Category Archives: వ్యాసం

“వివిధ రంగాల్లో చెప్పుకోదగ్గ కృషి చేసిన మన పూర్వీకులను పూజించనక్కర్లేదుగాని సాంస్కృతిక విలువలు పెరగడానికీ, నిలదొక్కుకోవడానికీ వారేమేం చేశారో తెలుసుకుంటే ఒక జాతిగా మనం ఆ వారసత్వాన్ని మరింత బాగా కొనసాగించగలుగుతాం. ఎక్కణ్ణుంచి వచ్చామో తెలిస్తే ఎక్కడికి వెళ్ళాలో మరింత బాగా తెలుస్తుంది.” అంటున్నారు కొడవటిగంటి రోహిణీ ప్రసాద్ ఈ వ్యాసంలో Continue reading →

కందం — ముక్కు శ్రీరాఘవకిరణ్ మూడు ముఖ్యమైన ఉపజాతులు నేర్చుకున్నా మిప్పటి వరకూ, జాతులలో ముఖ్యమైన కందాన్ని నేర్చుకుందా మీ సారి. మామూలు మాటలు కూడా కందాల్లోనే చెప్తే బాగుంటుందేమోనని అనిపించేంతటి[1] నా కందానుబంధం ఈ వ్యాసపాఠానికి ఊపిరి పోయగలదని ఆశపడుతున్నాను. కందపద్యలక్షణం 1. కందపద్యాల్లో కేవలం చతుర్మాత్రా గణాలు మాత్రమే వాడుతారు. అంటే (ముందు … Continue reading →

–ఇంటర్వ్యూ చేసినవారు: రానారె, త్రివిక్రమ్, చదువరి రాయలసీమ లోని గ్రామ పార్టీల గురించి ‘పాండవబీడు‘, కనుమరుగైపోతున్న సాంప్రదాయక కళల గురించి ‘తోలుబొమ్మలాట‘, గ్రామీణ జీవితాల్లో వ్యవసాయరంగంలో వస్తోన్న మార్పుల గురించి ‘కాడి‘, మగ విద్వేషానికి బలయిన చారిత్రక వీరవనిత గురించి ‘పాలెగత్తె‘, శ్రమైక జీవన సౌందర్యాన్ని గురించి ‘చినుకుల సవ్వడి‘ నవలలు రాసారు. తదుపరి ప్రణాళిక … Continue reading →

[మొదటిభాగం] {రాయలు}: పెద్దన కవీంద్రా, అలనాడు వరూధిని ప్రేమ నివేదనని ఛాందసుడైన ప్రవరుడు నిరాకరించినట్లు చిత్రించారు. {పెద్దన} చెప్పండి రాయా! {రమణి}: ఆనతివ్వండి అనాలి పెద్దనగారూ. {పెద్దన} రమణిగారు, కవులు నిరంకుశులండీ! {రమణి}: పెద్దన గారు: హ హ నిజమే {రాయలు}: మా కోరిక చిత్తగించండి … వెండి కొండమీద శివుడు ధ్యానమగ్నుడై యున్నాడు. ఎదుట … Continue reading →

సీసము –ముక్కు శ్రీరాఘవకిరణ్ సీసపద్యం ఉపజాతులో దొడ్డది, ముఖ్యమైనది, అందమైనది, గంభీరమైనది. శతకాలని ప్రక్కన పెడితే అసలు అసంఖ్యాకంగా సీసపద్యాల్లేని కావ్యమే లేదంటే అతిశయోక్తి కాదేమో.       మందార మకరంద మాధుర్యమునఁ దేలు మధుపంబు వోవునే మదనములకు       కమలాక్షు నర్చించు కరములు కరములు శ్రీనాథు వర్ణించు జిహ్వ జిహ్వ       ఇంద్రనీలచ్ఛాయ లీను నెమ్మేనిపైఁ గనకాంబర ప్రభఁ గ్రందుకొనఁగఁ … Continue reading →

–ఇంటర్వ్యూ చేసినవారు: రానారె, త్రివిక్రమ్, చదువరి (ఇంటర్వ్యూ మొదటి భాగం) మీ రచనల్లో నాకు తెలిసిన వాటిలో ‘నేను-తను’ కథగానూ, కవితగానూ రెండు రూపాల్లో వుంది. వాటిల్లో మీరు ముందు కథ రాశారా? లేక కవితా? ఇంకే కథనైనా కవితగా గానీ, కవితను కథగా గానీ రాశారా? ఆ ఉద్దేశ్యమేమైనా ఉందా? కవితగా రాసినప్పుడే దాన్ని … Continue reading →

–ఇంటర్వ్యూ చేసినవారు: రానారె, త్రివిక్రమ్, చదువరి మీకు పురాణ సాహిత్య పరిచయం కలిగించిన మీ నాన్న లక్ష్మి రెడ్డి గారి గురించి, అలాగే మీ కుటుంబ నేపథ్యం గురించి చెప్తారా? మా నాన్న అచ్చమైన మెట్టరైతు. వాన చినుకుల్ని నమ్ముకొని మెరకో బరకో దున్నుకు బతికే సన్నరైతు. మట్టిలో విత్తి, మొలకల్ని పైరుజేసి, పంటను ఇంటికి … Continue reading →

చిన్న వయసులోనే సాహితీప్రస్థానం ప్రారంభించిన ఆయన తన సుదీర్ఘ ప్రయాణంలో మలుపులెన్నో తిరిగినవాడు, మెట్లెన్నో ఎక్కిన వాడు. ఎన్ని సాహితీప్రక్రియలు చేపట్టినా అన్నిటిలో తన విశిష్టతను విస్పష్టంగా చాటినవాడు. కరువు పల్లెల బడుగుజీవుల వెతల్ని తన కళ్లలో నింపుకొన్నవాడు, “మట్టి రుచి తెలిసిన జీవితాల సారాంశమే నా సాహిత్యంగా రూపుదిద్దుకొంద”న్నవాడు, కవిత మర్మం తెలిసినవాడు, తెలుగు … Continue reading →

తేటగీతి — ముక్కు శ్రీరాఘవకిరణ్ మొన్నటి వ్యాసంలో ఆటవెలదులు ఎలా వ్రాయాలో చర్చించుకున్నాం కదా. కాబట్టి ఇప్పుడు ఆటవెలదుల్లోనే మాట్లాడుకుంటూ చర్చని కొనసాగిద్దామా? పూర్తిగా పద్యాల్లోనే ఎందుకు… నాకు గద్యం కూడా తెలుసంటారా? గద్యం కూడా వాడదాం.

ఆటవెలది — ముక్కు శ్రీరాఘవకిరణ్ నిరుడు నన్ను నేను పరిచయం చేసుకున్నాను కదా. పద్యరచనపై ప్రస్తుత వ్యాసం క్రొత్తగా వ్రాస్తున్నవారి మార్గాన్ని కొంతైనా కంటకరహితం చేసేలా, లోగడ ప్రయత్నించి విరమించినవారికి తిరిగి ప్రయత్నించడానికి తగినంత ఊతమిచ్చేలా ఉంటుందని ఆకాంక్షిస్తూ… మొదటే ఒక ముఖ్య ప్రకటన. నేను కేవలం పద్యాల గురించే చెప్పదలుచుకున్నానీ వ్యాసంలో. కాబట్టి వ్యాకరణశాస్త్రాన్నీ … Continue reading →