విజయదశమి పద్య కవితా సమ్మేళనం – రెండవ భాగం

[మొదటిభాగం]

{రాయలు}: పెద్దన కవీంద్రా, అలనాడు వరూధిని ప్రేమ నివేదనని ఛాందసుడైన ప్రవరుడు నిరాకరించినట్లు చిత్రించారు.
{పెద్దన} చెప్పండి రాయా!
{రమణి}: ఆనతివ్వండి అనాలి పెద్దనగారూ.
{పెద్దన} రమణిగారు, కవులు నిరంకుశులండీ!
{రమణి}: పెద్దన గారు: హ హ నిజమే
{రాయలు}: మా కోరిక చిత్తగించండి … వెండి కొండమీద శివుడు ధ్యానమగ్నుడై యున్నాడు. ఎదుట నిండు జవ్వని పర్వత రాజపుత్రి అతడే తన పతి కావాలని భక్తితో పూజ చేస్తోంది. సమయం చూసి చాటు నుండి చెరకు వింటి రేడు బాణాలు దూశాడు. శివునికి ధ్యానభంగమైంది. ఈ ఉత్కంఠభరితమైన ఘట్టానికి మీ వర్ణనలో న్యాయం చెయ్యండి.
{చదువరి} శివుడనగానే నాగరాజు ప్రత్యక్షం!
{రాయలు}: నాగరాజు గారూ, మంచి రసవత్తరమైన సమయానికి విచ్చేశారు
{సాలభంజికలు} అందరికీ నమస్కారం.
{విశ్వామిత్ర} సాలభంజికలస్వామికి నమస్కారం
{సాలభంజికలు} విశ్వామిత్రా నన్ను స్వామిని చేసారేవిటీ? నేనింకా రాజునే, మీలా స్వామిని కాలేదింకా 🙂
{విశ్వామిత్ర} గడ్డంపెంచటం మొదలు పెట్టినట్టున్నారుగా స్వామీ .. ఇంకెంత దూరం
{సాలభంజికలు} విశ్వామిత్రా – గెడ్డంతో వైరాగ్యంరాదు సార్, మీకు తెలియందేముందీ, దానికి మేనక కావాలి. 🙂
{పెద్దన} అద్భుతమైన సన్నివేశాన్ని ఇచ్చారండీ! నాగరాజా స్వాగతం! ఇదిగో మరి అవధరించండి!

గిరిసుత చరణ కింకిణుల నిక్వాణమ్ము
ప్రణవమై ప్రభువు కర్ణముల దాకె
శైలజ ధమ్మిల్ల సహజ సుగంధమ్ము
భూతేశు నాసికాపుటము సోకె
అవనతగాత్రయౌ అగజ నిశ్వాసమ్ము
భస్మాంగు దేహ సంస్పర్శ జేసె
కనులెత్తి చూడగా కల్యాణి చూపులు
మరుతూపులై మదిన్ హరుని గ్రుచ్చె


జడుని మేనెల్ల దిగ్గున సంచలించె
స్థాణు వంతట దివ్యచైతన్య మందె
మరులు చెలిపైన, క్రోధమా మరుని పైన
కారె నిరుకన్నులందు శృంగార రసము
క్రాగె మూడవ కంట నంగార విషము
ద్వంద్వములు పుట్టె నంత నద్వైతమందు
సృష్టి కార్యమునందు నాకృష్టులైరి
ఆదిదంపతులిర్వురు “నైక్య” మంది!

{రాయలు}: హబ్బ .. ఏమి పద్యం చెప్పారండీ .. కుడికాలు ఈ ఆసనం మీద ఉంచండి .. గండ పెండేరము మీదే.
{పెద్దన} అంతమాట అన్నారు, అదే పదివేల గండపెండేరాల యెత్తు! నెనరులు!
{భట్టుమూర్తి} అదే కుడికాలికి మా నమస్కారం.
{చదువరి} నా నమస్కారం కూడా!
{గిరి} అమోఘం!
{రామకృష్ణారావు}: ప్రవాహం అంటే అలాగుండాలి.

పెద్దన పలుకులు బహుధా
సుద్దులు. నిజమయ్య! మనకు చూడగ యిక నా
వ్పెద్దకు పెద్దన యోగ్యము
సుద్దులు విని మురియుచుంటి సుజన విధేయా

{విశ్వామిత్ర} బహు బాగు. నా నమస్కారం కూడా!
{దైవానిక} కారె నిరుకన్నులందు శృంగార రసము ॥ క్రాగె మూడవ కంట నంగార విషము …. అబ్బ ఆ లైన్లు అదిరాయి
{చంద్రమోహన్} అద్భుతమైన వర్ణన. నావీ అందుకోండి ప్రణామాలు.
{రమణి}: మా ప్రణామములు కూడా.
{తాడేపల్లి} సన్న్యాసుల్ని సైతం సంసారులుగా మార్చేలా ఉందీ పద్యం
{రాయలు}: జడుని మేను సంచలింపు ఏమో గానీ, పద్యం ప్రతి పాదమూ గుండెని కదిలి పోయేట్టు తంతోంది అనుకోండి. అవునూ .. శైలజ ధమ్మిల్ల సహజ సుగంధమ్ము .. మీ ధూర్జటి తమ్ముణ్ణి తోడు తెచ్చుకున్నట్టు ఉన్నారే?
{పెద్దన} రాయలవారు బాగానే కనిపెట్టారు! మెచ్చిన పెద్దలందరికీ నమస్సులు
{దైవానిక} పిన్నలకు ఆశీస్సులు కూడా ఇవ్వండి 🙂
{పెద్దన} పిన్నలకు ఆ పలుకులమ్మ ఆశీసులు ఎప్పుడో అడిగాను కదా!
{తాడేపల్లి}

పెద్దన యను బిరుదము గల |
యుద్దండుడితండెవండొ యురుకవితా వి
ద్వద్దిగ్గజమనబోలిన
సద్దీప్తిని వెలుఁగువాఁడు సత్కవులందున్

{పెద్దన} ధన్యవాదాలు తాడేపల్లివారు! మీరు నా రెండో కాలికికూడా గండపెండేరం తొడిగినంత ఆనందంగా ఉంది! విద్వత్తులో మాత్రం నేను మీకో గజం తక్కువే 🙂
{సాలభంజికలు} పెద్దనంటే రాఘవేనా?
{గిరి} నాగరాజా, భైరవభట్ల గారే పెద్దన.

{రాయలు}: విద్వద్దిగ్గజమనబోలిన .. భలే భలే తాడేపల్లి వారూ!! …రామకృష్ణ కవీంద్రా .. మీ వర్ణన
{రామకృష్ణారావు}: మీ అనుజ్ఞమేరకు …

ఉ|| ధ్యానము నందు నున్న నను,ధర్మము గాంచగ చేయ, వచ్చెనీ
మానవతీ లలామ.. యట మన్మధుడాతని వాడి బాణముల్
మానసమందు గ్రుచ్చ, ననుమానముతో దహియింప జూచితిన్.
కానని కన్ను మూడవది.కాల్చక నిల్చె, నదెంత భాగ్యమో!

{రాయలు}: ఆహా .. మీ శుభచింతనతో పురాణాన్నే మార్చేసి మన్మథుడి ప్రాణాలు దక్కించారే 🙂 ఎంతైనా .. “చింతా ” రామకృష్ణులు గదా
{పెద్దన} చింతవారి చింత బాగుబాగు!
**********

{రాయలు}: చదువరి మహాశయా
{చదువరి} అయ్యా!
{రాయలు}: స్థాణు ప్రశంస జరిగింది .. మిమ్మల్ని అణు విమర్శకి పురిగొల్పుతున్నాము
{చదువరి} చిత్తం!

పణముగ నేమి బెట్టిరొ, స్వపక్ష విపక్ష సతర్క శంకలన్
తృణముగ నెంచి కూర్చిరి స్వతంత్ర మొసంగు నటంచు బంధమున్
కణికుడి ధర్మ మౌనొకొ, అఖండ సుశక్తి ప్రదాత యౌనొకో
అణువున దాగియుండిన రహస్యములెన్నొ వచింప శక్యమే!

{భట్టుమూర్తి} స్వతంత్ర మొసంగునటంచు బంధమున్ … అంతేనంటారా! 🙂
{పెద్దన} “స్వతంత్ర మొసంగునటంచు బంధమున్” నడక అద్భుతం!
{చంద్రమోహన్} పణముగ నేమిబెట్టిరొ!… అందరి మనసుల్లోనూ ఇదే ప్రశ్న.
{రాయలు}: కణికుడు ??
{చదువరి} కణికుడు – కూటనీతి విశారదుడు – ధృతరాష్ట్రుని మంత్రుల్లో ఒకడు
{గిరి} జగణంతో జగడాన్ని బాగా చిత్రించారు
{రాయలు}: గిరీ, చంపకమాల అంటేనే జగణంతో జగడం కదా
{తాడేపల్లి} ఇప్పుడు బాధపడుతున్నాం గానీ భవిష్యత్తులో ఈ ఒప్పందం మేలే చెయ్యొచ్చు
{రామకృష్ణారావు}: ఆహా! అనుస్వరాలు ఎంత అందాన్నిచ్చాయి!!?
{సాలభంజికలు} చదువరీ – పద్యం అదిరింది.

{రాయలు}: ఆహా .. బావుంది. తాడేపల్లి గారూ .. మీ పూరణ?
{తాడేపల్లి} అవధరించండి మహాప్రభూ !

చ॥ రణమున కాణవాస్త్రములు । రావిఁక విద్యు దుపార్జననం బసల్
గణనకు రాదు కాని దొర । గారలదే మనకాయువంచు తా
మణిఁగి మణింగి శ్వేతభవ । నానుచరత్వము నేల పూనిరో ?
అణువున దాగియుండిన ర । హస్యములెన్నొ వచింప శక్యమే ?

{రాయలు}: శ్వేతభవ । నానుచరత్వము .. భలే భలే
{భట్టుమూర్తి} ఈ పదం తళుక్కుమంది
{రాయలు}: servility to white house
{పెద్దన} “అణిగిమణింగి” చాలా చక్కగా మణిగింది చంపకంలో! “దొరగారలదే” అన్న ప్రయోగంలోని వ్యంగ్యం కూడా చాలా బావుంది!
{విశ్వామిత్ర} ఒహో, నాగరాజు గారి వ్యాసాన్ని పద్య్న నిక్షిప్తం చేసినట్టుంది
{గిరి} శ్వేతభవనానుచరణత్వ ప్రయోగం చాల బావుంది
{చదువరి} వచ్చే విద్యుత్తు కాస్తో కూస్తో నని మీ భావన! బాగుంది!
{తాడేపల్లి} అవునట. మన దేశమంతా అణువిద్యుత్ కర్మాగారాలు పెట్టినా అది మొత్తం విద్యుదుత్పత్తిలో 24 శాతం కూడా ఉండదట.
{సాలభంజికలు} 6% శాతమేనండీ – 24 కూడా కాదు 🙂
{తాడేపల్లి} 6 శాతం ప్రస్తుతం ఉన్నదేమో
{విశ్వామిత్ర} ఆరునూరయ్యే సూచనే లేదు కాబట్టి, ఆరుని అక్కడే విడచి ముందుకెళ్దాం.
{సాలభంజికలు} ప్రస్తుతం 3%.
{పెద్దన} నాగరాజుగారు రాగానే సమయోచితంగా సంస్యనిచ్చారు రాయలవారు!
{సాలభంజికలు} పెద్దనగారు – నెనర్లు.
{సాలభంజికలు} 2034 కి 20% అవుతుందట..
{రాయలు}: విశ్వామిత్రా, సెబాసు. సభ్యులారా, మనం సాహిత్య చర్చకి పూనుకుని ఉన్నాము

**********

{రాయలు}: చంద్ర మోహన కవీంద్రా .. ఈ సమస్యకి మీరే తగుదురు అని ఎందుకో అనిపిస్తిన్నది … “దారము లేని హారము నితంబిని నీకెవడిచ్చె చెప్పవే”
{చంద్రమోహన్} చిత్తం. అవధరించండి నా పూరణ

వారము రోజులన్ గడచి వచ్చిన నాధుడు జూచె నాలిపై
హారము, శంకతో నడిగె నామె, ‘నొసే! మన తోటలోన మం
దారము దక్క యే ఇతర దామము లిప్పుడు లేవు, ముద్ద మం
దారము లేని హారము నితంబిని నీకెవడిచ్చె చెప్పవే!’

{రాయలు}: రామ రామా, వీడూ ఒహ అనుమానప్పక్షే నన్న మాట
{చంద్రమోహన్} పక్షి కనుకనే తోటను విహంగవీక్షణం గావించి వేరే పూవులు లేవని నిర్ధారించుకొన్నాడు
{దైవానిక} వట్టి అనుమానప్పీనుగులా ఉన్నాడే
{భట్టుమూర్తి} … ఆ తరువాతేమయిందో చెబుతారేమోనని చూస్తున్నాను 🙂
{రాయలు}: ఏవయ్యుంటుందీ, ఆ నితంబిని కొంగు ఝాడించి ఉంటుందీ, అయ్యవారు రాత్రికి కౌచిని ఆశ్రయించి ఉంటాడు 🙂
{విశ్వామిత్ర} భట్టుమూర్తీ… కారముగొట్టిపొయె సతి
{చదువరి} ఆహారము లేక నరుడు అలమటించున్
{దైవానిక} ఆ తరువాత మందు గొట్టి మగువ మంచమెక్కె 🙂
{సాలభంజికలు} దారములేని హారము ఒకటుందండోయ్ … సుదతి పలువరసే. 🙂

{రాయలు}: విశ్వామిత్ర: మీ నాయికకి కళ్ళు ఎర్రబడుతున్నట్లున్నాయి .. ఈ నితంబినిని కూడా ప్రవేశ పెట్టండి

{విశ్వామిత్ర}

జీరలు వారెనే కనులు, జెప్పక జెప్పవె నిద్రలేమినే?
భారపు గుబ్బలం బడిన బంగరు పూసల ముద్రదాచునే?
మారశరాగ్నితాళకయె మాధవు జెంతకు బోవకున్నచో
దారము లేని హారమునితంబిని, నీకెవడిచ్చె జెప్పవే?

{చంద్రమోహన్} మంచిహారమే ధరింపజేశారు!
{చదువరి} గోపకుడి ఆవేదనా ఇది!
{విశ్వామిత్ర} కలయిక కలగని గోపిక ఈర్ష్య అనుకొండి
{రాయలు}: బాగు బాగు .. సమస్యలో ఉన్న శృంగార రస భంగం కాకుండా అంగీకృతంగా పూరించారు
{విశ్వామిత్ర} తోటి గోపిక /గోపకుడి ఆవేదనా
{చంద్రమోహన్} మాధవుడు కొంచెము మెల్లగా కౌగిలించవలసింది.
{పెద్దన} అయితే ఇంతకీ దారమేవయ్యింది విశ్వామిత్రా 🙂
{సాలభంజికలు} పెద్దనా, ఆ దారమే ప్రేమబంధమయ్యిందమో..
{దైవానిక} అంతా విష్ణుమాయనుకుంటా??
{తాడేపల్లి} ఔరా ! ప్రాక్టికల్సు తెలియకపోతే ఇలాంటి థియరీలు పద్యాల్లోకి ఎక్కించలేరు సుమా !
{పెద్దన} ప్రాక్టికల్సులో విశ్వామిత్రులకి మించినవారెవరు చెప్పండి 🙂
{రాయలు}: తాడేపల్లిగారు, హ హ హ బాగా కనిపెట్టారు

{సాలభంజికలు} అధ్యక్షా – సుదతి పలువరసే అన్నానిందాక …
{రాయలు}: సాలభంజికలు, ఐతే అదిచ్చిన వాడు ఆర్థోడాంటిష్టయి ఉంటాడు .. ఎవడిచ్చె చెప్పవే అని కదా సమస్య 🙂
{సాలభంజికలు} అయ్యా – అట్లాంటివి క్లోజప్ వారి కానుకలట, మీరు టి.వి. చూడటంలేదా 🙂
{పెద్దన} అవునండీ, కొందరి పలువరుస ముత్యాల హారం, కొందరివి రత్నాల హరం 🙂

{రాయలు}: వేగుల్లో ఈ సమస్య గురించి కొంచెం చర్చ జరిగినప్పుడు దారము లేని హారం .. కవి యైన ప్రియుడు పద్యహారం ఇచ్చాడని పూరించవచ్చు అని సూచన ఇచ్చాను నేను. దానికి మన విశ్వామిత్రుడు .. “అదంతా రాయలవారి కాలంలో! ఇప్పుడింకా పద్య హారాలకి పడతారా నితంబినులు” అని అడిగాడు 🙂
{చంద్రమోహన్} ఔను. ఈ రోజుల్లో పద్యహారాన్ని పుచ్చుకొని సంతోషించే నితంబిని ఎక్కడ దొరుకుతుందని ఎవరో శంకించారు కూడా!
{రాయలు}: నాయనా, పడేయించే శక్తి పద్య హారంలో కాదు, అది కట్టి వేసే “వాడి”లో ఉంటుంది అని సందేహ నివృత్తి చేశాను 🙂
{తాడేపల్లి} అప్పుడు మాత్రం పద్యహారాలకు ఏ నితంబిని పడింది ? పడి ఉంటే “మిక్కిలి రొక్కములియ్యక చిక్కదురా వారకాంత సిద్ధము సుమతీ” అని ఎందుకు మొత్తుకుంటాడు?
{చంద్రమోహన్} నిజమే
{సాలభంజికలు} రాయలవారు సరిగ్గా చెప్పారు. పడింతర్వాతే ఈ కానుకలు పన్చేసేది?
{రాయలు}: తాడేపల్లిగారు, ఆవిడొక్కత్తీ మరీ ప్రాక్టికల్ మనిషి అయ్యుంటుంది
{పెద్దన} సుమతి చెప్పింది వారకాంతలు గురించి కదండీ, రాయల వా రా కాంతల గురించి చెప్పటం లేదు.
{చదువరి} వారకాంత – హారము కావాలిగానీ పద్యహారమెందుకంటుంది.
**********

{రాయలు}: భట్టు కవి వర్యా
{భట్టుమూర్తి} ప్రభూ
{రాయలు}: జట్టు పట్టు కట్టు బొట్టు .. అదే వరుసలో, కంద పద్యంలో పాద ప్రథమ గణంలో
{భట్టుమూర్తి} పూరణ: కందము

జట్టుగ గెలిచిన జగడము
పట్టుగ పండించుకొన్న పలమెడు మెతుకుల్
కట్టువ గలిగిన బిడ్డలు
బొట్టుగ రాలిన చెమటయుఁ బొల్పగు నిలలో

{రాయలు}: పొల్పగు?
{భట్టుమూర్తి} పొలుపు (= సొంపు, వైఖరి, స్థైర్యము, agreeableness) + అగు = పొల్పగు
{సాలభంజికలు} వావ్.. భట్టుమూర్తి, సూపర్. ఒరిజినాటిలీ ఉట్టిపడుతోంది ఈ పద్యంలో.
{తాడేపల్లి} మీరే పూర్వజన్మలో సుమతీశతక కర్త కారు గదా ?
{రాయలు}: మళ్ళీ శ్రమైక జీవన సౌందర్యం
{పెద్దన} సుమతిని తలవగానే సుమతీ పద్యంలాటి పద్యమే చెప్పారు! భట్టుమూర్తీ భేష్! “పలమెడు” చక్కని పదం!
{రామకృష్ణారావు}: భట్టుమూర్తిగారి జట్టూ పట్టూ భలే!
{చదువరి} బ్రహ్మాండం! చాలా మంచి పద్యం!
{చంద్రమోహన్} చెమట బొట్లు ముత్యాల్లా మెరుస్తున్నాయి పద్యంలో
{విశ్వామిత్ర} భట్టుమూర్తీ భేష్!
{గిరి} పట్టుతొ పండించినారు పద్యము మూర్తీ
{భట్టుమూర్తి} ధన్యోస్మి

{రాయలు}: రామకృష్ణ కవీంద్రా? మీ పూరణ
{రామకృష్ణారావు}:

క: జట్టుగ నడచిన మనకొక
పట్టుండును. బలము పెరుగు పరికింపగ నా
కట్టుల తోచెడిని నిజం
బొట్టు మనల కైక్యమొదవ నొనరును జయముల్.

{రాయలు}: ఐకమత్యమే మహా బలము .. బాగా చెప్పారు
{చంద్రమోహన్} ఒట్టుపెట్టి మరీ చెప్పాక కాదంటామా!
{పెద్దన} “బొట్టు”తో “ఒట్టు” పెట్టించారు. బావుంది!
{తాడేపల్లి} రామకృష్ణారావుగారు జానుతెనుఁగు స్పెషలిస్టు
{భట్టుమూర్తి} జట్టుగ నడచిన మనకొక పట్టుండును … బ్రహ్మాండం!
{చదువరి} బొట్టు పెట్టి మరీ.. చెప్పారు కూడాను!
{రామకృష్ణారావు}: రసజ్ఞులకు ధన్యవాదములు.

{రాయలు}: మన సభలో వెన్నెలలు విరియించడానికి శరత్పూర్ణిమ వేంచేసింది. స్వాగతం
{పూర్ణిమ} అందరికీ నమస్కారాలు!
{రాయలు}: తాడేపల్లి వారూ ఈ సమస్య మీ వంతు
{తాడేపల్లి} చిత్తం
{రాయలు}: ఆకలి వేళనే జరుగు నాకుల గోలయు వీధి వీధిలో
{తాడేపల్లి} సిద్ధం ప్రభూ ! అవధరించండి

ఉ॥ ప్రాకట వేద కర్మముల । బ్రాహ్మణులప్పుడు విస్మరింత్రు ; వై
శ్యాకరమెల్ల వాసవిని । సంస్మరియించుట మాను ; దొంగలై
సాకెద రుర్వి రాజు ; లిటు । సర్వులు స్వీయ పథాపసర్పులౌ .
ఆకలి వేళనే జరుగు నాకుల గోలయు వీధి వీధిలో

{రాయలు}: స్వధర్మే నిధనం శ్రేయః
{రామకృష్ణారావు}: సూపర్
{పెద్దన} బావుంది! మీ “ముద్ర” కనిపించింది!
{చంద్రమోహన్} ఘోర కలిని ఆవిష్కరించారు.
{రాయలు}: ఏమైనా కృష్ణ వచనం స్మరణీయం, శిరోధార్యం
{తాడేపల్లి} ఎవరూ కులధర్మాలు పాటించరు కానీ కులాల గుఱించి కొ్ట్టుకు చస్తూంటారని అర్థం చేసుకోవడమైనది.
{పెద్దన} అసలు కులాలు పోయి కులగోలే మిగిలింది!
{గిరి} పెద్దన గారు సరిగా చెప్పారు

{రాయలు}: రామకృష్ణ కవీంద్రా .. మీ పూరణ
{రామకృష్ణారావు}: ఆర్యా, చిత్తం

ఉ||ఆ “కలి” దుష్ ప్రభావమిల నందరిపై పడ, వర్గపోరులున్,
భీకరమైన వర్ణముల భేదములున్ జెలరేగు నిత్యమున్.
మా “కవి” గుండె మంటలయి, మాకవితా కు, “సుమాలు వాడె”నే!
యా ” కలి ” వేళలన్ జరుగు నా ” కుల” గోలయు వీధి వీధిలోన్.

{దైవానిక} మాకవితా కు, “సుమాలు” చాలా బాగుంది వాడకం
{రాయలు}: భావ కవిత లాంటి సుకుమారమైన పద్యం చెప్పారు
{తాడేపల్లి} మా “కవి” గుండె మంటలయి, మాకవితా కు, “సుమాలు వాడె”నే!
{చంద్రమోహన్} మంచి శ్లేష
{పెద్దన} వాడిపోయి “కు” సుమాలయ్యాయి! “మా కవి” – “మాకు అవి”. చాలా బావుంది!
{తాడేపల్లి} ఇటువంటి వాక్యాలు రాయగలవారు సామాన్యులై ఉండరు.

**********

{రాయలు}: గిరిధరా .. రాముడు సీతని ఏదో అంటున్నాడట .. మన బ్లాగ్లోకం మండి పడుతోంది. ఈ సమస్యని ఆలకించండి .. సీతా రామునికిట్లొనర్చెదవె యిస్సీ ద్రోహమిల్లాలవై!
{గిరి} చిత్తం రాయల వారూ, సిధ్ధం. ఆలకించండి

ప్రాతన్నొక్క రణంబునందు కయికా, ప్రాణాలు కాపాడినా
వే, తత్కృత్య ఫలంబులైన వరముల్ ప్రేరించి నా ప్రాణముల్
ఘాతించం బనికొంటివో కటకటా గారంపు నా ప్రాణమౌ
సీతారామున కిట్లొనర్చెదవె యిస్సీ ద్రోహమిల్లాలవై

{పెద్దన} చాలా బావుంది పూరణ! “సీత”ని “రాముని” విడదీస్తేనే సమస్య. కలిపేస్తే సమస్యే తీరిపోతుంది!
{సాలభంజికలు} గిరిధరా – చాలా బావుంది మీ పూరణ.
{తాడేపల్లి} దశరథుడంటున్నాడా ఈ మాటలు ! బాగు బాగు ! గిరిగారు గత ఆర్నెలల్లో చాలా ముందుకెళ్ళిపోయారు. ఇకాయన్ని పట్టశక్యం కాదు.
{విశ్వామిత్ర} అందుకే, వరమైనా , ఇంకోటైనా అప్పటికఫ్పుడు “శెటిల్” చేసుకోవాలి
{రాయలు}: మంచి ప్రౌఢమైన పూరణ
{చంద్రమోహన్} శార్దూలంలా లంఘించాడు మీ దశరథుడు కైక పైన
{పూర్ణిమ} అవును.. భలే!
{గిరి} ధన్యుణ్ణి, తాడేపల్లి గారు – అవును దశరథుని మాటలే
{భట్టుమూర్తి} చంద్రమోహన్ గారి వ్యాఖ్యకు జోహార్

{రాయలు}: తాడేపల్లి వారు ఈ సమస్యని వేరే కోణంలోంచి చూశారు .. కానివ్వండి
{తాడేపల్లి} అదిగో మహారాజా !

శా॥ ప్రాతర్వంద్య విరించి వంశ జలధిన్ । బ్రాదుర్భవంబంది లో
కాతీత స్థిర రూప యౌవన విలా । సారూఢి గర్వించి యా
శీతాంశున్ బతిశిష్యుఁ బుత్త్ర సమునిం । జేపట్టినావెట్టు లో
సీ ! తారా ! మునికిట్లొనర్చెదవె యి । స్సీ ద్రోహ మిల్లాలవై.

{విశ్వామిత్ర} లో కాతీత స్థిర రూప యౌవన విలా । సారూఢి గర్వించి – పౌర్ణమి నాడు పుట్టిందేమో దుర్భుద్ధి
{చంద్రమోహన్} రామాయణం లో తారాశశాంకమా!
{తాడేపల్లి} ఇది వేఱే సందర్భం.
{గిరి} విరుపంటే మీదే – విరగొట్టి విరగదీసారు కదా
{దైవానిక} మీ ఈ పద్యానికి టోపీలు తీసేసాం
{విశ్వామిత్ర} ఏరండీ మీ సీతారాములు, కనబడరే
{రాయలు}: విశ్వామిత్రా, కనికట్టు
{సాలభంజికలు} ఆయన బృహస్పతి భార్య తారని గూర్చి చెప్తున్నారల్లే ఉంది.
{భట్టుమూర్తి} సాలభంజికలు – ఔననుకుంటాను. సీ అన్నారు, యిస్సీ అన్నారు … ఛీత్కరించేశారు…
{పెద్దన} “ప్రాతర్వంద్య విరించి వంశ జలధిన్”, అహా ఏఁవెత్తుకున్నారండీ పద్యాన్ని!
{రాయలు}: పొద్దున్నే దణ్ణం పెట్టుకో దగిన వాడైన బ్రహ్మమానస పుత్రుడైన ప్రజాపతి కూతురవై అని …
{రామకృష్ణారావు}: సీతారాముని .. ఇస్సీ, తారా, మునులుగా మార్చారు. శహభాష్!
{విశ్వామిత్ర} స్థిర రూప మేనా , బింబ రూపమా
{తాడేపల్లి} రాయలవారు సీతారాముల్ని దృష్టిలో పెట్టుకుని దీన్ని ఇవ్వలేదని నాకు మనసులో ఒక మూఢనమ్మకం. అందుకని మందుజాగ్రత్తగా నేను వేఱే సందర్భాన్ని ప్రయత్నించాను
{చదువరి} మంచి కల్పన
{రామకృష్ణారావు}: ఇదండీ సమస్య అంటే!
{రాయలు}: ఈ సమస్య మన పెద్దన గారి చేతి చలవ 🙂
{పెద్దన} నా హృదయాన్ని పట్టుకొన్నారు తాడేపల్లివారు. నా అంచనాలకి మించిపోయారు గిరిగారు!
{విశ్వామిత్ర} వారికి తారాశాసాంకం ఈష్టమ్నుకుంటా – లోగదా నా సమస్యని ఆ బాటే బట్టింఛారు
{సాలభంజికలు} పెద్దనగారూ – సీతారాములని కవి విడగొట్టినా సమస్యలేదు. కవికానివాళ్ళు విడగొడితేనే సమస్య… 🙂
{చదువరి} కకావికలౌతుందప్పుడు!
{విశ్వామిత్ర} సాలభంజికలు, ఔనండీ.
{రాయలు}: సాలభంజికలు, సెబాసు
{గిరి} చదువరీ 🙂
{భట్టుమూర్తి} చదువరి!! 🙂

{రాయలు}: గిరిధరా .. ముందీ సమస్యను పూరించండి “మానవతీ లలామ కభిమానమె చాలును చీర యేటికిన్”
{గిరి} చిత్తం. ఇది మన సనీ తారల గురించి చెప్పి పూరించాను

వానకు ముద్దగా తడిసి వల్వల నొల్చు తళుక్కు తార మా
రాణి కిలాడిలాడి అలరారును కామిని అర్ధనగ్నయై
లేని బిడెమ్ములే పొటమరింప నటించు సినీ సుహాసినీ
మానవతీ లలామ కభిమానమె చాలును చీర యేటికిన్

{దైవానిక} అభిమానులే అన్న మాట కావలసింది ??
{గిరి} దైవానిక, అభిమానంతో కప్పేయడానికి సిధ్ధపడుతున్నారా
{పెద్దన} బావుంది! మొదటిపాదంలో తడిపేసారు, రెండవ పాదంలో ఆరబెట్టేసారు!
{విశ్వామిత్ర} రాయల వారి శాఖాపోషణ బావుంది – ఒకరికి రాజకీయ శాఖా, ఒకరికి సినీ శాఖ
{చంద్రమోహన్} ‘కిలాడిలాడి ‘ అల్లల్లడించారు గదా తార మారాణిని 🙂
{రాయలు}: గిరిగారు దర్శకేంద్రుడి శిష్యరికమేవైనా చేశరేమో సీక్రెట్టుగా? 🙂
{విశ్వామిత్ర} పొటమరించేదెవ్వరికి? వానకా
{చదువరి} విశ్వామిత్ర 🙂
{రాయలు}: ఎపూడు తడపాలి, ఎప్పుడు ఆరెయ్యాలి అని
{పెద్దన} అంతా బానే ఉంది కాని మధ్యలో “సుహాసిని”ని తేవడం బావులేదు. నాకు సుహాసిననగానే ముక్కుపొడకలో ముందు సుహాసినే గుర్తుకువస్తుంది 🙂
{రాయలు}: అదీ నిజవేఁ .. సుహాసిని ఇలాంటి స్థితిలో ఎప్పుడూ నటించలేదే అని నేనూ అనుకున్నా. యంతైనా అయ్యంగార్ల అమ్మాయి కదా!
{చదువరి} సుహాసిని ముక్కునటి యని రాజేంద్ర చెప్పారు గతంలో!
{విశ్వామిత్ర} ఈవిడ కొత్త సుహాసినేమో – గిరిగారి వయసుని కూడ దృష్టిలో పెట్టుకోండి
{చదువరి} కొత్తావిడ ఉత్త హాసినే!
{భట్టుమూర్తి} కొత్త సుహాసిని వుంది. ఆవిడ కూడా అలా ఎప్పుడూ చెయ్యలేదు .. గిరిగారి సినీసుహాసిని వేరే వున్నట్టుంది.
{సాలభంజికలు} నాకో సందేహం ఈ పూరణపై – అడగవచ్చా?
{గిరి} నాగరాజా అడగండి
{సాలభంజికలు} ఈ పూరణలో ‘మానవతీ’ అన్న ప్రయోగం ఇమిడిందా అని ??
{గిరి} నాగరాజా ఆవిడ సినీమావవతీ, సినీసుహాసినీ నండీ
{భట్టుమూర్తి} మానవ-తీ అనుకుంటే ఏమన్నా ఇముడుతుందేమో పెద్దలు చెప్పాలి
{రాయలు}: తమిళంలో “తీ” అంటే నిప్పు

{రాయలు}: పెద్దన కవీంద్రా .. మీకు మరో రసవత్తరమైన సమస్య .. “సరసుని వైపు వీపు నల చాన మొగం బటు గోడ వైపునన్”
{పెద్దన} చిత్తగించండి!

అరవిరి సిగ్గుతోడ తన అందెలు ఘల్లన మెల్లమెల్లగా
నిరుపహతిస్థలంబునకు నెచ్చెలి దా తొలిరేయి జేరె, నా
వరుని ముఖమ్మునుండి పొగవాసన గుప్పున వచ్చె, నాయెపో!
సరసుని వైపు వీపు నల చాన మొగంబటు గోడవైపునన్!

{భట్టుమూర్తి} ఆయె పో! .. నుడికారం!!
{దైవానిక} పాపం వీళ్ళని ఉద్దరించడానికే అన్బుమణి పూనుకున్నాడు..
{విశ్వామిత్ర} ఆందుకే గామోసు ఆరోగ్య శాఖ రంగంలోకి దిగింది
{సాలభంజికలు} పెద్దనాగారు – చాలా బావుంది. నిన్నటి నుంచీ మరి పడకటింటిలోనే కాల్చుకోవాలి మరి – ఏం చేస్తాం?
{విశ్వామిత్ర} తాంబూలం అలవాటు చేసుకోండి, అవసరానికి ఆదుకుంటుంది
{తాడేపల్లి} మానవతులు కూడా ధూమవతులైతే అన్బుమణులు ఎన్ని ఉన్నా ఉపయోగం ఏముంది ?
{పెద్దన} అలాటివాళ్ళకేనండీ ఈ హెచ్చరిక 🙂 అయినా ఆ కొత్తంతా “తొలిరేయి”నాడే, తర్వాత అలవాటైపోతుంది!
{భట్టుమూర్తి} వధూవరులు త్వరలో ధూమవతీపతులౌతారన్నమాట
{రామకృష్ణారావు}: క్రియాపదంతో పాదం పూరించివుంటే ఇంకా బాగుంటుండునేమో
{గిరి} తొలిరేయైతే ఆ పొగ సెగ వేరేదేమో
{రాయలు}: giri: fantastic
{పెద్దన} పొగ వేరేదైతే, వాళ్ళు వేరవ్వాల్సిన అవసరమే లేదు 🙂
{చంద్రమోహన్} పొమ్మనలేక పెట్టిన పొగ గాదు కదా!
{సాలభంజికలు} చంద్రమోహన్ – ఆహా, ఏం చెప్పారండీ.. శభాష్
{తాడేపల్లి}

పొగవారలసలు సిసలగు
మగవారని నమ్ము వెఱ్ఱి మగువలు గలరే
వెగటైనది నేటికి మఱి
సగటైనది లోకమందు సర్వస్థలులన్

{భట్టుమూర్తి} తాడేపల్లిగారూ, అలా నమ్మబట్టే కదా పొగవారసులను చూస్తున్నాం 🙂

{రాయలు}: ఈ సమస్యతో ఒక తమాషా ఉంది
{విశ్వామిత్ర} చెప్పండి
{రాయలు}: గంగ కద్దరి మేలు నిద్దరి కీడు నుంగలదె, యుద్య్ద్రాజ బింబాననా! అని పూర్తయ్యే చాటువు ఒకటి ప్రముఖంగా ఉంది. ఆ పద్యంలో మధ్య పాదం ఇది 🙂
{పెద్దన} ఇది తిరుపతివేంకటకవులు పూరించిన సమస్య. వారి పూరణ వేరనుకోండి.
{గిరి} తిరుపతివేంకట కవుల పూరణ నిన్ననే చదివాను. అదిరింది.
**********

{రాయలు}: చదువరి మహాశయా
{చదువరి} అయ్యా!
{రాయలు}: రాజకీయ చతురులు గాన … తెలుగు వారికి అతి పరిచయమైన రాజకీయ పద్యం .. జెండాపై కపి రాజు .. దీనితో మొదలు పెట్టి ప్రస్తుత ఆంధ్ర రాజకీయ వాతావరణం మీద ఒక మంచి పద్యం చెప్పండి
{చదువరి} చిత్తం!

జెండాపై కపిరాజు యున్నను రిపున్ చెండాడునే క్రీడి తా
గాండీవమ్ము ధరింపకన్? మరిక లేకన్ యే విధానాస్త్రముల్
మెండౌ యీ యభిమాను లీయనుజు లీ మిత్రాది మిత్రాదులే
యండైయుండిన చాలదండి! అనియం దావశ్యక మ్మస్త్రముల్

{రాయలు}: భలే
{తాడేపల్లి} ప్రజలే నిర్ణయిస్తారని వాళ్ళంటూంటే….
{భట్టుమూర్తి} మిత్రాదిమిత్రాదులు 🙂 🙂
{విశ్వామిత్ర} యభిమాను లీయనుజు లీ మిత్రాది మిత్రాదులే – వచ్చి వరసగా కూచున్నారంతే పద్యంలో.
{రామకృష్ణారావు}: ఎంతైనా చదువరి చదువరే!
{భట్టుమూర్తి} చదువరి గనుకనే ఇంత బాగా రాయగలుగుతున్నారంటారా!?
{రాయలు}: రామకృష్ణారావుగారు, పొరపడ్డారు, ఎంతైనా, చదువరి రాజకీయ కవే
{దైవానిక} రాజకీయం మీద పద్యాలంటే చదువరి తరువాతే!!
{పెద్దన} నడక చాలా బావుంది. మొత్తానికి మీ “చిరు” అభిమానాన్ని మళ్ళీ ప్రకటించుకున్నారు 🙂
{చంద్రమోహన్} అద్భుతమైన పూరణ
{తాడేపల్లి} స్వభావోక్తి
{చదువరి} ధన్యుణ్ణి!

{రాయలు}: విశ్వామిత్రా, మీ పూరణ?
{విశ్వామిత్ర}

జెండాపైకపిరాజే?
గుండాల్,దుండగులు జేర గుంపై. లేకన్
జెండా, పైకపురాజులు
తొండిగ గెలిచెడు యుగమిది, దోచగ జనతన్.

{దైవానిక} పైకపురాజులు 🙂
{భట్టుమూర్తి} తొండిగ గెలి’చెడు’యుగమిది 🙂
{చదువరి} పై కపిరాజు పైకపురాజులు – భలే!
{పెద్దన} మీరు పన్నుల సంపన్నులు విశ్వామిత్రా!
{రాయలు}: భలే భలే. అందుకే కదా పైకపు రాజుల్ని చేశారు!
{విశ్వామిత్ర} ధన్యుణ్ణి. గట్టిగా అనకండి, దానిమీద కూడ “పన్ను”గట్టమంటారు ప్రభుత్వం.
{రాయలు}: హ హ హ .. పాతాళ భైరవి లో లాగా
{చంద్రమోహన్} పన్నుల మీద పన్ను కట్టగల సమర్థులే మీరు!

{రాయలు}: శ్రికాంత కవీ .. మీ పూరణ .. మీ కపి రాజుని కూడ జెండా పైకెక్కించండి
{దైవానిక} చిత్తం,

కం. జండాపై కపిరాజే
యుండిన నంతనె రణమున నొడ్డి గెలువడె
వ్వండును, పేరునె హనుమం
తుండిన విజయము వరించదు చిరంజీవిన్

{గిరి} తప్పు తప్పు 🙂
{రాయలు}: హ హ .. పేరులో నేమి పెన్నిధి ఉన్నది అంటారు
{చదువరి} పేరుంటే చాలదని శ్రీకాంత్ భావన! – బావుంది
{భట్టుమూర్తి} దైవానిక భలే పోలిక తీశారు!

{రామకృష్ణారావు}: నమ్మిన నిజాన్ని కుండ బద్దలుకొట్టినట్టు చెప్పారు.

{రాయలు}: ఇంకొక పదిహేను నిమిషాలలో సభని ముగింతాము. అటుపైన సమయము ఉన్న వారు ఉండి సంభాషణ కొనసాగించ వచ్చును. ఒక్క నిమిషం .. రాకేశ్వరుడు మంచి పద్యం (ఈ సభకి ఆయన రాసింది ఇదొక్కటే) రాశాడు

జండాపై కపిరాజు నుంచి రణమున్ – చండాడెఁ కర్ణాదులన్
పాండుశ్రేష్టుడు! రామలక్ష్మణులకున్ – భండంబునన్ తోడుగా
యుండెన్! ప్రైమరులన్ని నెగ్గెను బరా – కోబామ నమ్మీతనిన్!
డంబెట్టిన రామదూతకు ధరా – ధ్యక్షం బొసంగున్ గదే!

{రాయలు}: ఈయన అమెరికను రాజకీయమ్మీద దృష్టి నిలిపినాడు
{చంద్రమోహన్} కపిరాజుని క్రౌంచద్వీపానికి తీసుకెళ్ళిపోయారన్నమాట.
{పెద్దన} ఏకంగా “ధరాధ్యక్షంబే”!
{విశ్వామిత్ర} కపిరాజుకి అదెంతపని

{తాడేపల్లి} రాయలవారికి విన్నపం. మిత్రులకు మనవి. నేనింక సెలవు తీసుకోవచ్చునా ?
{రాయలు}: మీ మంగళాశాసనం పద్యాలు అందుబాటులో ఉన్నాయా? వినిపించండి .. తదుపరి విరమిద్దురు గాని
{తాడేపల్లి} సరే ప్రభూ !

శా॥ ఏరీ సత్కవితా సభన్ దమదిగా।నే లోన భావించి స్వా
హారస్వాపములుజ్జగించి మఱియున్ । హంకార హుంకార ఢం
కారావంబుల తోడఁ బాలుగొనిరో । యవ్వారికెల్లన్ గృపన్
శ్రీరుద్రాణి యనుగ్రహించుత సదా । శ్రీ ఆయురారోగ్యముల్.

{విశ్వామిత్ర} అస్తు
{భట్టుమూర్తి} తథాస్తు
{గిరి} అది చాలు
{రాయలు}: శ్రీ రుద్రాణి .. ఆయన సాంబుడు .. ఈమె రుద్రాణి .. బాగా పలికించారు
{చదువరి} ధన్యోస్మి… తథాస్తు!
{రామకృష్ణారావు}: ఆహా! ఏమి దీవించారండీ!
{దైవానిక} ఆ రుద్రాణి మీ పద్యం వింటే తప్పక కరుణించగలదు 🙂
{తాడేపల్లి}

స్వస్తి: ప్రజాభ్య: పరిపాలయంతామ్
న్యాయ్యేన మార్గేన మహీమ్ మహీశా:
రాజప్రజాభ్య శ్శుభమస్తు నిత్యమ్
లోకాస్సమస్తఅస్సుఖినో భవన్తు ||

{రాయలు}: అస్తు
{పెద్దన} అస్తు! అస్తు!
{రాయలు}: ధన్యవాదాలు లలిత కవి లలితా బాలసుబ్రహ్మణ్యం గారూ. ఉగాది సభ మీరు లేక చిన్న బోయింది. ఈ రోజు మీ రాకతో నిండుతన మొచ్చింది మా కవితా కన్యకి.
{భట్టుమూర్తి} తాడేపల్లిగారూ, ధన్యవాదాలు.
{చంద్రమోహన్} తాడేపల్లి గారూ, గొప్ప ఆశ్వాసనం. కృతజ్ఞతలు.
{సాలభంజికలు} చాలా బావుంది.

అలా సభను ఆశీర్వదిస్తూ తాడేపల్లిగారు నిష్క్రమించిన తరువాత …

{రామకృష్ణారావు}: మేమూ విరమించవచ్చా?
{రాయలు}: మీకు వీలుంటే కాసేపు ఉండండి, మిగతా మిత్రులు ఉంటారు.
{రామకృష్ణారావు}: అలాగే!

(సశేషమ్)

This entry was posted in వ్యాసం and tagged , , , , . Bookmark the permalink.

10 Responses to విజయదశమి పద్య కవితా సమ్మేళనం – రెండవ భాగం

  1. ramani says:

    ఆద్యంతం చాలా ఆసక్తికరంగా జరిపించారు పెద్దలందరూ. చాలా బాగుంది.

  2. అంతర్జాలంలో సరస్వతీ సాక్షాత్కారం. కవులందరికి అభినందనలు. రాయలవారికి జై.
    ఇలాగే అష్టావధానం లాంటింది నిర్వహించాలని ఏలినవారికి మనవి. (కావాలంటే అప్రస్తుత ప్రసంగానికి నేను సిద్దం.)

  3. రమణి గారూ .. అప్పుడే ఆద్యంతమూ అనేస్తే ఎలా? ఇంకా అంతం కాలేదండి .. “సశేషం” చూళ్ళేదా? 🙂
    అరిపిరాలవారూ .. ఆ పోష్టుకి కేండిడేట్లు చాలా మందే ఉన్నారు గాని, అవధాని పోష్టుకే .. లేరు ప్చ్!

  4. ఆశీరభినందనలు
    సీ.
    ‘వహవా’ యటంచును ‘సెహబాసు’ యంచును
    శ్రీ సరస్వతికి అర్పించు నతులు
    ‘బాగుబాగ’నుచును ‘భళిరే’ యటంచును
    ప్రతి పద్యమునకు నీరాజనాలు
    క్లిష్ట సమస్యల లీలగా భావించి
    పద్యములను చెప్పు పాటవములు
    మన జీవితాల సామాజిక విషయాల
    గమనించు గడుసు పోకడల కళలు
    తే.గీ.
    ఔర! ఎంతటి పాండితి! ఔర! ఎంత
    వివిధ విషయ పరిజ్ఞాన విజ్ఞత యిది!
    తెలుగు పద్యాల బాటలో వెలుగు నింపు
    సరస కవులకు ఇదియె సుస్వాగతమ్ముII
    తే.గీ.
    ‘పొద్దు’ వెబ్సైటు నందున భువన విజయ
    మునను విజయ దశమి నాడు ముదము తోడ
    పాల్గొనిన యట్టి రసికులు పండితులకు
    ఖండ ఖండాంతరాల సత్కవులకెల్ల
    భావ కవి ‘నరసింహ’యు ‘బాలకృష్ణ’
    అందజేయు ఆశీరభినందనలివెII

  5. పెద్దవారు, పండితులు, శ్రీ వేదుల బాలకృష్ణమూర్తిగారు మా ఔత్సాహిక కవికులాన్ని ఆశీర్వదించినందుకు సవినయ ధన్యవాదములు తెలియ జేసుకుంటున్నాము.
    ఈ సభలో పాల్గొన్నవారిలో శ్రీ రామకృష్ణారావుగారు తప్ప మిగతావారందరూ వృత్తిరీత్యా సాంకేతిక వాణిజ్య రంగాల్లో నిమగ్నమై ఉన్నవారని గమనించాలి.
    “సరసుని వైపు వీపు .. ” సమస్య గురించి సభలో వ్యాఖ్యానిస్తూ నేను పొరబడ్డాను. ఇది “గంగ కద్దరి మేలు..” పద్యంలో భాగం కాదు. పెద్దన (భైరవభట్ల) గారు చెప్పినట్టు అది త్రిఉపతి వేంకటకవుల అవధానంలో పూరించిన సమస్య కావచ్చు

  6. bollojubaba says:

    భలే ఉందండీ. నేను మిస్ అయ్యాను.
    అయినా పద్యాల్లో నేను కొంచెం వీకు (కొంచెం కాదు పూర్తిగానే)
    చదివి ఆశ్వాదించటం వరకూ ఒ.కె.

    అభినందనలతో
    బొల్లోజు బాబా

  7. CHALA CHALA CHALA BAGUMDI

  8. జెండా పై కపిరాజు .. ఒబామాని గెలిపించాడా? ఈ కథనం చూడండి
    http://www.andhrajyothy.com/mainshow.asp?qry=/2008/nov/6main35

    మరైటే, చిరుని కూడా గెలిపిస్తాడా?

  9. రాఘవ says:

    ఈసారి భువనవిజయానికి గైర్హాజరు కావడం బాధగానే ఉంది! మొత్తానికి చక్కగా జరిగింది సభ మొత్తం 🙂

  10. Pingback: సమస్యాపూరణము « ఊక దంపుడు

Comments are closed.