2008 ఏప్రిల్ గడి సమాధానాలు, వివరణలు

1సి	రప్		2సృ	3ష్టి		4క	5వ	న	కు	తూ	6హ
క్కా		7ఉ	గా	ది	8ప	చ్చ	డి				లం
	9స	లి	లం		ర		10యా	జ్ఞ	11సే	ని
12క	లా	పి		13పా	శు	రా	లు		సో		14జా
	15కా	రి	16క		రా			17ఒ		18కో	వా
19ఉ		20పి	ల్ల	21ల	మ	22ర్రి		23బా	ర్బ	రస్
మర్		ట్ట		త్తు		24వె	25ళ్ళు	మా		26పా	27న
28ఖ	29గ		30ల్లి	క	31అ		జో		32అ	ట	కు
33యా	డి	కి			34డ	35తొ		36పా	ప		మ
37ము	కి		38స		39పా	లి	40త	దు	ర్ణ	41యు	డు
		42చె	హ	43రా		44కో	రి	క		45గ	ద
46చై	త	న్య	స్ర	వం		47డి	కొం		48క	ళ

————

ఏప్రిల్ గడికి జవాబులు పంపినవారు మొత్తం ఆరుగురు. అంతా సరిగా నింపినవారు ఎవరూ లేరు.
జవాబులు పంపినవారు: కొత్తపాళీ, సుజాత శ్రీనివాస్, దైవానిక, జ్యోతి వలబోజు, మరోమాటచెప్పు, వికటకవి
1 నిలువు “సిక్కా” అన్నది సరైన సమాధానమైనా, “సిక్కు” కూడా సరైనదిగానే పరిగణించబడింది.
ఒకే ఒక తప్పుతో (“యాజ్ఞసేని”కి బదులు “యాజ్ఞసేన” అని) పంపినవారు “మరో మాట చెప్పు” అన్న మారుపేరుతో ఎవరో. ఎక్కువమంది “ఉగాదిపచ్చడి”లోనూ “చైతన్యస్రవం”లోనూ తప్పులో కాలేసారు!

ఆధారాల వివరణలు:
అడ్డం:
1. ఇంకెత్తుకుంటే ఎంచక్కా మందుకొట్టొచ్చు (2)
జవాబు: సిరప్ (సిర + అప్ (up – ఇంగ్లీషులో ఎత్తు) = సిరప్ (మందు). చాలామంది సిరా దగ్గర ఆగిపోయారు!)

2. పొక్కిలిపాపడి పనే ఇది (2)
జవాబు: సృష్టి (పొక్కిలిపాడడంటే బ్రహ్మ)

4. కవిత్వపు తోటని దున్నడంలో అబ్బూరివారి కెంత తహతహో. అందుకే కాబోలు నాగలి కాస్తా వంగి పోయింది! (3, 3)
జవాబు: కవనకుతూహ (కవిత్వపు తోట – క”వన”. తహతహ – కుతూహలం, అబ్బూరి వరదరాజేశ్వర రావుగారి పుస్తకం. హలం వంగి, చివరి అక్షరం, నిలువుతో కలిసిపోయింది)

7. ఆంధ్ర శాకంబరీ దేవి ప్రసాదమే ఇదీను. ఒక్కసారి తింటే ఏడదిపాటు తిన్నట్టే (3, 3)
జవాబు: ఉగాది పచ్చడి (ఇది గోంగూరా, మాగాయ పచ్చడి కూడా అవ్వొచ్చు. కానీ ఒక్కసారి తింటే ఏడాదిపాటు తిన్నట్టే అన్నది ఉగాది పచ్చడికి మాత్రమే వర్తించేది)

9. ఆ! సలికాలంలో నీళ్ళు గావాల్నా? (3)
జవాబు: సలిలం

10. ఏ సతి వహ్నిలోన జనియించెను జన్నమొనర్చు వేళ? (4)
జవాబు: యాజ్ఞసేని (ద్రౌపదికి మరో పేరు. ఇచ్చిన ఆధారం తిరుపతివేంకటకవుల పద్యం)

12. Dreamని stop చేసి చూడండి. ప్రవరుడు అటజని కాంచినది కనిపిస్తుంది. (3)
జవాబు: కలాపి (నెమలి అని అర్థం. “అటజనికాంచె…” పద్యంలో వస్తుంది, “కలాప కలాపిజాలముల్”)

13. ఆండాళ్ళూ… ఆండాళ్ళూ… మార్గశిరంలో పాడుకుందాం ఈ పాటలు. (4)
జవాబు: పాశురాలు (ఆండాళ్ రాసిన తిరుప్పావైలోని పాటలని పాశురాలంటారు. ధనుర్మాసంలో చదువుతారు)

15. వేటూరి I love you చెప్పిన మందగమన (3)
జవాబు: హారిక

18. గిరిజ, అందాల అక్కినేనికి అందిచే మిఠాయి (2)
జవాబు: కోవా (అందమైనా బావా ఆవు పాలకోవా పాటలోది)

20. పేరుకి చిన్నపిల్లాడిలా ఊడలు పట్టుకుని ఊగుతాడు కానీ, మాంచి శృంగార
కవితలల్లుతాడు. (5)
జవాబు: పిల్లలమఱ్ఱి (శృంగార శాకుంతలం రాసిన కవి – పిల్లలమఱ్ఱి పినవీరభద్రుడు)

23. వెంకటేశం ఇంట్లోవాళ్ళు ఇలాటి పీపులని గిరీశం అనుమానిస్తాడు. (3)
జవాబు: బార్బరస్

24. పోరా అని ఇంత మర్యాదగా చెప్పాలా! (3)
జవాబు: వెళ్ళుమా

26. దువ్వూరి వారు నిర్..మింషిన… షాల… (2)
జవాబు: పాన (పానశాల దువ్వూరి రామిరెడ్డివారి పద్యకావ్యం. ఒమర్ ఖయాము రుబాయిత్ లకి అనువాదం)

28. ఈ రాజు విష్ణుమూర్తి ఆజ్ఞ వినలేదేమోనని మరో రాజు గారి సందేహం (2)
జవాబు: ఖగ (“ఖగరాజు నీయానతి విని వేగ చనలేదో” త్యాగరాజు కీర్తన “నగుమోము…”లో వస్తుంది)

30. అల్లసానివారిది గజిబిజిగా చేసారుట! (3)
జవాబు: ల్లి క అ (అల్లిక గజిబిజి అయ్యింది. “అల్లసానివారి అల్లిక జిగిబిగి”)

32. అచ్చటకు ఇంకా short-cutలో వెళ్ళొచ్చు (3)
జవాబు: అటకు (“అచ్చటకు”లో “చ్చ” cut చేస్తే “అటకు”. అచ్చటకు, అటకు రెండూ ఒకటే అర్థం)

33. ఎక్కడికి, రాయలసీమకా? (3)
జవాబు: యాడికి

34. 10 అడ్డంలో సతిని అవమానించిన వాడి ఆయువుపట్టు. అటూ ఇటూ అయ్యింది (2)
జవాబు: డతొ (10 అడ్డంలో సతి ద్రౌపది. ఆమెని అవమానించినది దుర్యోధనుడు. అతని ఆయువుపట్టు తొడ)

36. ఈ పిల్లని మనం కళ్ళలోపెట్టుకు కాపాడుకుంటాం (2)
జవాబు: పాప (పాప అంటే పిల్ల, కంటిపాప అని కూడా అర్థం)

37. నిప్పురాయి మొహం చెక్కుకు పోయింది (2)
జవాబు: ముకి (నిప్పురాయి – చెకుముకి రాయి. ముందుభాగం “చెకు” పోయింది)

39. శిశుపాల్ ఇతడు. దుష్ట నిర్ణయుడు, బాలుడు అని భీష్మ ఉవాచ (3, 4)
జవాబు: పాలితదుర్ణయుడు (“పాలితదుర్ణయుండు శిశుపాలుడు బాలుడు” అన్న భారతంలో పద్యంనుంచి)

42. నీ మొహానికి హిందీ కూడానా! (3)
జవాబు: చెహరా

44. చీర చుట్టుకున్న ఆకాంక్ష (3)
జవాబు: కోరిక (“కోక” – చీర)

45. 34 అడ్డాన్ని భగ్నం చేసింది ఇదేగదా (2)
జవాబు: గద (34 అడ్డం తొడ. “ఇదేగదా”లో కూడా “గద” ఉంది)

46. నవీనమైన ఆంతరంగిక ఆలోచనా ధార. అనంతంగా కారుతూనే ఉంటుంది (5)
జవాబు: చైతన్యస్రవం (చైతన్యస్ర్వంతి అంటే ఆలోచనాధార. ఈ సాహిత్యశైలిని తెలుగులో ప్రవేశపెట్టింది అంపశయ్య నవీన్. అనంతంగా – చివరి అక్షరం లేకుండా. కారుతుంది – స్రవం అంటే కారేది)

47. జాగ్రత్త, చూసుకోండి! తేలు తోకతో వెనకనుంచే కుడుతుంది. (2)
జవాబు: డికొం (కొండి – తేలు తోక. చూసు”కోండి” కూడా ఒక క్లూయే)

48. మొత్తం ఇవెన్నున్నా, చంద్రునికున్నవి మాత్రం అందులో పావువంతే (2)
జవాబు: కళ (చతుష్షష్టి కళలు 64. అందులో పావువంతు 16. చంద్రునికి 16 కళలు)

నిలువు:
1. ఈ పంజాబీ ఆయనకి హెల్తు బాలేదా? (2)
జవాబు: సిక్కా (ఆధారంలో ప్రశ్నార్థకం ఉంది కాబట్టి “సిక్కా” అన్నదే సరైన జవాబు. కానీ, “సిక్కు” కూడా సరైనదిగానే పరిగణించబడింది)
2. జిత్తులమారి నక్క, వల్లో పడదు. గాలానికి మాత్రం చిక్కుకుంది (3)
జవాబు: సృగాలం
3. ఏంటలా కిందనుంచి మీదకి చూస్తావ్, వికృతపు చూపు! (2)
జవాబు: ష్టిది (చూపు – దృష్టి. దానికి వికృతి దిష్టి.)
4. తెలుగులో కుబేరాక్షి అచ్చముగ ఈ కాయేనట. కాకపోతే కాస్త పరుషంగా మారింది. (2)
జవాబు: కచ్చ (కుబేరాక్షి – గచ్చకాయ. “గ” పరుషంగా మారి “క” అయ్యింది)
5. జోరుమీదున్న భార్యని వేయించుకు తింటే, వరేవ క్యా బాత్ హై! (4)
జవాబు: వడియాలు (వడి (జోరు) + ఆలు (భార్య) )
6. మిగతా సగం ఏది బాలా? శివుడు మింగేసాడు హలా! (2)
జవాబు: హలం (హలాహలం – శివుడుమింగిన విషం)
7. ఉలికి పడే పిరికి పక్షి. ఊరికెందుకో దూరం? (4, 2)
జవాబు: ఉలిపిరిపిట్ట (“ఉలి”కి పడే “పిరి”కి పక్షి. ఉలిపిరిపిట్ట ఊరంతటికీ దూరం అన్నది సామెత)
8. అగ్గిపాలు చెయ్యడం ఇతనికెందుకంత ప్రీతిపాత్రమో? (5)
జవాబు: పరశురామ (పరశురామ ప్రీతి అయిపోవటం అంటే అగ్నిలో కాలిపోడం)
9. ఖర్చు లేకుండా దొరికేది. మధ్యలో అలా సాగదియ్యాలా? (3)
జవాబు: సలాహా (“ఉచిత” సలహా)
11. చాసోలా ఎంగ్లీషులో అలా చెప్పు (2)
జవాబు: సేసో (“అలా చెప్పు” – ఇంగ్లీషులో “సే సో”. “చాసో”తో rhyming)
14. ముందు వెళ్ళమంటావ్, తరవాత రమ్మంటావ్. నీ సాంకేతిక భాష నాకేం అర్థం కావటం లేదు! (2)
జవాబు: జావా (“జా” – హిందీలో వెళ్ళు. “వా” – తమిళంలో రా. జావా సాంకేతిక భాషే కదా!)
16. కన్నెపిల్ల చెప్పే అబద్ధం (2)
జవాబు: కల్ల
17. ఓ భామా! ఇతణ్ణి గెలవడం కష్టమే సుమా! బహు పరాక్! (3)
జవాబు: ఒబామా (ఇక్కడ భామెవరో తెలుసుకదా! “బహు పరాక్” లో “బరాక్” కూడా ఉన్నాడు)
18. కో అంటూ పాడే వంత సాంగు (3, 2)
జవాబు: కోరస్ పాట
19. 26 అడ్డం అసలు ఓనర్ (2, 3)
జవాబు: ఒమర్ ఖయాము (ఉమర్ ఖయాము, ఉమ్ర ఖయాము కూడా రైటే)
21. కత్తులని తిరగేసి దూసితే వచ్చేది రక్తం కాదు. కానీ అలాగే ఎర్రగా ఉంటుంది (3)
జవాబు: లత్తుక (“కత్తుల”ని తిరగేస్తే వచ్చేది. లాక్షారసం ఎర్రగా ఉంటుంది)
22. పిచ్చి మళ్ళీ తిరగబెట్టిందిరోయ్! (2)
జవాబు: ఱ్ఱివె
25. 36 నిలువులోవే. నిజానికి ఇవెప్పుడూ జంటగానే ఉంటాయి, తిరగేసి మరగేసినా (2)
జవాబు: ళ్ళుజో (36 నిలువులోది పాదుక. “జోడు” అంటే “జంట” అని కూడా అర్థం)
27. అసలు కరటకశాస్త్రి అన్నదమ్ముడు. తోడు లేక తడబడినట్లున్నాడు (5)
జవాబు: నకుమడుద (దమనకుడు anagram. కరటక దమనకులు పంచతంతంలో అన్నదమ్ములు, నక్కలు)
29. ఘడియ ఘడియకీ ఇక్కడికి వస్తున్నారే మీరు! (3)
జవాబు: గడికి
31. అప్పుడప్పుడూ సగంలో ఆగిపోయి దడ పడకండి (3)
జవాబు: అడపా (అడపాదడపా – అప్పుడప్పుడు.)
32. ఆకులైనా తినకుండా ఆ తపస్సేమిటమ్మా! (3)
జవాబు: అపర్ణ (పర్ణము – ఆకు. ఆకులుకూడా తినకుండా శివునిగురించి తపస్సు చేసింది కాబట్టి పార్వతి అపర్ణ అయ్యింది)
35. పొద్దెక్కకుండా కుయ్యాల్సింది, ఈ ప్రపంచంలో పొద్దెక్కాక కూస్తుందేమిటి చెప్మ? (2,2)
జవాబు: తొలికోడి (ఇది పొద్దు పాఠకులందరికీ తెలిసిందే!)
36. కనకపు సింహాసనమున కూర్చోడమే కాదు రాజ్యం కూడా ఏలింది (..ఏలాయి) (3)
జవాబు: పాదుక
38. శ్రీ శ్రీ చేసిన ప్రతిజ్ఞలో వృత్తుల లెక్క (3)
జవాబు: సహస్ర (“సహస్ర వృత్తుల సమస్త చిహ్నలు” – శ్రీశ్రీ)
40. మంధరగిరి, చిలికి చిలికి చివర అరిగిపోయిందా వెంకమాంబ గారూ! (3)
జవాబు: తరికొం (తరికొండ – మంధరగిరి. తరికొండ వెంగమాంబ తెలుగు రచయిత్రి)
41. నువ్వు గొంతుకలిపితే, ఈ గీతం పాడగలం (3)
జవాబు: యుగళ (“యు” – నువ్వు. “గళ” – గొంతు కలిపితే “యుగళ”)
42. రష్యాలో రగులుతున్న చిచ్చుకి మొదలేది?
జవాబు: చెన్య (చెచెన్య – రష్యాలో గొడవలవుతున్న దేశం)
43. రాధామాధవం ఎంత చక్కని జంట. మధ్యలో స్వరహీనమైతే మాత్రం మిగిలేది పెద్ద అరుపే! (2)
జవాబు: రావం (“రా” “ధా మా ధ” “వం”. “ధా మ ధ” తీసేస్తే “రావం”)