతం కావు; ఆమె ఇంటికిగాని, ఎస్టేటుకుగాని సంబంధించినవి కావు – ఆవిడకు ఇల్లు చక్కబెట్టటం గురించిగాని, వ్యవసాయం గురించిగాని, అణుమాత్రం కూడా తెలియదు గనక, అవి ఎలాగూ అధ్వాన్నం గానే అఘోరిస్తూంటాయి;

ఆవిడకు తెలిసిన భావాలేవంటే, ఫ్రాన్సులో రగులుతున్న రాజకీయ విప్లవం గురించో, కేథలిక్కు మతంలో సరికొత్త ఫ్యాషనులను గురించో, నగరంలోని గొప్పవాళ్ళు ఒక వారంపాటు ప్రచారంలో ఉంచేవి. చాలు, చాలు. ఎందుకిదంతా తడపటం? ఎంతో విశృంఖలానందం అనుభవిస్తున్న క్షణంలో కూడా, అకస్మాత్తుగా ఆ ఉత్సాహమంతా ఇగిరిపోతుందెందుకు? అంతలో మన నవ్వు తుడిచిపెట్టుకుపోయి అదే మనుషుల మధ్య మనం ఇంకొక మనిషి అయిపోతాం, మన ముఖాన ఏదో వింత కవళిక వచ్చేస్తుంది.

చిట్టచివరకు బండి రావటం చూసి “అదుగో బండి! అదుగో బండి!” అన్నాడు చిచీకవ్. “ఇంతసేపు ఏంచేశావురా, వెధవా? నిన్నటి నిషా దిగలేదా ఏం?”

దీనికి సేలిఫాన్ జవాబివ్వలేదు.

“సెలవిప్పించడమ్మా! అన్నట్టు ఆ పిల్లది ఏది?”

మెట్ల దగ్గర నిలబడి ఉన్న పదకొండేళ్ళ పిల్లను ముసలావిడ, “ఒసే పెలగేయా!” అని పిలిచింది. ఆ పిల్ల గౌను వేసుకున్నది, కాళ్ళనేమీ లేవు. కాని మందంగా బురదపట్టి ఉండటం చేత అంత దూరం నుంచి చూస్తే బూట్సు అనిపించేటట్టున్నది. “బాబు గారికి దారి చూపించు” అన్నదావిడ దానితో.

సేలిఫాన్ చెయ్యిపట్టుకుని, బండి మెట్టుపైన కాలుమోపి దాని నిండా బురద చేసి, పైనెక్కి ఆ పిల్ల సేలిఫాన్ పక్కన ఎత్తుగా కూర్చున్నది. అది ఎక్కినాక చిచీకవ్ ఆ మెట్టుపైనే కాలుపెట్టేసరికి, అతను బక్కవాడు కానందున బండీ కుడిపక్కకు వంగబడింది. అతను “అమ్మయ్య” అంటూ లోపల కూచుని, “వెళ్ళొస్తామండమ్మా!” అన్నాడు.

గుర్రాలు కదిలాయి.

సేలిఫాన్ దారిపొడుగునా మాట్లాడలేదు; తన దృష్టి పూర్తిగా గుర్రాలమీదే ఉంచాడు. తాగినప్పుడుగాని, ఇంకా ఏదైనా తప్పు చేసినప్పుడు గాని అలా ప్రవర్తిస్తాడు. గుర్రాలకు అద్భుతంగా పోషణ జరిగింది. వాటి మెడ పట్టీలలో ఒకదానికి చిరుగు ఉండి, లోపల కుక్కిన దూది బయటికి వెళ్ళుకొచ్చేది; దాన్ని చక్కగా కుట్టి బాగుచేశారు. దారిపొడుగునా వాడు మాటా, పలుకూ లేకుండా గుర్రాలను కొరడాతో కొడుతూ వచ్చాడు; మామూలుగా గుర్రాలకు చేసే హితబోధ చెయ్యలేదు. హితబోధలు చేసేటప్పుడు పగ్గాలు సడలి ఉండేవి; కొరడా గుర్రాల వీపుల మీద నామకార్థం సంచరిస్తూండేది. అందుచేత మచ్చలగుర్రం హితబోధలు లేకపోవటానికి నొచ్చుకుని కూడా ఉండవచ్చు. ఈసారి వాడు నోరు తెరవలేదు. తెరిస్తే సంక్షేపంగా “పదవే కాకీ, పాకుతున్నావేం?” అనటమూ, కోపంతో కూడిన అదిలింపులూ మాత్రమే జరిగింది. ఎర్రగుర్రానికీ అసిసరుకూ కూడా మామూలు ప్రియభాషణలు లేని లోటు కనబడింది. మచ్చలగుర్రం డొక్కలమీద కొరడా దెబ్బలు చురుకుగా తగులుతున్నాయి. “ఇలా కొడుతున్నాడేమిటి? మొత్తనికి దెబ్బ ఎక్కడ కొట్టాలో తెలుసు. ఊరికే వీపు మీద కొట్టక, నసాళం అంటే చోటు కనిపెట్టి మరీ కొడుతున్నాడు; చెవుల మీదా పొట్టమీదా అంటిస్తున్నాడు.” అని అది అనుకున్నది, చెవులు ఆడిస్తూ.

పచ్చని పొలాల మధ్య వానకు తడిసి నల్లగా ఉన్న రోడ్డు కేసి కొరడా చాచి చూపిస్తూ, సేలిఫాన్ తన ప్రక్కన కూచుని ఉన్న పిల్లతో కర్కశంగా “కుడివేపు తిరగాలా?” అన్నాడు.

“కాదు కాదు, నేను చూపిస్తా” అన్నది పిల్లది.

బండి రోడ్డును సమీపించే సమయంలో “దారిఎటు?” అని సేలిఫాన్ అడిగాడు.

“ఇటూ!” అన్నదా పిల్ల చేత్తో చూపిస్తూ.

“భలేదానివే! అది కుడివేపు కాదూ? దీనికి కుడిచెయ్యేదో ఎడమచెయ్యేదో కూడా తెలీదు” అన్నాడు సేలిఫాన్.

ఆకాశం నిర్మలంగా ఉన్నప్పటికీ, భూమి బురదగా ఉండటం చేత చక్రాల తిరుగుడుకు బురద లేచి బండి అంతా పడటం చేత బండి బరువెక్కింది. అదీగాక నేల జిగురు గల రేగటి నేల. ఈ చిక్కులుండటం చేత వాళ్ళు రహదారి చేరేసరికి మిట్టమధ్యాహ్నమయింది. ఆ పిల్ల వెంట రాకపోతే వాళ్లకు అది సాధ్యపడి ఉండదు. ఎందుకంటే గోతంలోంచి కుమ్మరించిన ఎండ్రకాయలు వెళ్ళినట్టుగా పక్కదారులు చెల్ల చెదురుగా ఉన్నాయి; వాటిలో చిక్కుకుని సేలిఫాన్ నిష్కారణంగా దారి తప్పి ఉండేవాడు. త్వరలోనే పిల్లది దూరాన మాసినట్టు కనబడే ఇంటిని చూపి, “అదే రహదారి” అన్నది.

“ఆ ఇల్లేమిటి?” అన్నాడు సేలిఫాన్.

“భోజనశాల” అన్నది పిల్లది.

“ఇక మేం పోగలం. నీవు ఇంటికి పరిగెత్తి వెళ్ళు”

వాడు బండి ఆపి, దిగటానికి పిల్లకు సహాయం చేస్తూ, “నీ కాళ్ళ బురద పాడుగానూ!” అని గొణుక్కున్నాడు.

చిచీకవ్ దాని చేతిలో ఒక రాగి డబ్బు పెట్టాడు. ఎత్తుపెట్టె మీద ఎక్కి బండి ప్రయాణం చేసినందుకు మురిసిపోతూ అది ఉఇంటిదారి పట్టింది.

Posted in కథ | Tagged , | 1 Comment

ఊహాతీతం

-కొత్త ఝాన్సీలక్ష్మి
.
ఓ ఊహ నిజమైతే..
మౌనరాగాలు
మధురగానాలు
ఆహ్లాదభరితాలు
ఆమని సంకేతాలు
విరిసిన పారిజాతాలు
అమృతాభిషేకాల ఆనందవర్ధనాలు

ఓ నిజం తారుమారైతే..
ఈ మౌనరూపాలు
మనసంతా గాయాలు
శోకసంతప్తాలు సంవేదనాభరితాలు
చిట్లిన నరాలు
పెట్లిన గాజుపలకలు
గుండె గుబుళ్లు
బ్రతుకు నెగళ్లు
ఎగసిన గాలికి సాగే
రాలిన ఆకుల వలయాలు
అవినీతి అక్షయ తూణీరాలకు
వసివాడిన జీవన ప్రసూనాలు

ఓ ఊహాతీతం ఎదురైతే..
అంబర చుంబిత
ఆనంద పరవశ
దివిజ గంగా మందహాసం
పరిమళ సురభిళ గళం
ఆ ప్రణవనాదం
ఓ ప్రణయవేదం
విచలిత కాంతిపుంజం
విదళిత క్రాంత దర్శనం
సంభ్రమాశ్చర్య సంజనిత
వ్యక్తావ్యక్త విభ్రమం

—-

కొత్త ఝాన్సీలక్ష్మి గారు తన గురించి తాను ఇలా అంటున్నారు: “సామాన్య గృహిణిగా కాలం గడిచిపోయింది. ఒడిదుడుకుల జీవన పయనంలో ప్రశాంత తీరాల్ని వెతుక్కుంటున్న బాటసారిని. ఎపుడో వూహ తలుపు తట్టినపుడు ఈ కలం కాగితాన్ని పరామర్శిస్తుంది. సంగీత సాహిత్యాలంటే మక్కువ. మంచి పుస్తకం చదవాలనేది నా కోరిక.”

Posted in కవిత్వం | 8 Comments