పొద్దు

కొత్తపాళీ: ఈ సారి కొత్తగా ఫణి ప్రసన్న, సనత్ శ్రీపతి సభలో పాల్గొంటున్నారు. వారిద్దరికీ ఆహ్వానం, అభినందనలు. పెద్దవారు నరసింహారావు గారు కూడా దయచేశారు. స్వాగతం

ఫణి: ధన్యవాదాలు

సనత్ కుమార్: నమస్సభాయై

రాకేశ్వరుఁడు: అకారేకారోకారసంధులు అంటూ తెలుఁగు సంధుల పేర్లకు సంస్కృత సంధి చేసావేమయ్యా రాఘవా ??

రాఘవ: రాకేశ్వరా, అక్కడ సంస్కృతం చెల్లుతుంది మఱి.

గిరి: తెలుగుకీ, సంస్కృతానికీ ఉన్న అవినాభావ సంబంధాన్ని సూచించడానికేమో

(క్రిందిది ఆశువుగా చెప్పిన పద్యం -సం.)
విశ్వామిత్ర:

రాఘవ:

విశ్వామిత్ర:

విశ్వామిత్ర: @రాఘవ 🙂

గిరి: ఆశుపద్య ధారలు ప్రవహిస్తున్నాయి

ఫణి: 🙂

సనత్ కుమార్: అంతర్జాలంలో అంబుజ నయనలు ఎక్కడ కనిపిస్తున్నారో

కొత్తపాళీ: సనత్ .. ఆయన విశ్వామిత్రుడు కదా, దివ్యదృష్టితో చూసి ఉంటారు

కొత్తపాళీ: ముందుగా .. గరికయొ గడ్డియో మెసవి గైకొనవచ్చు గవిత్వ సంపదల్. రాఘవ కవిని ఈ సమస్య పూరించమని కోరుతున్నాను

రాఘవ:

విశ్వామిత్ర: ఆహా

కొత్తపాళీ: అవును, చెవులకి మురళీ సుధారవళి సోకుతుంటే, కడుపుకి ఏమి తింటే నేమి?

రాకేశ్వరుఁడు: కొత్తపాళీ గారు దయచేసి కడుపు తిండి అనే మాటలు ఎత్త వద్దు। శనివార్రప్పస్తులుంటున్నాం

కామేశ్వరరావు: చాలా బాగుంది పూరణ!

చదువరి: చక్కటి పద్యం

విశ్వామిత్ర: పోతన గారి మాగాయ గుర్తుకొచ్చింది

రాఘవ: కృష్ణార్పణం

శ్రీరామ్: మురళీమోహనమైన పద్యం!

రాఘవ: పోతనగారి మాగాయ?

కామేశ్వరరావు: నాదొక చిన్న సందేహం. గరికకీ గడ్డికీ ఏమిటి తేడా?

రాఘవ: కామేశ్వరరావుగారూ, గరిక కొందఱు పచ్చడి చేసుకుంటారండీ. గడ్డి ఎందుకూ ఉపయోగపడదు.

సనత్ కుమార్: నాలమై అంటే ఏమిటి రాఘవా ??

రవి: విధిశివాచ్యుతరూపుడు – వివరించాలండి

నరసింహారావు: శివాచ్యుత రూపుడు అన్నచోట శివ అనే పదానికి అర్థం ఎలా గ్రహించాలి

రాఘవ: విధి బ్రహ్మగారు, శివ పరమేశ్వరులవారు, అచ్యుత విష్ణువులవారు. ముగ్గురి రూపమూ అని.

కొత్తపాళీ: ఫణి ప్రసన్న గారు కూడా ఈ సమస్యని పూరించారు .. ఫణీ కానివ్వండి

ఫణి:

కొత్తపాళీ: ఆహా, మీరూ పోతన బాటనే పట్టారు, బాగుంది

రాకేశ్వరుఁడు: చాలా బాగుంది।

కామేశ్వరరావు: పోతన పేరెత్తగానే భాగవత గానం వచ్చేసిందే! బాగుంది!

కొత్తపాళీ: అసలు ఆ సమస్యలోని మహిమే అదేమో?

ఫణి: కృష్ణుడు, కృష్ణ కథ అంతా ఒకటే కదండీ.

రాఘవ: కావ్యమహావనం… భలే.

చదువరి: ‘గరిక’పాటి వారు !

రాఘవ: గడ్డిపాటివారు లేరంటారా ఏమిటి?

విశ్వామిత్ర: గరిక పచ్చడి ఎలా చేసుకుంటరో తెలియాలంటె గరికపాటి వారిని అడగాల్సిందే

రాకేశ్వరుఁడు: అన్నట్టు నాదింకో సందేహం – గరిక గరికి ఒకటేనా

రాఘవ: గఱిక అన్నదే సాదురూపం అనుకుంటాను.

సనత్ కుమార్: ఇంతకీ గరికకీ గడ్డికీ తేడా ఉందా???

విశ్వామిత్ర: @సనత్ ఉంది, గడ్డితినే వాళ్లకి గరికతినే వాళ్లంత గౌరవం లేదు

కొత్తపాళీ: గరిక అనేది, అనేక రకాల గడ్డి మొక్కల్లో ఒకటి

రాకేశ్వరుఁడు: నాకు గరికిపాటివారు స్వయంగా ఇచ్చిన visiting card లో గరికి అనివుంది పేరు।

కామేశ్వరరావు: “గరికి” లేదు. “గరిక” పదమే వారింటిపేరులో “గరికి”గా మారిందని గరికిపాటివారు చెప్పారు.

కొత్తపాళీ: గడ్డి అనేది జాతి నామం – name of a genus

గిరి: గడ్డిలో ఎన్ని రకాలో మేస్తే కానీ తెలియకపోవచ్చు

రాకేశ్వరుఁడు: కామేశ్వరులు – గరికకి గరికి షష్ఠీ విభక్తి అయివుంటుంది

కామేశ్వరరావు: 🙂

రాఘవ: రాకేశ్వర… ఏం చదువుతున్నారు మహాశయా ఈ మధ్యన?

సనత్ కుమార్: తినేదొకటే అయినప్పుడు చెప్పుకునేది మంచి పేరున్నదాన్నే చెప్పుకుంటే పోలా??

కామేశ్వరరావు: ఇంతకీ కృష్ణభక్తినీ, భాగవత గానాన్నీ వదిలేసి గడ్డి మీద పడ్డామందరమూ! 🙂

రవి: కామేశ్వర్రావు గారు, అలా “గడ్డి” పెట్టండి.

పుష్యం: నేల మీదకంటే గడ్డి మీద పడడం మంచిది కదా.. దెబ్బ తగలదు 🙂

రాఘవ: కామేశ్వరరావుగారూ, నిజమేనండీ. త్రాళ్లు పోసి గట్టిగా లాగాలి.

…………………………………………..

కొత్తపాళీ: ఇష్టాగోష్టి పూర్తయితే, తరవాతి సమస్యకి వెళ్దాము.. లావొక్కింతయు లేదు … ఈ పదాలతో మొదలయ్యే గజేంద్ర మోక్షం తెలుగునాట బహు ప్రసిద్ధం. సమస్య ఏమిటంటే, ఈ పదాలతో మొదలు పెట్టి, పోతన కవిత్వ ఛాయ పడకుండా రాయాలి

ఫణి: నేనెంత కష్టపడినా పోతన శైలి రాదు కనక ధైర్యంగా రాశాను.

విశ్వామిత్ర: “లావొక్కింతయు లేదు” …ఇప్పటి నాయికా మణులందరిదీ ఇదే జపం

రాఘవ: విశ్వామిత్రులవారూ, జీరో సైజు గుఱించా మీరు చెబుతున్నది! అన్నా, మేనక బాధపడుతుంది సుమండీ!

రాకేశ్వరుఁడు: రాఘవ – జీరోసైజ్ గుఱించి మాట్లాడుతున్నారు మీరు। కాంతిపుంజాల గుఱించా?

రాఘవ: మెఱుపుతీగల గుఱించి

నరసింహారావు: ” లా ‘ వొక్కింతయు లేదు అనే పద్యమొకటి ఎప్పుడో చదివాను.

గిరి: బాపు గారు తనగురించి చెప్పుకునేటప్పుడు వాడారు – లా చదివినా ‘లా’ వొక్కింతయు లేదని

విశ్వామిత్ర: నాల్గో పాదంలో ఈశ్వరా బదులు మానినీ వాడిన O అనుకరణ పద్యాన్ని నేను చూసాను

రాఘవ: Oహో!

కొత్తపాళీ: ఫలానా ఛందస్సని నియమం పెట్టలేదు, దాంతో తెలివైన మన కవులందరూ, ఆహా చక్కగా కందంలో ఇమిడిపోతుందని, కందాలు చులాగ్గా లాగించేశారు. ఈ సమస్యకి దాదాపు అందరూ స్పందించారు. అందరి పద్యాలూ ఇక్కడ చెప్పడానికి సమయం చాలదు. అంచేత దయచేసి నేను పిలిచిన వారు మాత్రం తమ పద్యాలు వినిపించమని ప్రార్ధన

కొత్తపాళీ: పుష్య కవీ .. ముందుగా మీ పూరణ

పుష్యం: ‘లా’ ఒక్కింతయు లేదన్నారుగా మీ రూలు ఎందుకు పాటించాలి? 🙂

పుష్యం: ఒక తల్లి తనకు నచ్చిన అమ్మాయిని చూడమని కొడుకునుద్దేశించి:

పుష్యం:

నరసింహారావు: బాగుందండి.

కామేశ్వరరావు: బాగుంది! చేదోడైతే చాలు, వాదోడైతేనే కష్టం 🙂

చదువరి: 🙂

విశ్వామిత్ర: ఇప్పుడు అదేమీ చూడటం లేదు ..ఒక్క జే(బు)తోడే

రాఘవ: మొత్తానికి జీవితంలో హాయిగా ఉండాలంటే పావని లాంటి చక్కటి పిల్ల కావాలీ అని తల్లి చెప్పిందంటారు!

పుష్యం: పణి గారు చెప్పినట్టు పోతన ఛాయలు వెదికినా కనబడవు 🙂

రాకేశ్వరుఁడు: పుష్యం – ఈ మామ్ ఎవరో చాలా కూల్ మామ్ లా వుందే 🙂

రవి: శ్యాం గారు, కట్నమెంతిస్తారటండీ?

సనత్ కుమార్: ఆ అమ్మాయి మరి పాయింటు బ్లాంకులో గన్నెట్టి మరీ ఫోను చేయించి ఉంటుంది…

రాకేశ్వరుఁడు: 🙂

పుష్యం: లావు లేకపోటే కట్నం తగ్గించొచ్చండి, ఈ రోజుల్లో 🙂

ఫణి: జీతములో చేదోడవకుండా ఉంటే చాలు.

కొత్తపాళీ: సనత్ గారూ, మీ పూరణ

సనత్ కుమార్:

సనత్ శ్రీపతి చెప్పిన ఈ పద్యం ఆయన స్వరంలోనే

రాఘవ: ఆఫ్ఘనిలో భలే బాగుందండీ ఈ ప్రయోగం

సనత్ కుమార్: ఆప్ఘనిస్తాన్లో మనవాళ్ళ కష్టాలు…

విశ్వామిత్ర: మొదటి పాదం చూసి ఇంటి సంగతి అనుకున్నా.., కాదు రచ్చ గురించి అన్నమాట

ఫణి: పోతనగారికి ఆంగ్లం రాదు కదండీ

కొత్తపాళీ: అంతేకాక, బతికుంటే బలుసాకు తినొచ్చు అనే చక్కటి తెలుగు నుడికారం కూడా

రాకేశ్వరుఁడు: గని అనాలా ఘని అనాలా?

రాఘవ: గని

గిరి: పలు సాకులు చెప్పి అఫ్గాన్లో బలగాన్ని పెంచుతున్న అమెరికన్లు మాత్రం కాదు

కామేశ్వరరావు: “లగెత్తడం” కూడా 🙂

రాఘవ: 🙂

పుష్యం: ఇందాక గడ్డి తినమన్నారు, ఇప్పుడు బలుసాకు.. ఎవరిక్కి ఇంట్లో సరిగా తిండి దొరుకుతున్నట్టు లేదు 🙂

రాకేశ్వరుఁడు: ఇవాళంతా గడ్డి ఆకూ పెడుతున్నారన్నమాట

సనత్ కుమార్: మరే బతికుంటే బలుసాకు కదా.. లగెత్తుదాం… అని

విశ్వామిత్ర: శాకాహారం – సాత్వికం ఆరోగ్యప్రదం

కామేశ్వరరావు: ఇందాకే ఎవరో శనివారం అన్నారు కదా, అందుకే గడ్డీ ఆకులే ఇవాళ ఆహారం 🙂

కొత్తపాళీ: పుష్యం .. కాదులే .. అందరికీ లావులు పెరిగి, డయెటింగు

రాకేశ్వరుఁడు: కొందరికి ఆ బలుసాకు భాగ్యం కూడా వుండదండి। పులావొక్కింతా లేదు అనుకుంటూ…

విశ్వామిత్ర: అదేదో డిలైట్ అని ఈ మధ్య కొనుక్కొని కూడా తింటున్నారు జనులు

కొత్తపాళీ: ఇదే సమస్యకి గిరిధర్ పూర్తిగా వేరే యెత్తు యెత్తారు .. గిరిధర్, మీ పూరణ

గిరి: ఇదిగో

గిరిధర్ సమర్పించిన ఈ పద్యాన్ని ఆయన స్వరంలోనే వినండి

(పిట్లా అంటే సెనగపిండితో చేసే పచ్చడి-సం)

గిరి: భార్యాభర్తల మాటలు

రాకేశ్వరుఁడు: ఉసూర్ – రోజువారీ ఉసూరా లేదా

కామేశ్వరరావు: వ్యావహారిక పద్య ధురంధరా, గిరిధరా! భళి భళీ!

రాకేశ్వరుఁడు: స్వానుభవము కాకపోతే చాలుఁ

రాఘవ: ఇంత వ్యావహారికభాషలోనా! :O

గిరి: నల వారీ ఉసూర్

విశ్వామిత్ర: “ఉసూర్” అనిపించటం వారికి అలవాటే, రుచిగా చేసైనా, చేయకైనా

రాకేశ్వరుఁడు: అంటే రోజూ ఉసూరు మనిపించరుగా సతీమణి అని అంతే…

రాఘవ: గిరిగారూ, అబ్బురపఱచడం అంటే ఇదేనేమో!

రాఘవ: భలే

కొత్తపాళీ: రాఘవ .. హ హ హా. ఆయన ఏ హిందీలోనో, ఇంకా సింగపూరు భాషలోనో రాయలేదు సంతోషించండీ

రాఘవ: కొత్తపాళీవారూ, మఱే! నిజమేనండోయ్… అంత గడుసువాడే ఈ గిరిధరుడు.

మురళి: లావొక్కింతయులేదుతో మొదలవ్వలేమో గిరిధర్ గారూ!

విశ్వామిత్ర: ఆద్యంతమ్ములేకమై ఆట్లు ఆరగిస్తూంటే మురళి గారు… అడ్డు తగలకండి

ఫణి: పద్యంలాగా కూడా అస్సలు లేకుండా రాశారు. పోతన వరకూ పోకుండా. భాగుంది.

గిరి: ధన్యవాదాలు, ఫణీ నిజమే 🙂

రాకేశ్వరుఁడు: కొన్ని రోజులు పోతే మలాయి చైనీసు పద్యాలు వ్రాస్తారేమో

(గిరధర కవి ప్రస్తుత నివాసం సింగపూరు -సం)

కామేశ్వరరావు: అదీ ఏ కందంలోనో అయితే సులువే, ఇలా శార్దూలంలో వ్రాయడమింకా అద్భుతం!

సనత్ కుమార్: ఇప్పటికే రాస్తున్నారేమో.. మనకర్ధం కాదు కదా అని ఇక్కడ చెప్పకపోతూ ఉండవచ్చు కదా

విశ్వామిత్ర: తమిళ పద్యాలు నే జూశాను – గిరిగారివి

గిరి: వివేవారుంటే ఎవరైనా చెప్పవచ్చు 🙂

……………..

చదువరి: కామేశ్వరరావు గారూ.. లావు + ఒకింత = లావొకింత ఏ సంధి అవుతుందండి?

రాకేశ్వరుఁడు: హహ। కన్నడిగులు ఈ అకారోకరేకార సంధులకు చక్కగా క్లుప్తంగా లోపసంధి అని పేరు పెట్టారు. అచ్చునకచ్చు పరమైన మొదటిది లోపిస్తుంది – సింపుల్. ఉదా – ఌ + ౠ = ౠ

కామేశ్వరరావు: “చలం” సంధి అవుతుంది 🙂 అవునండి. “ఒ”కారానికి “వొ”కారాన్ని ఎక్కువగా ప్రయోగంలోకి తెచ్చింది చలమే!

రాకేశ్వరుఁడు: ఈ పాయింటు కూడా గుర్తు పెట్టుకోండి – అయితే కామేశ్వర రావు గారు – వ కి రాక్షసికొండి పెట్టిరిలో కొ కి యతి చెల్లుతుందన్నమాట

సనత్ కుమార్: అయినా విడ్డూరం కాకపోతే లావు ఒకింత ఎక్కడైనా ఉంటుందా? ఉంటే లావు, లేకపోతే సన్నం అంతే కానీ … 😉

పుష్యం: @సనత్: ‘ఒకింత’ లావు చూడాలంటే నడుము దగ్గర తడుముకోండి.. 🙂

సనత్ కుమార్: నాదా… మీరు మరీను…

గిరి: సనత్ 🙂 ఒకింత కూడ లేకపోవడం ఉంటుంది – జీరోసైజని ఇందాక రాఘవ చెప్పినది అదే

రాకేశ్వరుఁడు: గిరి – జీరోసైజంటే వ్యాకరణభేదమా – ధన్యుడను – అర్థమవ్వక చచ్చాను

కామేశ్వరరావు: రాకేశ్వరుఁడు:🙂

రాకేశ్వరుఁడు: కామేశంగారు, 🙂 అంటే సరిపోదు। అమీ తుమీ తేల్చండి – నేను ప్రయోగింపబోతున్నాను।

విశ్వామిత్ర: @రాకేశ్వరుండు అమీ తుమీ తేల్చాలంటే కోల్కతా వెళ్లాలి

కామేశ్వరరావు: రాక్షసికి “కొండి” పెట్టకూడదు 🙂

రాకేశ్వరుఁడు: పెట్టకూడదా .. నేనొప్పుకోను – చలం సంధి అని మీరే చెప్పారు !!!

పుష్యం: ఇష్టా గోష్టి అన్నారుకదా, మనం ఇష్టంవచ్చినట్టు గోష్ఠి లోకి దిగుతున్నట్టున్నాము 🙂

రాకేశ్వరుఁడు: అర్థమయ్యింది – రాక్షసి కొండి పెట్టవచ్చు కాని రాక్షసికి కొండి పెట్టకూడదన్నమట

కామేశ్వరరావు: మీరు చలాన్ని తిరగేస్తానంటే ఎలా? 🙂

కామేశ్వరరావు: అతను “ఒ” ని “వ” చేస్తే మీరు “వ” ని “ఒ” చేస్తారా!

రాకేశ్వరుఁడు: అది చలమ సంధి అయితే ఇది అచలమసంధి 🙂

గిరి: రాకేశా, దాన్ని లంచ సంధ అనవచ్చు

విశ్వామిత్ర: కాస్త “లంచ” మి స్తే చలం ని కూడా తిరగేయవచ్చు

గిరి: లంచ సంధి అనవచ్చు – చలం ని తిరగేసి

రాకేశ్వరుఁడు: తమిళ లంచా తెలుగు లంచా? –

రాఘవ: ఇంగ్లీషు లంచి

సనత్ కుమార్: తిరగేస్తానంటే ఎలా ఏముంది? లంచమే గా .. 😉 ఇంగ్లీషు లంచు …

కొత్తపాళీ: ఇంకా నయం, పరుషాన్ని సరళం చేశారు కాదు,

గిరి: తమిళంలో పరుషాలకీ, సరళాలకీ తేడా లేదు

గిరి: అలా చూస్తే సంధి పేరులో తేడాలొస్తాయి

విశ్వామిత్ర: సనత్ గారూ యత్ భావం తత్ భవతి – లావు అంటే ఇష్టమైన వాళ్లు అయ్యొ లావు లేదే అనుకుంటారు .. సన్నం అంతే ఇష్టమైన వాళ్లు సన్నమె అనుకుంటారు

రాఘవ: ఔనూ, జీరోసైజుకూ వ్యాకరణానికీ ముడి పెట్టారేమండీ

రాకేశ్వరుఁడు: చక్కనమ్మ సిక్కినా అందమేనట

రాకేశ్వరుఁడు: లావొక్కింతయూ లేదా రాఘవా ?

ఫణి: ఇక్కడ ఇష్టాగోష్టీ మా లావుగా జరుగుతోందండీ.

కొత్తపాళీ:: ఫణి గారూ, మీ లావొక్కింత పద్యం కూడా చెప్పండి

ఫణి:: తప్పకుండా నండీ.

కొత్తపాళీ:: ha ha ha.

చదువరి:: హ హా.. భలే!

రవి:: హ్హహ్హహ్హా..

సనత్ కుమార్:: భలే..

శ్రీరామ్:: హ హ హ హా

రవి:: బ్రాండు మార్చి చూడండి

మురళి:: ఫణీ ఈ చుట్టలతో చుట్టరికం ఎప్పట్నుంచీ?:)

ఫణి:: (పొగ తాగి ఎరుగను. అది వేరే సంగతి లెండి)

కొత్తపాళీ:: లంక ఇంటి పేరిటి వాడు గిరిధర్ కే తట్ట లేదు

కామేశ్వరరావు:: “పోవో” చాలా బాగుంది!

పుష్యం:: భలే!!

గిరి:: 🙂

విశ్వామిత్ర:: భలే!!

ఫణి:: నెనర్లు

కొత్తపాళీ:: పొగ చుట్టలెన్ని యైనను సిగరెట్టుకి సాటి రావు అన్నాడు శ్రీశ్రీ – మీరు దాన్ని పూర్వపక్షం చేశారు

కామేశ్వరరావు:: కొత్తపాళీగారు బాగా చెప్పారు!

చంద్రమోహన్:: సావొచ్చే … చావొచ్చే అంటే బాగుంటుందేమో

రాకేశ్వరుఁడు:: ఏదేమైతేనేం – పొగతాగక దున్న పోతవ్వకపోతే చాలు

ఫణి:: పోతన గారికి దూరంగా..

రాకేశ్వరుఁడు:: మా పొగాకు ధర బాగుంటే చాలుఁ

…………………………………

కొత్తపాళీ: మరొక్క సమస్య .. కుసుమములెల్ల జిత్తమున కోరికలై మురిపాలు గ్రోలగా

కొత్తపాళీ: దీనికి శ్రీరాముడొక్కడే పూరణ పంపాడు, కానియ్యి శ్రీరామా

శ్రీరామ్: చిత్తం

చదువరి: ఓహో ఆ విధంగా మళ్ళీ మన లోకంలోకి వచ్చారన్నమాట!

కొత్తపాళీ: శ్రీరాముడు ప్రస్తుతం ఆస్ట్రేలియాలో ప్రవాసమున్నాడు, అందుకని ఇది వేసవి రేయి అయింది

రాకేశ్వరుఁడు: శ్రీరాంగారు బ్రిసుబేను బాగుందా?

విశ్వామిత్ర: మళ్లీ శ్రీకారం జుట్టారు .. సంతోషం

కామేశ్వరరావు: ఆహా వేసవి రేయిలో చల్లగాలిలాగే హాయిగా ఉంది మీ పద్యం!

రవి: ఇక్కడ ఇండియాలో కూడా వేసవి లానే ఉంది లెండి.

శ్రీరామ్: నెనర్లు

రాఘవ: చక్కగా హాయిగా కుసుమ గంధంలాగ బాగుందండీ.

పుష్యం: శ్రీరాముని దయచేతను – శ్రీరాముడు ముసుగుతీసి శీఘ్రమె వ్రాసెన్

ఫణి: పద్య ధారా ప్రవాహం బాగుంది.

రాఘవ: పు.శ్యాం.గారూ, భలే

గిరి: శ్రీరామా, బావుంది పూరణ

కామేశ్వరరావు: జోరైన మంచి పద్యము

శ్రీరామ్: నెనర్లు
—————————————
పై సమస్యలకు ఇతర పూరణలు కూడా వచ్చాయి. సమయాభావం చేత సభలో ఆ పద్యాలు చదవలేకపోయినప్పటికీ సభాధ్యక్షుడు ఆ పద్యాలను కూడా ప్రచురించేందుకు నిశ్చయించారు. ఆ పూరణలివి:

లావొక్కింతయు లేదు

రవి:
కం.

లంకా రవీంద్ర:
కం.

ఫణి ప్రసన్న కుమార్:
శా.

చదువరి:
కం.

నల్లాన్ చక్రవర్తుల కిరణ్ (నచకి):
శా.

రాకేశ్వరుడు:
శిఖరిణి.

కృష్ణ కొండూరు (ఆత్రేయ బ్లాగరి):
కం.

(కోర్టుల్లో లా అనేది లేదు, కాసిని కాసులతో పని జరుపుకోవచ్చు అన్న మాట )

రాఘవ:
శా.

సందీప్:
శా.

గరికయొ గడ్డియో మెసవి గైకొనవచ్చు గవిత్వ సంపదల్
నచకి:
చం.

ముందుగా కవికృతి మొదటి భాగంలో ప్రచురించిన కవితపై గరికపాటి పవన్ కుమార్ గారి విశ్లేషణ:

భావాలు ఒద్దికగా వచనంలో ఇమడకపోవడం వలన ఈ కవిత పాఠకుడిలో అయోమయాన్ని నింపుతోంది

ఉదా 1:

పురుడు పోసుకొవడం అనే పదాన్ని ఆవిడ పురుడు పోసుకుంది అని తల్లి వైపు నుంచి వాడతాము, ఊయలలో పురుడు పోసుకున్నదెవరు? తల్లా? పిల్లా?
ఇప్పుడు మనం తప్పటడుగుల్లోనే ఉన్నాం? – దీన్నే నేను భావాలు ఒద్దికగా లేకపోవడం అంటున్నాను.
డిజిటల్ డోల్బీ ఊయల – ఇది మంచి ఊహ
ఏడువేల ఓల్టుల సమ్మోహన శబ్ద తరంగాలు – ఇంకొక మంచి ఊహ, అవే కవితయిపోవు గదా.. ఆ ఊహలతో అయోమయం లేని ఒక వచనాన్ని ఆవిష్కరించాలి, పదునుగా అలోచించాలి. ఇటువంటి అయోమయమే ఈ వచనమంతా కనిపిస్తోంది:

హత్య చేసేది శబ్దమా? అయితే శబ్దపు ఖననాన్ని అని ఉండాలి.
మరి ఆ శబ్దపు ఖననాన్ని ప్రశాంతతను మరిచిపొయేవాడెందుకు కోరతాడు? మళ్ళీ అయోమయమే.

శబ్ద రొద (రొద అంటేనే శబ్దయుక్తమని, శబ్దరొద అంటే అనవసరమైన పునరుక్తి,
ఎబ్బెట్టుగా కూడా ఉంది.)

ఇన్ని పంక్తులా? కవిత చివర ఈ వివరణ అనవసరం.

——————————————————————————————

బొల్లోజు బాబా:

మూలం: I WON’T COME AND TELL YOU by GAGAN GILL

పవన్ కుమార్ విశ్లేషణ:
హిందీ కవితను ఆంగ్లంలోకి అనువదించేప్పుడే ఎన్నో తప్పులు దొర్లుతాయి. ఆ తప్పులను మళ్ళీ తెలుగులోకి ఎక్కించడం వ్యర్థం గదా? మూలాన్ని చదవకుండా రాస్తే ఎంత దారుణమైన తప్పులు చేస్తామోనన్న దానికి ఉదాహరణగా ఈ కవితానువాదం పనికొస్తుంది.

బొల్లోజు బాబా అనువాదం, హిందీ మూలం, తెలుగులో ఉరామరికగా అర్థం చదివితే అన్ని పంక్తులూ శుద్ద తప్పుగా వచ్చాయని విశదమవుతుంది. మూలంలోని భావం, విరుపూ అన్నీ అనువాద మంత్రానికి ఉష్ కాకీ అయ్యాయి.

బొల్లోజు బాబా అనువాదం (కొన్ని పంక్తులు):

హిందీ మూలం:

తెలుగులో ఉరామరికగా అర్థం:

నేను రాను నీతో చెప్పేందుకు
ఈ రోజుల్లో నేనొక నక్షత్రాన్నని
నక్షత్రాల్లా ఒంటరిని

నేను రాను నీతో చెప్పేందుకు
ఈ రోజుల్లో శ్వాసలో
గాజు ఒకటి పగిలిందని

పూర్తి మూలం ఈ కింద లంకెలో:
http://india.poetryinternationalweb.org/piw_cms/cms/cms_module/index.php?obj_id=11064&x=1

కొత్తపాళీ: అందరికీ పెద్దవారు, ఆచార్యులు, చింతా రామకృష్ణారావు గారు చక్కటి గణపతి ప్రార్ధన పద్యం పంపారు.

ఉ:

కొత్తపాళీ: ఇందులోనే, ఒక కందము, ఒక తేటగీతి గర్భితమై¹ ఉన్నాయని వారు సెలవిచ్చారు.

కం:

కొత్తపాళీ: ఇక తేట గీతి²

కొత్తపాళీ: ఇందులో, సందర్భానికి తగినట్టు తేటగీతిలో జాల మలర అనడం నాకు బాగా నచ్చింది

రాఘవ: శ్రీమహాగణాధిపతయే నమః

గిరి: కడుపుతో ఉన్న పద్యమెలా ఉంటుందో – ఒక పద్యానికి కడుపునిచ్చి మరీ చూపిన రామకృష్ణ గారికి ధన్యవాదాలు

కామేశ్వరరావు: ఇంత అలవోకగా గర్భ కవిత్వం చెప్తున్నవారిని ఛందస్సు గ్రూపులో మోహన గారిని చూసాను. మళ్ళీ రామకృష్ణగారిని చూసాను!

రాఘవ: బంధకవిత్వం జాలంలో శ్రీ చింతావారు మాత్రమే వ్రాస్తున్నారండీ

చంద్ర: చిత్ర కవితతో చైత్రం ప్రారంభం

కామేశ్వరరావు: వారు ప్రత్యక్షంగా సభలో లేకపోవడం పెద్ద లోటే!

కొత్తపాళీ: కామేశ్వర .. తరవాతైనా చేరుతారని ఆశిద్దాం. ఇంకా నాలుగ్గంటలు ఉన్నాయి కదా

రాఘవ: మోహన గారంటే జెజ్జాల కృష్ణమోహనరావు³ గారేనాండీ?

కామేశ్వరరావు: అవును వారే.

చంద్ర: వినాయకుని ‘జూ’ చూపించారు చింతా వారు!

రాఘవ: గిరిగారూ, కడుపుతో ఉన్న పద్యమా! 😀

ఫణి: ఇలాంటి గర్భ పద్యాలు నేను మొదట చూట్టం రామకృష్ణారావు గారి బ్లాగులోనే

కొత్తపాళీ: కామేశ్వర.. మోహన గారి పద్యాలకీ చింతావారి పద్యాలకీ ఒక ముఖ్యమైన తేడా ఉంది. మోహన గారి ఆసక్తి ముఖ్యంగా, అక్షరాలలో, గణాలలో ఉండే అమరికలు patterns మీద. అందుకని వారి పద్యాల్లో కవిత్వ భావం కంటే ఆ పద్యపు నడక ఎక్కువగా వెలుగుతుంది. చింతా వారి పద్యాల్లో, భావ చమత్కృతులు, వింత వాడుకలు చమక్కు మనిపిస్తాయి. కవిత్వ భావానికే ప్రాధాన్యం చింతా వారి పద్యాల్లో.

ఫణి:
కం:

రాఘవ: ఫణిగారూ, భలే

కొత్తపాళీ: ఫణీ, బాగు బాగు

ఫణి: ధన్యవాదాలు.

కామేశ్వరరావు: ఫణిగారు, కందం మంచి జోరందుకుంది!

గిరి: అంటే, మోహన గారి పద్యాలు చైనా అమ్మాయిల్లాంటి వన్నమాట

రాఘవ: గిరిగారూ, వసంతానికి మధ్యలో చైనా అమ్మాయిలేండంటీ? మన్మథుడు ఈసారి చైనా మీదినుండి వచ్చాడా ఏమిటీ?

కొత్తపాళీ: కామేశ్వర్రావు గారు, సరస్వతీ నమస్తుభ్యం అంటారా?

కామేశ్వరరావు: తప్పకుండా

ఈ ప్రార్థన కామేశ్వరరావు స్వరంలోనే వినండి

సీ:

తే.గీ

చంద్ర: భళీ!

గిరి: చరిచితి చరిచితి నేను మీకొరకు చప్పట్టు

రాఘవ: లేరు ఇట్టి కవిత వ్రాయలేరు బెట్టు

గిరి: చాల బావుంది కామేశ్వరరావు గారు

సనత్: భళీ కామేశ్వర కవీ, భళీ!

చదువరి: చాలా బావుంది.

కొత్తపాళీ: ఋగ్వేదం నించి, సంస్కృతాంధ్రాల్లో ఆది కావ్యాల్ని స్పృశిస్తూ .. చాలా చాలా బావుంది

కామేశ్వరరావు: 🙂 కృతజ్ఞతలు, నెనరులు.

శ్రీరామ్: మధురమైన పద్యం

ఫణి: చాలా బాగుందండీ.

గిరి: “అగ్ని మీళే పురోహిత ” గురించి వివరిస్తే బావుంటుంది

పుష్యం: వెల్ల చెట్టు == కల్ప తరువు??

కామేశ్వరరావు: అవునండి. వెల్లచెట్టు అంటే కల్పతరువు. సరస్వతి కూడా “సర్వ శుక్ల” కదా మరి!

కొత్తపాళీ: ఋగ్వేదంలో మొదటి ఋక్కు .. అగ్నిమీళే పురోహితం యజ్ఞత్వ దేవ వృత్విజం .. దేవతలకి పురోహితుడు అయిన అగ్నికి నమస్కారం అని అర్ధం

సనత్: అగ్ని మీళే పురోహితం యజ్ఞస్య దేవ మృత్విజం హోతారం రత్న ధాతమం అని మంత్రం…

కొత్తపాళీ: మనకో శ్రీరాముడు సభలోనే ఉన్నాడు .. ఈతడు బ్లాగుల్లో సమస్యాపూరణలకి తొలి అడుగు వేసిన భగీరథుడని చెప్పుకోవచ్చు.

కొత్తపాళీ: రాఘవ, మీ శ్రీరాముణ్ణి మా కళ్ళముందు సాక్షాత్కరింప చెయ్యండి

రాఘవ: సరేనండీ. మా రాముడు ఆత్మారాముడు.

కామేశ్వరరావు: రాముని ప్రస్తావన రాగానే విశ్వామిత్రులవారు వేంచేశారు!

రాఘవ:
శా:

శ్రీరామ్: ఏమి ధార!

కామేశ్వరరావు: ఆత్మారాముడే కాదు అద్వైత రాముడు కూడానూ!

రవి: కవ్యాలాపసుధాకరాబ్ధి – ఇటువంటి సమాసాలు రాఘవ గారి పేటెంట్ !

కొత్తపాళీ: ఆహాహా, ఖరహరప్రియలో త్యాగరాజకృతి విన్నంత హాయిగా ఉంది. మాయాకల్పితాజాణ్డమై, నవ్యవ్యాహృతియై – దయచేసి వివరించండి

గిరి: నా నోటి ముందు ప్రశ్నని లాగేసుకున్నారు కొత్తపాళీ గారు

రాఘవ: ఏ దేని మాయచేత నైతే బ్రహ్మాండములు కల్పించబడుతున్నవో ఆ దివ్యానందము

రాఘవ: గుణాతీతమైన అవస్థాతీతమైన దివ్యానందస్వరూపం

శ్రీరామ్: అలాగే మహావాక్యాలు మనకి మూడు కదా…మీరు ప్రస్తావించింది ఏది?

రాఘవ: అటువంటి ఆనందస్వరూపపు మాయచేత బ్రహ్మాండసృష్టి జఱుగుతూంటే… కవిలో నవ్యమైన పదముల సృష్టి జఱుగుతుంది

రాఘవ: అలాంటి నవ్యవ్యాహృతిగా కూడ ఆ దివ్యానందమే వెలుగుతోంది. అందుకే పరార్థమయి, పరా పశ్యన్తీ మధ్యమా వైఖరీ అని మాట నాలుగు రకాలు. అందులో పరా రూపంగా తొలుత నెలకొన్నదీ అదే అని

కొత్తపాళీ: బాగుంది. త్యాగరాజస్వామే ఒక కృతిలో .. నాద బ్రహ్మానంద రూపా .. అన్నారు

రాఘవ: ఔనౌను

సనత్: పరా పశ్యన్తీ మధ్యమా వైఖరీ అని “వాక్కు” నాలుగు రకాలు

రాఘవ: ఔనండీ సనత్‌గారూ

రాఘవ: తర్వాత అలాంటి వెలుగు రాముడై వచ్చి స్వరససిద్ధిన్ ఇవ్వాలీ అని మంగళాశాసనం

మురళి: రాఘవగారూ మీ వివరణ అద్భుతం

కామేశ్వరరావు: “నైకైకత్వచిహ్నంబునై” అద్భుతమైన పదం!

గిరి: బావుంది – ఇంతలా అడిగితే ఎందుకు ఇవ్వడాయన

రాఘవ: ఇక్కడ స్వరస అన్నది కూడ స్వర-స స్వర-స అన్న శ్సేషతో

ఫణి: శ్రీ రామ తత్వాన్ని చక్కగా చూపారండీ.

రాఘవ: ఇక్కడ స్వరస అన్నది కూడ స్వర-స స్వర-స అన్న శ్లేషతో. నైకైకత్వచిహ్నం… ఏకం కానిదానిలో కూడ ఏకత్వాన్ని సూచించే అద్వైతపరంబ్రహ్మస్వరూపం

కామేశ్వరరావు: రామ”చంద్రుడు” కాబట్టి సుధాకరాబ్ధి!

కొత్తపాళీ: నాకు కర్నాటక సంగీతమంటే ఉన్న అభిమానం వల్ల నాకు రాముడంటే ఒక ప్రత్యేకమైన “ఇది”

రాకేశ్వరుఁడు: నాకు అదే కారణం చేత నంతే ఇది!

సనత్: నాకు రాముడంటే ఉన్న అభిమానం వల్ల నాకు కర్నాటక సంగీతమంటే ఒక ప్రత్యేకమైన “ఇది”

రాఘవ: పద్యంలో మాత్రం కవుల ఆలాపమనే సుధాకరునికి తండ్రి అన్న అర్థం ముఖ్యం

రాఘవ: రాముడు అందఱికీ హృదయేశ్వరుడు

సనత్: ఆత్మేశ్వరుడు కూడా..

రాఘవ: ఆ రాముడికీ, రామబంధువులకీ నమస్కారం

కొత్తపాళీ: గిరిధరా మీరు సిద్ధమైతే, మీ మంగళాశాసనంతో ముందుకి వెళ్దాం.

గిరి:
సీ:

తే.గీ

కొత్తపాళీ: నేను లెక్క పెట్టలేదు, పన్నెండు నెలలూ వచ్చేశాయా?

రాఘవ: ఎనిమిదీ నాలుగూను… ఆఁ వచ్చేశాయండీ

మురళి: గిరిగారు నెల తప్పరు లెండి

చదువరి: 🙂

రాఘవ: మురళిగారూ, 😀

కామేశ్వరరావు: 🙂

రవి: 🙂

కొత్తపాళీ: మురళీ .. హహ్హహ్హా

గిరి: పదిపాదాలలోనే వచ్చేసాయి

కొత్తపాళీ: భలే భలే

గిరి: హ హ హ

రాఘవ: పది… నెలలు

చదువరి: సరిగ్గా పదేనని అంటున్నారు గిరిగారు 🙂

రాఘవ: అదేనండీ నేనూ అంటున్నది

గిరి: నిజానికి తొమ్మిదిలోనే వచ్చాయి

పుష్యం: పది పాదాలలో 12 ని ఇరికించారు.. అధికమాసాలు వస్తాయనుకున్నాను ఆఖరి పాదాల్లో 🙂

గిరి: అక్కడా నెల తప్పలేదు

కొత్తపాళీ: ఎంతైనా లెక్కల్లో ఘటికులు కదా

రాకేశ్వరుఁడు: అసలే ఈ చైత్రంతోఁబాటూ అధికం వస్తుందఁట

విశ్వామిత్ర: నూత్నత్వం కోసం తెలుగు నాట ఉపయోగిస్తున్న పేర్లను చూసి మీరు కూడ కార్తీక అన్నట్టున్నారు

గిరి: సభ్యులకో విన్నపము – నా పద్యంలో కార్తీక అన్న చోట కార్తిక అని అచ్చువేసుకోమని మనవి

రాఘవ: ఔనండీ గిరిగారూ, చైత్రంలో శత్రువులు ఎక్కడుంటారండీ?

రవి: ఈసారి వైశాఖం వెలుగుతో బాటు భీకరమైన ఎండనూ తెచ్చేలాగుందండి

కామేశ్వరరావు: విరహార్తులకి, వసంతమే పెద్ద శత్రువు 🙂

విశ్వామిత్ర: ఏ నెలలోనైనా శత్రువులు మనలోనే ఉంటారుట ఆరుగురు

గిరి: రాఘవ గారు ప్రస్తుత పరిస్థితుల్లో శత్రువులు ఎక్కడలేరు!

సనత్ కుమార్: ఇన్‍కంటాక్సు కట్టాకా… కొత్త బడ్జెట్టుతో దాడి జరిగేది చైత్రంలోనే కదండీ…

కొత్తపాళీ: రాఘవ, చైత్రంలో ఉన్నారని కాదు, ఎక్కడో ఉన్నవారు ఈ చైత్రంతో నశించిపోవాలని

రాకేశ్వరుఁడు: అన్నమయ్యయొక్క ఇన్నిరాశులయునికి కీర్తనలా వుంది।

రాఘవ: ఓహో శత్రువులందఱూ వర్షారంభంలోనే నాశనమవ్వాలనా.. బాగు

రాకేశ్వరుఁడు: విశ్వామిత్ర – ఆ ఆరుగురి మాట గుర్తుపెట్టుకోండి 🙂

నరసింహారావు: అందరికీ వందనాలు.

కొత్తపాళీ: సరే, ముందుకి వెళ్దాం. విశ్వామిత్రులు సిద్ధమైనట్టు ఉన్నారు. విశ్వామిత్రుల వారూ, కొత్త సంవత్సరానికి ఆహ్వానం పలకండి.

విశ్వామిత్ర: చిత్తం
శా:

కొత్తపాళీ: ఎంతైనా విశ్వామిత్రులనిపించారు, వేడి నెత్తురు పొంగిందిట .. ఇంకా ఉన్నట్టుంది మీ పద్యధార?

విశ్వామిత్ర:
సీ:

ఆ.వె

రాఘవ: త్రేతాయుగంలో తపస్సు చెదిరింది. కలియుగంలో నిద్ర చెదిరింది. ప్రమోషన్ అన్నమాట. 🙂

కొత్తపాళీ: బాగు బాగు, పనిలో పనిగా పర్యావరణ రక్షణ అనే లోకకళ్యాణ ఉద్యమాన్ని కూడా ఇందులో తల్చుకున్నారు

ఫణి: హరితాహ్వానం బాగుందండీ.

కామేశ్వరరావు: బాగుంది. విశ్వశాంతిని కోరి మీ విశ్వామిత్ర నామాన్ని సార్థకం చేసుకున్నారు!

విశ్వామిత్ర: స్వామి కార్యం కదా అని “స్వామి” అన్నాను 🙂 3వ పాదం లో

కొత్తపాళీ: విశ్వశాంతిని కోరడం కూడా ముదావహం, సముచితంగా ఉంది

రాఘవ: స్వామ్యలంకారం 🙂

రాకేశ్వరుఁడు: విశ్వామిత్ర గారు, పర్యావరణ పాయింటు కూడా గుర్తు పెట్టుకోండి 🙂

గిరి: బావుంది బావుంది

విశ్వామిత్ర: ఎలాంటి భూమి మీద అడుగుపెడుతున్నావో తెలుసుకో అని ఓ హెచ్చరిక కూడానూ

చదువరి: హెచ్చరిక -ఔను!

రాకేశ్వరుఁడు: నాదో వ్యాకరణ సందేహం

కొత్తపాళీ: రాకేశ్వర, అడగండి

రాకేశ్వరుఁడు: తెలుఁగన్నడల లోప సంధులలో అచ్చుకి అచ్చు పరమైతే మొదటిది నశిస్తుందిగా… ఎల్ల + ఋతువులు = ఎల్లృతువులు అవుతుందా ?

నరసింహారావు: అవదు

కామేశ్వరరావు: అవ్వదండి.

రాఘవ: ఋ అచ్చ తెలుగులో లేదు

విశ్వామిత్ర: రాకేశా – రసపట్టులో వ్యాకరణం కూడదు

చదువరి: 🙂

కొత్తపాళీ: విశ్వామిత్ర .. హ హ్హ హ్హా

నరసింహారావు: తర్కం కూడా కుదరదు

రాకేశ్వరుఁడు: రసపట్టులో రసపట్టైన (వర్తించని) వ్యాకరణం కూడుతుంది, గుణకారం కూడా చేస్తుంది 😀

శ్రీరామ్: అకారానికి సంధి నిత్యం కాదు కదా!

రాఘవ: అచ్చ తెలుఁగు భాషలో ఋ కారం లేదు. అందువల్ల ఋకారం వచ్చిందీ అంటే అది తెలుగు సంధి అవ్వదు. అంటే అకారేకారోకారసంధులు ఏవీ చెల్లవు.

రాకేశ్వరుఁడు: ఋ అచ్చు తెలుఁగులో లేకపోతేనే… కన్నడ వారు ఎల్ల + ఋ + బన్ని = ఎల్లౄ బన్ని అని సంధి చేస్తారే 🙂

కొత్తపాళీ: బాగుంది. అవతారికలకే గంట పట్టింది. ఇంక అసలు కార్యక్రమంలోకి వెళ్దాము

గిరి: కన్నడ వారి వ్యాకరణలోపాల్ని కన్నడించి ముందుకు సాగుదాం

~~~~~

పొద్దు నిర్వహించిన గత కవి సమ్మేళనాల విశేషాలను చదవండి.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1. బంధ కవిత్వం, గర్భ కవిత్వం, చిత్ర కవిత్వం గురించి పరిచయం కోసం ఈమాటలోని ఈ లింకు చూడండి.
2. కందంలో ఇమిడ్చిన మరో మూడు కందాల గురించిన టపా చింతా రామకృష్ణారావు గారి బ్లాగులో చూడండి.
3. జెజ్జాల కృష్ణమోహనరావు గారు వందలాది గర్భకవిత్వ పద్యాలను రచించిన కవి. ఛందస్సులో వారు చేసిన కృషికిగాను 2009 సంవత్సరపు సి.పి.బ్రౌను పురస్కారం అందుకున్నారు.

——–

(బొమ్మల శ్రేయస్సు: ఆంధ్రావిలాస్)